Een brug naar de toekomst

De onderneming Cordeel koos ervoor om haar nieuwe hoofdkwartier te vestigen op het terrein van de oude scheepswerf 'De Boelwerf' in Temse. Cordeel groepeert er haar diensten voor de Belgische markt op een site van 20 hectare. Het nieuwe gebouw werd precies boven een oud droogdok opgetrokken.

Het heeft de vorm van een brug en steunt op de beide oevers van het droogdok, dat met een lengte van 560 meter en een breedte van 55 meter het grootste ter wereld is. Er konden tegelijk twee grote schepen gebouwd worden. "Na het faillissement van de scheepswerf werd de activiteit van het droogdok stilgelegd, maar door onze zetel 20 meter boven het waterpeil te bouwen, houden we alle opties open voor een mogelijke herbestemming of hergebruik van het dok in de toekomst", stelt projectverantwoordelijke Gert Hoefnagels.

Twee reusachtige vakwerkliggers

Wie een bezoek brengt aan het bedrijfsterrein van Cordeel, is meteen onder de indruk van het gebouw. De lange horizontale 'balk' met een vrije overspanning van 72 meter wordt aan weerszijden van de twee steunpilaren verlengd door uitkragende liggers van respectievelijk 17,40 m aan de noordkant en 19,40 m aan de zuidkant. De totale lengte bedraagt dus meer dan 100 meter en de breedte 26 meter. De 'balk' bevindt zich 14 meter boven het grondniveau en 20 meter boven het waterpeil. Hij bestaat uit twee reusachtige vakwerkliggers met een hoogte van 10 meter.

Deze vakwerkliggers werden ter plaatse geassembleerd door de onderneming Aertssen, een dochteronderneming van de Cordeel Groep. Ze werden met elkaar verbonden in drie parallelle vlakken door dwarsbalken die om de 3,60 m aangebracht werden en bedoeld zijn om de verdiepingsvloeren en het platte dak van het gebouw te ondersteunen. Het volledige geraamte werd vervolgens met een zeer grote nauwkeurigheid met twee zware hijskranen op steunpilaren bevestigd.

Het metalen geraamte heeft een totaalgewicht van 1.200 ton. Het spreekt voor zich dat het verplaatsen van een dergelijke staalmassa en het aanbrengen ervan op de steunpilaren aan beide kanten van het droogdok een knowhow van topniveau en een nauwgezette voorbereiding vereisten. Vier holle pilaren van gewapend beton met een doorsnede van 100 x 60 cm en een hoogte van 14 meter op een palenfundering ondersteunen de vakwerkliggers en verzekeren de horizontale stabiliteit van het volledige gebouw. Ze zijn geïntegreerd in de zijpilaren die de toegangshallen beschutten, evenals de trappen en liften die toegang bieden tot de kantoorverdiepingen.

Kantoren boven het water

In de horizontale 'balk' zijn twee kantoorverdiepingen met glas van de vloer tot aan het plafond ingericht die aan beide kanten verlengd worden door uitgestrekte terrassen met een panoramisch uitzicht op de stad Temse, de Scheldebrug en het Scheldepark. Beide bureauverdiepingen zijn bereikbaar via de trappen en de liften die zich in de steunpilaren bevinden. De kantoorverdiepingen zijn met elkaar verbonden door twee externe secundaire trappen in het midden van de vrije overspanning. De technische ruimten werden voorzien in de oude pompkamer nabij de noordelijke pilaar, terwijl de parkeerterreinen en de archieflokalen ingericht werden aan de voet van de zuidelijke pilaar.

De meerwaarde van BIM

De uitvoering van een bouwwerf van een dergelijke omvang vereist dat alle betrokkenen, van het ontwerp tot de uitvoering, blijk geven van een grote dosis knowhow, een onfeilbare communicatie en een strakke coördinatie. Dit alles wordt tegenwoordig vereenvoudigd door de BIM (Building Information Modeling).

Op vraag van de bouwheer, voerde de onderneming Vorsselmans een modellering uit van haar diverse interventies op basis van aluminiumsystemen van Schüco. Ook de vliesgevels, de schuifdeuren en de opvullingen ervan werden op die manier in 3D gemodelleerd, zodat architect Binst en de onderneming Aertssen - die instond voor de vervaardiging van het stalen geraamte - alle aansluitingen, bevestigingspunten en andere details vóór de uitvoering konden controleren.

