Wanneer een familielid wordt opgenomen in het ziekenhuis of een andere zorginstelling, verwachten we dat hij of zij daar de best mogelijke zorg kan genieten. Het welzijn van patiënten is echter niet alleen afhankelijk van het verzorgend personeel: ook een heel aantal gebouwkenmerken, zoals verlichting, akoestiek en materiaalgebruik spelen een grote rol. Binnenluchtkwaliteit en temperatuur nemen hierin een centrale plaats in. Renson, specialist in ventilatie en zonwering, licht toe.
Foto: ziekenhuis MaldegemDe directies van zorgcentra moeten er in de eerste plaats voor zorgen dat de grootte van de kamers aangepast is aan het aantal patiënten. Bovendien is het ook belangrijk om steeds een adequate en correcte verlichting te voorzien, om de akoestiek te bewaken, om gezonde materialen en producten te gebruiken, maar ook om de lokalen op regelmatige basis te reinigen. Bovendien is in ziekenhuizen en zorgcentra het binnenklimaat van cruciaal belang. Een goede luchtkwaliteit en een aangename temperatuur bevorderen het herstel van een patiënt en laten de bewoners van zorgcentra genieten van elke dag.
Welzijn en binnenklimaatBij renovatie of nieuwbouw moeten dan ook niet alleen energiebesparende maatregelen genomen worden, maar ook voorzieningen, die ervoor zorgen dat het comfort in ziekenhuizen en zorgcentra op alle vlakken gegarandeerd wordt. Speciale aandacht moet daarbij uitgaan naar de kwaliteit van die binnenlucht en de temperatuur in de kamers en andere ruimtes.
De
lucht in ziekenhuizen en zorgcentra bevat namelijk vaak schimmels, bacteriën en virussen die meestal veroorzaakt en verplaatst worden door slechte ventilatie en oververhitting. CO2 stapelt zich op door te weinig verluchting in kamers en gangen en leidt tot allerlei klachten bij patiënten, personeel en bezoekers. Net daarom is het zo belangrijk om regelmatig en correct te ventileren. Even de ramen openen is onvoldoende – een gecontroleerde basisventilatie is de enige efficiënte manier.
Naast die goede luchtkwaliteit speelt ook de
temperatuur een belangrijke rol. In zorgcentra wordt vaak gezorgd voor veel vensters. Daglicht heeft immers een positieve invloed op het herstel van een zieke of op het humeur en het comfort van een bejaarde. Bovendien is het voor een patiënt belangrijk om steeds dat contact met de omgeving te behouden. In rusthuizen en revalidatiecentra genieten de mensen van het zicht op de tuin of het oogcontact met voorbijgangers op straat. Door die vensters kan het op warme dagen echter behoorlijk heet worden in de kamers, wat het comfort van de patiënt natuurlijk niet bevordert. Intensieve ventilatie tijdens de nacht en de beperking van de zonne-instraling overdag door een efficiënte buitenzonwering moet die oververhitting tegengaan.
De binnenlucht en de temperatuur hebben niet alleen belang voor de patiënten, maar ook voor het personeel en de bezoekers. Uit onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat in een gebouw met een goed binnenklimaat de productiviteit gemiddeld met 10 tot 15 % verbetert. Bovendien daalt ook het ziekteverzuim bij het personeel aanzienlijk.
Foto: Revalidatie- en hoorcentrum van AZ Sint Jan in Brugge
De rol van airconditioningEn wat met airconditioning? Om diverse redenen worden in veel gebouwen airco’s geïnstalleerd. Onderzoek toont echter aan, dat in gebouwen met airco veel meer gezondheidsklachten voorkomen: verkoudheden, allergieën of zelfs het Sick Building Syndrome. En dat is nu net wat we in ziekenhuizen en zorgcentra absoluut willen vermijden. Bovendien verkiest 90 % van de mensen een natuurlijk geventileerd gebouw boven een met airco.
Bij renovatie of nieuwbouw zijn er dan ook verschillende mogelijke oplossingen om op een natuurlijke manier te zorgen voor dat gezond binnenklimaat. Ventilatieroosters in de ramen zorgen voor een continue toevoer van verse lucht. De combinatie van die ventilatieroosters met een windvaste screen zorgt voor een goede luchtkwaliteit en bovendien houdt deze oplossing ook de zonnewarmte buiten. Zonweringssystemen met lamellen voor het raam of luifels boven het raam zorgen net als screens voor het vermijden van oververhitting of reflecties.
