‘Een biotoop waar plant, dier en mens zich goed in voelen’

Filip Van der Elst
22 november 2021

In een tijdperk waarin overmaatse verkavelingspercelen het Vlaamse bouwlandschap nog domineren, wil André Annicq een andere klok laten luiden. In de loop der jaren heeft hij het domein rond zijn woning in Wondelgem stelselmatig vergroot, en vooral: gezorgd voor integratie van de verschillende percelen dankzij een ingenieuze vorm van ‘co-land-use’. Het eindpunt is nog lang niet bereikt, maar in tussentijd genieten de bewoners van een unieke combinatie van vooruitstrevende architectuur en rustgevende natuur. ‘Het is een biotoop waarin de natuur meer kansen krijgt, en die een groene long is voor de ruimere omgeving.’

De Knotwilgenlaan is een rustige, residentiële laan in Wondelgem, in de groene Gentse rand. Wanneer je de straat inkomt en nummer 2 passeert, heb je niet meteen de indruk dat achter deze koppelwoning een uitgestrekt domein met meerdere woningen schuilt, waarin het bruisende tuinlandschap de hoofdrol opeist. Het is het verhaal van één bouwheer en verschillende architecten, die hun passie voor groen koppelden aan een vooruitstrevende visie op architectuur.

Eerst het grote plaatje: op de volledige site in Wondelgem, een groot domein van 10.000 m² dat vroeger vier woningen telde, staan vandaag tien wooneenheden. Op termijn kan dit eenvoudig groeien tot 15 of zelfs 20 woningen. Sommige woningen werden heropgebouwd, andere panden werden opgedeeld in verschillende wooneenheden. DDM Architectuur realiseerde de ‘double house’ en het project ‘ 1 Becomes 3’, architect Wim Goes tekende ‘Future House’ uit, en landschapsarchitect Aldrik Heirman zorgde voor het unieke concept van de in elkaar overvloeiende tuinen en landschappen. De drie architecten kennen elkaar al jaren en werken regelmatig samen aan projecten. “Voor ons is architectuur geen ego-kwestie”, duidt Wim Goes aan. “Het gaat ons niet om een louter visueel concept, maar om de filosofie: hoe we samen naar de toekomst kijken, samen met de opdrachtgever. Dat is voor ons van belang.”

Het perceel wordt mede gekenmerkt door de Lieve, ooit een kanaal dat Gent met Brugge verbond. Anno 2021 zijn nog maar enkele stukjes van het oude tracé overgebleven, waaronder hier in Wondelgem. “De Lieve structureert hier het landschap. Voor ons als architecten was het de ruggengraat waar we ons op konden enten”, zegt Wim Goes.

De vraag: Meerwaarde creëren voor iedereen

Aan het project en het domein is een hele familiegeschiedenis verbonden. Eigenaar André Annicq woont er al sinds zijn huwelijk, 44 jaar geleden. Het is de plek waar zijn echtgenote opgroeide, en waar haar familie al in de 19de eeuw bedrijven uit de grond stampte. “Roots zijn enorm belangrijk voor mij”, legt hij uit. “Het oude boerenhuisje dat mijn schoonvader ooit kocht, konden we terugvinden op enkele oude kaarten. Hier kun je echt spreken van lokale verankering.”

“Met een mooi gebouw zal je nooit de omgeving kunnen opwaarderen. Omgekeerd kan je met een mooie omgeving wél bouwkundige vergissingen uit het verleden corrigeren.” – Dirk De Meyer (DDM Architecten)

Als liefhebber van architectuur gebruikte de bouwheer zijn eigen woning regelmatig als laboratorium: in de voorbije veertig jaar werd het huis maar liefst vier keer gerenoveerd, telkens met behoud van dezelfde buitenstructuur. In de loop der jaren werd de bouwheer ook de eigenaar van enkele omliggende panden, en speelde hij met het idee om de hele site te ingreren in een uniek architecturaal én landschappelijk project.

Lees het volledige artikel op ruimtelijkrendement.be

Redactiebureau Palindroom maakte deze reportage in opdracht van het Vlaams Departement Omgeving, met medewerking van NAV, Medialife (video) en Marc Sourbron (fotografie).