In Herstal is een nieuwe stedelijke pool ontwikkeld: Pôle Marexhe, ontworpen door MULTIPLE architecture & urbanism en bekroond met de Grand Prix d’Architecture de Wallonie 2015. Het volledig vernieuwde station kreeg een centrale rol toebedeeld. De keuze voor ter plaatste gestort beton gaf het project een monolithisch karakter
Pôle Marexhe behelst de reactivering van een stratenblok met de typische parcellering van een arbeiderswijk. De bebouwing was in verval geraakt, de straten oogden smal en somber. Het oude stationsgebouw bevond zich aan de achterzijde van de wijk (aan de overkant van de spoorweg), en lag hoger dan het stedelijk weefsel dat nieuw leven moest worden ingeblazen.
De opdrachtgever wenste dat de wijk als een nieuwe stedelijke pool werd opgevat. Het station zou een nieuwe invulling krijgen, er diende een nieuwe publieke ruimte (een plein) te worden gecreëerd, en er moest plaats worden gemaakt voor nieuw in te planten woningen, buurtwinkels en horecazaken.
In het project wordt het nieuwe station gedefinieerd als een ‘gebouw-plein’ dat de publieke ruimtes aaneenschakelt en een nieuwe band schept met de Maasvallei. Het station wordt als een opportuniteit beschouwd om een verbindingsteken te creëren tussen de hoge en de lage zone – tussen de perrons en de stad met het plein.
Beton: duurzaam in de tijd en veelzijdig in gebruik
Bij de materiaalkeuze voor een intensief gebruikte publieke ruimte is duurzaamheid een doorslaggevend criterium. Omdat beton aan deze eis voldoet, is geopteerd voor verschillende toepassingen van dit materiaal. De respectieve esthetische en technische voordelen van elke toepassing worden op die manier benut.
Om een antwoord te bieden op de stedenbouwkundige en architecturale uitdagingen is bij het ontwerp van het stationsgebouw gekozen voor een ruwe en sobere expressievorm, die voornamelijk door het materiaal beton wordt belichaamd.
Reeds in een zeer vroeg stadium is gespeeld met de idee van een getextureerd betonoppervlak met een verticaal patroon, teneinde de verticaliteit van de stationstoren kracht bij te zetten. Het leed geen twijfel dat de grote esthetische kwaliteit van het beton doorslaggevend zou zijn voor het welslagen van het project. Omdat op het ogenblik van het ontwerp nog geen normatief kader voorhanden was, is een specifieke werkwijze voorgesteld om deze hoge kwaliteitscriteria te halen, en dit gedurende de verschillende projectfasen. Deze criteria hebben zowel betrekking op de ontwerpfase als op de uitvoering.
Ter plaatste gestort beton
Het was van bij het begin de intentie om een architectuur te realiseren met een monolithisch karakter. Dat hierbij snel de keuze viel op ter plaatse gestort beton lag voor de hand. De voordelen van deze bouwmethode zijn inderdaad talrijk: een oppervlakaspect dat aan beide zijden van de wand gelijkaardig is, een monolithische structuur en oppervlakken met weinig hernemingsvoegen.
Dit laatste kenmerk was tevens noodzakelijk voor de stabiliteit van de 9 meter hoge toren. Op de hogere verdiepingen zijn immers geen vloeren om het geheel te stabiliseren. Ter plaatse gestort beton vereenvoudigde ook de realisatie van hoeken en verbindingen, zodat het massieve en eenvormige aspect bewaard bleef.
Meer weten over dit project? Lees meer in het bulletin (Architectuur n11) van FEBELCEM.