De nieuwe basisschool Les Trèfles in het Belgische Anderlecht is een bijzondere combinatie van een pedagogisch concept, een duurzaam en ecologisch gebouw en een fraaie architectuur. Het ontwerp van architectenbureau Árter uit Brussel werd dan ook geselecteerd voor de projectoproep ‘Voorbeeldgebouwen 2012’, van overheidsdienst Leefmilieu Brussel-BIM.
De school voor 750 kinderen van 4 tot 12 jaar, bestaat uit vier deels overlappende cirkels en een naastgelegen gymzaal. De drie grootste cirkels hebben in de 'schil' lokalen en in een open kern beschutte ronde speelplaatsen. In de kleinste, hogere cirkel zijn de entree, technische ruimten en een conciërgewoning. Brede loopbruggen verbinden de gebouwen.
Een mooie, duurzame en stimulerende leeromgeving
Architectenbureau Árter baseerde de bijzondere vorm van de school op de naam van de wijk Les Trèfles (De Klavers), maar vooral op studies van de Japanse professor Mitsuru Senda. “Hij toonde aan dat ronde speelruimten tot 20% meer spontane beweging uitlokken”, vertelt architect Patrick Vonck. "Cirkels hebben tevens als voordeel dat het totale geveloppervlak 20% kleiner is bij gelijkblijvend vloeroppervlak. De klassieke schoolbouw met ingesloten gangen is hiermee letterlijk opengebroken."
Naast een verantwoord concept, realiseerde Árter ook een duurzame school. Met een energiegebruik van slechts 12kWh/m2 per jaar werd het een vrijwel passief gebouw. Om dit te bereiken, werd gebruik gemaakt van verschillende technieken, zoals warmteterugwinning, natuurlijk licht, vierdubbele beglazing met een ingebouwd zonweringsysteem, groene daken en hergebruik van regenwater. De materiaalkeuze werd bepaald op basis van de milieubelasting van een product gedurende de hele levenscyclus.
Voor de gevelbekleding koos Vonck onder andere voor Rockpanel Chameleon. De gevelplaten zijn vanuit esthetisch oogpunt verlijmd.“Ik was blij verrast dat ik door de met de zonnestand meekleurende gevelbekleding het ‘cyclische’ van de school kon versterken en tegelijk de BREEAM A+ rating kon krijgen.Tegelijk moet de opbouw van de gevel van ultra-laag-energetische gebouwen zorgvuldig gedetailleerd worden. Daarom is het voor architect en aannemer belangrijk om te kunnen steunen op firma’s die de nodige testen, analyses, referenties en werfbegeleiding kunnen garanderen,” vertelt Vonck.
Gevelbekleding die uitstekend past bij de seizoensveranderingen
De panelen versterken volgens Vonck ook de architectuur van het gebouw. “De platen zijn voorzien van een kristallaag die zorgen voor een verrassend effect op de kleurbeleving. De verkleuring van de panelen past uitstekend bij de seizoen veranderingen in de moestuinen rondom de cirkels.” De Chameleon platen zijn gefreesd om te dienen als informatiedrager rondom het schoolgebouw. Het materiaal is door de topafwerking , flexibiliteit en de ongevoeligheid voor weersomstandigheden of vocht bovendien ideaal als informatiedrager. Na bijvoorbeeld het graveren van tekst is geen speciale behandeling nodig, ook niet voor de zichtbare basisplaat. Ook Thierry Laroy van hoofdaannemer CFE Brabant noemt de eenvoudige verwerking een belangrijk punt.”Ik had geen ervaring met de panelen, maar de installatie was geen probleem.”
Het resultaat is een prachtig complex waarin, naast Rockpanel Chameleon, ook Rockpanel Natural en Colours zijn toegepast. Vonck kreeg al voor de oplevering veel positieve reacties. “Het lokale bestuur en andere schooldirecties zijn enthousiast, er is ruime persbelangstelling en buurtbewoners verwonderen zich over de magische kleurwisselingen. Persoonlijk voel ik het als een zeer geslaagd project. Het is de ideale combinatie van het cyclische programma, het duurzaamheidsconcept en de toepassing van specifieke materialen. Deze aspecten versterken elkaar”, concludeert architect Patrick Vonck.