DWARSBEUK (Johan Rutgeerts): Durf denken, dus durf rooien

Toen ik de eerste keer in de VCRO las dat je een bos of bosje kon rooien als je maar op een andere plaats een equivalent aanplantte, kreeg ik daar hoofdpijn van. Wie bedenkt zoiets ? Boekhoudkundig katholicisme noem ik dat. Je mag zonden begaan als je nadien maar berouw toont en boete doet en zorgt dat op het einde de boekhouding klopt. 
Boom om boom, tand om tand.

Zo doen we dat in Vlaanderen. Eén van de eerste toepassingen van dit mistroostige decreet was een bosje dat in Limburg gekapt werd en nadien aangeplant werd in Oostende. Ik krijg daar, naast hoofdpijn, ook nog eens plaatsvervangende schaamte voor. Vooral als ik die bijzondere passage in het decreet aan mijn studenten mocht uitleggen.

Vroeger dacht ik dat we vooral onze grote bossen moesten beschermen om de aarde op temperatuur te helpen houden. Tot een onderzoeksteam van de Gentse Universiteit begin dit jaar tot de bevinding kwam dat we meer nood hebben aan kleine bosjes. Ze slorpen meer CO2 op per ha dan hun grotere concurrenten en hoe meer bosranden, hoe meer rendement. Een vierkant bos van vierduizend ha zoals het Zoniënwoud doet het minder goed dan tienduizend bosjes van vierduizend m². En het is ook beter voor de biodiversiteit.

Na de zaak Essers (waarbij in Limburg 12 ha bos gekapt werden om dan elders weer aan te planten) dacht ik dat de minister van Ruimtelijke Ordening deze wansmakelijke regeling zou afvoeren. ‘Sorry, het was een denkfoutje‘. Die sorry kwam er niet.

Onze geliefde Vlaamse overheid redeneerde dat het altijd nuttig kan zijn zoiets achter de hand te hebben. Ook de Gentse Universiteit die, net toen ze erachter gekomen was dat zo’n kleine bosjes eigenlijk een godsgeschenk zijn in ons stedelijk milieu, ook op hun campus, al haar principes overboord gooide. Daar zullen vierduizend m² bos gekapt worden om in Lubbeek en Zottegem te heraanplanten. Reden: er moet dringend nog een studentenvoorziening gebouwd worden. De rector, die ooit decaan was van de Faculteit Ingenieurswetenschappen en Architectuur, en ook de decaan was van het winnende architectenteam, voert allerlei niets ter zake doende argumenten aan om zijn beslissing toch door te drukken. Onderfinanciering van de middelen is daar één van. Maar noem mij eens één overheidsinstelling die niet klaagt over een tekort aan middelen? Het lijkt erop dat klagen over onderfinanciering een minimale competentievereiste is om aan het hoofd te mogen staan van een door de overheid gesubsidieerde instelling.

Durf denken is de slogan van de Gentse Universiteit. Laat mij dit eraan toevoegen: denken en nadenken, dat is niet hetzelfde.

Onlangs diende diezelfde universiteit nog een omgevingsaanvraag in voor nog een studentenhome waarbij deze keer slechts 2.700 m² bos zal gekapt worden.

Dat durven denken aan de UGent kent geen grenzen.

Ik ken zo nog een paar vervelende zaken waar de VCRO best kan aangepast worden als projecten wat moeilijkheden ondervinden:

• U mag vervuilde gronden laten zoals ze zijn als u maar ergens anders grond reinigt;
• U mag overstromingsgevoelige gebieden ophogen om er te bouwen, als u die grond maar haalt op plaatsen waar er dan wel mag overstroomd worden;
• U mag een monument slopen als u maar ergens anders een monument herbouwt.

Op grote schaal doen we dat ook: we kopen het equivalent van propere lucht in die landen waar ze er toch niet in slagen hem te vervuilen.

Durf denken.