Een baken in het landschap voor het Prinsenpark in Retie

Een baken in het landschap

Doordat het bestaande dienstencentrum en stelplaats van het Prinsenpark niet meer voldeden aan de hedendaagse normen, besluit de Provincie Antwerpen om de gebouwen af te breken en een wedstrijd uit te schrijven voor het ontwerp van een nieuw bezoekerspaviljoen en stelplaatsen. Aan de kandidaatontwerpers vraagt de Provincie om ook de inplanting van de gebouwen en de energiecriteria mee te nemen in het ontwerp. Studio Thys Vermeulen wint de wedstrijd met een alzijdige constructie - een baken in het landschap - samengebracht in een compacte, bouwkundige figuur die het gebouw meerdere gezichten geeft en relaties met de omgeving aangaat.
 

"Met dit project creëren we nieuwe doorzichten en maken we de dijk herkenbaarder. De nieuwe gebouwen worden een baken in het parklandschap. Schilderachtig mooi, zoals een Engels landschapsschilderij", aldus Tom Thys en Jan Vermeulen, Studio Thys Vermeulen

De beslissing om de gebouwen te verplaatsen naar een nieuwe locatie in het park – begrensd door de Kastelsedijk en het Ovaalpad - staat in het teken van het terug leesbaar en leefbaar maken van het landschap. Door deze ingreep slaagt Studio Thys Vermeulen erin om nieuwe doorzichten in het landschap te creëren en de dijk herkenbaarder te maken. De nieuwe gebouwen verworden tot een baken in het parklandschap. Schilderachtig mooi, zoals een Engels landschapsschilderij.

De vrijgekomen ruimte wordt teruggegeven aan de natuur en vergroot zo het natuuraanbod voor de bezoeker, ook een streven van de Provincie.

Twee scharnierende gebouwen

Studio Thys Vermeulen ontwerpt twee gebouwen die scharnieren ten opzichte van elkaar. Onder een elegant, hellend dak van 50 meter lang bakenen een L-vormig en een rechthoekig gebouw een binnenkoer af die dienst zal doen als werkplaats.

Naast de stelplaatsen in het L-vormig gebouw toont het ontwerp een rechthoekig gebouw met ruimte voor administratie, een personeelsrefter en enkele bezoekersfaciliteiten zoals een educatieve ruimte, een cafetaria en een sanitair blok.

Door het L-vormige volume parallel met de dijk te plaatsen, genereert het ontwerp een directe relatie met de bezoeker die langs de dijk binnenwandelt. De gevel van het rechthoekig gebouw past zich dan weer naadloos in in de landschapslijnen die gevormd worden door het park.

Overkragend dak en robuuste gevel met doorzichten

Met een overkragend dak op verscheidene plaatsen creëren de ontwerpers een overdekt terras voor bezoekers of een overdekte werkplaats voor de medewerkers. De gevel, opgebouwd uit verticale houten planken, toont de robuustheid van het ontwerp zonder afbraak te doen aan de toegankelijkheid die het zal uitstralen.

Een aaneenschakeling van grote en kleine ruimtes met openingen tussen de verscheidene kamers doen ook hier, net zoals in het landschap, doorzichten in verschillende richtingen ontstaan.

Een verfijnde zin voor materialiteit, eigen aan de ontwerpen van Studio Thys Vermeulen, accentueert het sterke karakter van het gebouw en geeft een ritmisch, uniform en harmonieus beeld.

Water in spel en landschap

Studio Thys Vermeulen maakt de eigenschappen van het natte landschap terug zichtbaar. Ze doen dit onder meer door de gracht terug te verbreden. Verder wordt het regenwater op het dak van het dienstencentrum opgevangen voor hergebruik. Het water van de dakgoot komt terecht in een regenwaterbekken of een groot cirkelvormig rooster. Beide elementen staan in verbinding met de beek. Zo vergroten ze de natuurlijke biotoop van de beek en vormen – zelfs bij regenweer – een speels element voor het jonge publiek.

Studio Thys Vermeulen brengt experimentele elementen uit de Kempische bouwcultuur samen en kneedt ze tot een frisse, ruimtelijke structuur. Een gebouw dat de waarden en de visie van het provinciaal Domein Prinsenpark uitdraagt: een gebied waar natuur, cultuur en ontspanning verweven zijn.