Er werden talrijke parameters toegevoegd aan de modellering en iedereen beschikte op elk ogenblik in realtime over de meest up-to-date informatie. Volgens architect Binst kan de afkorting HQ voor 'Headquarter' ook verwijzen naar de 'High Quality' die vereist is voor dit type project.

'Soepele' Schüco gevels

Alle externe raamsystemen werden gekozen wegens hun grote weerstand tegen hoge belastingen (gewicht van de beglazing en windbelasting), maar ook wegens hun hoog isolatieniveau, compatibel met een passief gebouw. De gevels van de kantoren zijn voorzien van driedubbele beglazing, die gedragen wordt door een vliesgevelstructuur van het type Schüco FWS 60.SI. De kantoorgevels zijn bekleed met Schüco vliesgevels. Naast de grote afmetingen van de glaspartijen was de voornaamste moeilijkheid van de bouwwerf de grote flexibiliteit van het metalen geraamte. Er moest dus een oplossing gevonden worden opdat de gevels zich zouden kunnen aanpassen aan de bewegingen van de vrije overspanning van 72 meter.

Van bij de aanvang heeft de fabrikant Vorsselmans, in samenwerking met zijn leverancier van Schüco aluminiumsystemen, gekozen voor de integratie van een aluminium rail met de dikte van het plafond. Dit profiel, van het type glazen borstwering zonder zichtbaar profiel, heeft als belangrijkste eigenschap dat het over een diepe klemgroef beschikt, wat in dit geval bewegingen van het geraamte van meerdere centimeters mogelijk maakt zonder de beglazing te beïnvloeden en zonder risico op glasbreuk.

De terrassen aan de twee uiteinden van de kantoren zijn bereikbaar via schuifdeuren van het type Schüco ASS 70.HI. De verticale glasstroken van de toegangspilaren werden vervaardigd met behulp van het systeem Schüco AOC 60 ST.SI (= Add On Construction Steel). De horizontale aluminium profielen zijn hier bevestigd op een interne stalen substructuur, die de krachten opneemt van het gewicht en de winddruk/-onderdruk die veroorzaakt wordt door de grote glasoppervlakken uit één geheel.

Gebruikte Schüco-systemen

Vliesgevel Schüco FWS 60.SI

Het vliesgevelsysteem FWS 60.SI (Façade Wall System, SI voor Superhoge isolatie) bestaat uit verticale en horizontale balken met een zichtbare breedte van 60 mm, waarvan de glassponningdiepte de integratie van grote glaspartijen met een maximumgewicht van 1080 kg en een glasdikte van 68 mm mogelijk maakt. De Uf-waarde (U frame) van het systeem bedraagt 0,7 W/m2K en maakt het systeem compatibel met passieve gebouwen. De lucht- en slagregendichtheid bereiken respectievelijk de klassen AE en RE1200. De meest robuuste profielen die uitgerust zijn met interne versterkingen hebben een statische waarde van meer dan 7.483,6 cm4 (aluminiumequivalent). Ook de Schüco FWS 60.SI-gevel heeft een milieucertificaat C2C Silver.

Vliesgevel Schüco AOC 60 ST.SI

Het vliesgevelsysteem AOC 60 ST.SI is vergelijkbaar met het systeem FWS 60.SI, met dit verschil dat de interne draagprofielen onderaan plat zijn en dus ingeplant kunnen worden op steunprofielen van een ander materiaal, zoals hout of staal. In dit geval zijn de horizontale dwarsbalken bevestigd op interne stalen steunen, die de krachten van het gewicht en de winddruk op de grote ramen op zich nemen. De Uf-waarde bedraagt hier 0,8 W/m2K, en de slagregendichtheid en de luchtdichtheid zijn conform aan klasse RE1350.

Schuifdeuren ASS 70.HI

De schuifdeur ASS 70.HI heeft een Uf-waarde van 2,0W/m2K en laat de productie toe van schuifpanelen met een breedte van 3 m en een hoogte van 3 m. Het schuifpaneel met een constructiediepte van 70 mm is geschikt voor ramen met een maximumgewicht van 400 kg en een maximale dikte van 50 mm. Het kozijnprofiel met vlakke doorsnede kan gemakkelijk in de grond geïntegreerd worden om alle hindernissen in de overgang van binnen naar buiten weg te nemen en op die manier het comfort van de gebruikers te vergroten.