"Waarom zouden architecten, zelfstandige medewerkers en anderen die een origineel architecturaal kunstwerk bedenken voor een opdrachtgever of een wedstrijd dat niet mogen betaald krijgen met een auteursvergoeding van het bureau waarvoor ze werken, als de auteursrechten maar gevrijwaard worden?" In deze aflevering van DWARSBEUK stelt Johan Rutgeers dat architecten meer op hun auteursrechten moeten staan.
Als Daniël Libeskind een ontwerp tekent voor Fernand Huts dan is dat een kunstwerk. Daar twijfelt niemand aan en er is ook niemand die beweert dat je elke kunstuiting goed moet vinden, en of het nu al dan niet kunst is, is ook een overbodige vraag. Libeskind tekent complexe vormen en hij kan daar niet aan doen als je in een complexe wereld leeft zoals die van Libeskind.
Zeker de belastingdienst moet er niet aan denken om die kunstvraag te stellen. Elke originele creatie, in gelijk welke expressievorm dan ook, mag als kunst beschouwd worden. Aan de basis ervan ligt een auteur en als die kan bewijzen dat hij op die dag en uur, een originele creatie gemaakt heeft mag hij daar uiteraard zijn rechten op laten gelden, ook die van het verminderd tarief als het op belastingen aankomt. Dat tarief (15 % op een maximale auteursvergoeding na aftrek van kosten van 64.000 € per jaar) is gemakkelijker te verteren dan de personenbelasting of de vennootschapsbelasting. Ik denk dat ik u dat niet verder hoef toe te lichten.
Waarom zouden architecten, zelfstandige medewerkers en anderen die een origineel architecturaal kunstwerk bedenken voor een opdrachtgever of een wedstrijd dat niet mogen betaald krijgen met een auteursvergoeding van het bureau waarvoor ze werken, als de auteursrechten maar gevrijwaard worden? Voor de goede orde: we hebben het hier enkel over de vergoeding van het bedenken van het ontwerp. Niet over de verdere uitwerking van het dossier. We hebben het over alle handelingen en inspanningen die de auteur(s) inzette(n) om de creatie tot stand te laten komen. Ingenieurs hebben het op dat vlak gemakkelijker: zeesluizen en bruggen worden door de wetgever sowieso al kunstwerken genoemd.
"Architecten die zich al generaties lang als makke lammetjes naar des slagers slachtbank laten geleiden, zouden een beetje meer op hun auteursrechten moeten staan."
Op 18 november besliste de federale regering die auteursregeling eens nader te bekijken want er wordt volgens de FOD-belastingen een beetje te veel misbruik van gemaakt door vrije beroepers waarvan sommige de gewoonte hebben om van alles misbruik te maken als ze daar maar de kans toe krijgen. Advocaten die hun pleidooi als literair proza beschouwen waarvoor ze een auteursvergoeding willen opstrijken, tja, waarom niet als het kan leiden tot een verzameld werk dat aanspraak kan maken op de Booker-prize. Architecturale creaties – zeker als ze blinken van creativiteit – kunnen zeker niet uitgesloten worden van auteursrechten. Architecten die zich al generaties lang als makke lammetjes naar des slagers slachtbank laten geleiden, zouden een beetje meer op hun auteursrechten moeten staan.
Nu vernemen wij dat de Orde van de Architecten de situatie op de voet zal volgen. Ze zullen u op de hoogte brengen van zodra de programmawet is goedgekeurd door het parlement.
De Orde zal dus de leiding nemen in het lijdzaam acte nemen van hoe de auteursrechten van architecten gesloopt worden. De Orde had ook niet haar antennes in die cenakels waar dergelijke beslissingen genomen worden. Voor zover we weten heeft de Orde nergens antennes. De Orde zal dus weer eens achter het net vissen en in één van de volgende mails meedelen dat het over en uit is met uw auteursrechten.