Duurzaamheid van houten vensters met hoge energieprestaties

Keuze van de houtsoort

De in het buitenschrijnwerk gebruikte houtsoorten moeten over een toereikende natuurlijke duurzaamheid beschikken. Indien dit niet het geval is, moet het hout een geschikte verduurzamingsbehandeling krijgen teneinde weerstand te kunnen bieden aan biologische aantastingen (zwammen en insecten).

Soms worden er lichtere houtsoorten met een lagere warmtegeleidbaarheid aangewend ter verbetering van de thermische prestaties van de schrijnwerk­elementen. Deze houtsoorten zijn doorgaans minder duurzaam en minder sterk op mechanisch vlak, waardoor ze onderworpen moeten worden aan een geschikte verduurzamingsbehandeling (van het type C1 volgens de STS 52.1). Men dient eveneens een geschikte afwerking te voorzien en deze regelmatig te onderhouden om de schommelingen van het houtvochtgehalte – onder meer ten gevolge van aflopend water of de relatieve luchtvochtigheid – te beperken.

Vensters met hoge energieprestaties zijn in de regel opgebouwd uit gelijmd-gelamelleerd hout, omdat dit profielen met een grotere dimensionale stabiliteit oplevert. Voor toepassingen in buitenschrijnwerk strekt het tot aanbeveling om voor de verbinding van de verschillende lamellen te opteren voor een lijm van klasse D4 volgens de norm NBN EN 204.

Het profiel

Voor de samenstelling van schrijnwerksystemen met hoge energieprestaties wordt er gewoonlijk gebruikgemaakt van profielen uit:

• gelijmd-gelamelleerd hout en een isolatiemateriaal (kurk, PUR, PIR ...)
• massief hout met meerdere kamers, al dan niet voorzien van een omkasting uit aluminium of PVC
• massief hout waarvan de buitenzijde opgebouwd is uit een isolatiemateriaal dat voorzien is van een beschermingslaag.

De omkasting beschermt het hout tegen de klimaatinvloeden. Gelet op het feit dat deze omkasting dampdicht is, moet er tussen dit element en het profiel een ventilatie voorzien worden. Indien dit niet gegarandeerd kan worden, mag de omkasting niet rechtstreeks op het hout aangebracht worden, maar moet ze op een voldoende dikke en dampdichte isolatielaag geplaatst worden om te vermijden dat het hout bevochtigd zou worden.

In het kader van het DuraPerf-onderzoek werden er hygrothermische simulaties uitgevoerd op typeprofielen waarbij geen rekening gehouden werd met de impact van de regen (zie afbeelding 1). Voor een gemiddeld Belgisch buitenklimaat en een binnenklimaatklasse III, vertoonden zowel het profiel uit massief hout (1.1), het profiel met een PUR-isolatie aan de buitenkant (1.2) als dat met een geventileerde aluminium omkasting (1.3) een zwak en aanvaardbaar vochtgehalte. De impact van een gedeeltelijke thermische onderbreking werd eveneens geëvalueerd (1.4). Deze gedeeltelijke onderbreking heeft evenmin een aanzienlijke invloed op het houtvochtgehalte. 

Rol van de afwerking

De afwerking biedt niet alleen bescherming tegen ultraviolette stralen. Doordat ze bepalend is voor de mogelijke waterabsorptie aan de buitenzijde en het waterdamptransport tussen het schrijnwerk en de binnen- en buitenomgeving (droging naar buiten toe of bevochtiging langs de binnenzijde), heeft ze eveneens een aanzienlijke impact op de schommelingen van het houtvochtgehalte en de hiermee gepaard gaande dimensionale vervormingen van het schrijnwerk.

Er werd een vergelijking gemaakt van verschillende afwerkingen voor een 109 mm dik profiel uit massief hout met een gedeeltelijke thermische onderbreking (zie afbeelding 1.4). Dit gebeurde aan de hand van numerieke simulaties, waarbij deze keer wel rekening gehouden werd met de impact van de regen en de waterabsorptie door capillariteit aan de buitenzijde. Uit de resultaten is gebleken dat het vochtgehalte voor een profiel met een niet-beschadigde en ononderbroken afwerking – ongeacht het afwerkingstype – aanvaardbaar blijft, zelfs wanneer de buitenafwerking veel dampdichter is dan de binnenafwerking (tot wel 8 keer meer).

Lees dit artikel verder op de website van het WTCB.