Foto: Warmhof MaldegemHealth Care Concept® Met zijn Health Care Concept® biedt RENSON® energiezuinige totaaloplossingen, die helpen om een gezond en aangenaam binnenklimaat te creëren in zorgcentra en ziekenhuizen. Dit concept bestaat uit drie elementen waarmee het comfort in ziekenhuizen en zorgcentra op eenvoudige wijze geoptimaliseerd kan worden, ongeacht of het een grote renovatie en nieuwbouw of een kleine gevelrenovatie betreft: continue gecontroleerde basisventilatie, intensieve ventilatie (nightcooling) en buitenzonwering.
Bij gevelrenovatie kan dat gaan om de integratie van ventilatieroosters voor de toevoer van verse lucht of van roosters en buitenzonwering voor het beheersen van de temperatuur. Bij grote renovatiewerken of nieuwbouw kan gekozen worden voor een volledig systeem, dat natuurlijke of automatisch gestuurde toevoer van verse lucht en gestuurde afvoer van vervuilde lucht (Healthconnector op basis van CO2 en vocht) combineert met intensieve ventilatie en buitenzonwering. Bovendien kan het systeem in verschillende modules op verschillende tijdstippen geïntegreerd worden. Men kan bijvoorbeeld in de eerste fase de gevel voorzien van ventilatieroosters voor de toevoer van lucht, nadien zonwering voorzien en in een nog latere fase de gestuurde afvoer installeren.
In de praktijk: Centre Hospitalier de MouscronHet Health Care Concept® werd geïntegreerd in het Centre Hospitalier de Mouscron. Dit is een ziekenhuis met een brede zorgdienstverlening, ontstaan in 1994 uit de fusie van Le Refuge de la Sainte Famille en het Centre Hospitalier Régional. Door renovatie en uitbreiding van het bestaande ziekenhuis is het CHM uitgegroeid tot een modern zorgcentrum met meer 1000 medewerkers, waar jaarlijks zo'n 10.000 patiënten opgenomen worden. Er vinden ongeveer 10.000 dagbehandelingen plaats en er gaan nog eens meer dan 100.000 polikliniekbezoeken door. Door samenwerkingsverbanden met diverse andere ziekenhuizen tracht CHM een complete dienstverlening aan te bieden. De directie streeft daarbij perfectie en innovatie na, zowel technologisch, medisch als wetenschappelijk vlak.
De nieuwbouw van het Centre Hospitalier in Moeskroen.Bij het ontwerp van het nieuwe hoofdgebouw stonden voor de directie en het architectenbureau Van Oost het comfort en welzijn van patiënt, bezoeker en medewerker centraal. Vandaar ook de keuze voor het streven naar een gezond binnenklimaat met een goede luchtkwaliteit en aangename temperaturen dankzij het Health Care Concept® van RENSON®.
Continue en gecontroleerde basisventilatie: de firma Francovera installeerde ventilatieroosters type THM90 en AR75 in de kamers en het operatiekwartier, maar ook in de spoedafdeling, de dialyse en de logistieke en technische ruimtes. Die ventilatieroosters zorgen voor de toevoer van verse lucht, terwijl de afvoer van vervuilde lucht in de badkamer gebeurt en aangesloten is op een centraal afzuigsysteem. Deze ventilatieroosters werden ofwel horizontaal op het glas geplaatst ofwel verticaal geïntegreerd in de deurtjes achter de roosters voor intensieve nachtventilatie.
Links: de roosters voor intensieve koeling (nightcooling). Rechts: de raamroosters voor continue gecontroleerde ventilatie.Intensieve ventilatie (nightcooling): naast elk raam in de gevel van het ziekenhuis monteerde Francovera ook een opbouwrooster van RENSON® type 432 met groot debiet. Achter deze roosters zit een deurtje, dat kan opengezet worden om zo grotere stromen verse, koele lucht binnen te laten. Die deurtjes worden manueel bediend, maar zouden ook automatisch gestuurd kunnen worden. Om insecten te weren, is in ieder rooster een strak gespannen inox-gaas gemonteerd. Deze roosters zijn ook slagregendicht en inbraakvertragend.
Externe zonwering voor glasgevels: de directie wou een open gebouw met veel licht en zicht naar buiten op elke plaats in het gebouw. Door de grote glaspartijen en vele vensters was het dan ook noodzakelijk om zonwering te voorzien. Aan de west- en zuidkant werd gekozen voor zonweringssystemen met vaste aluminium lamellen met een lensvormige doorsnede type Icarus® 200 Quickfix®, terwijl de kamers werden voorzien van screens. Naast een functioneel aspect geven deze zonweringsystemen de gevel ook een esthetische meerwaarde.
Aan de zuid- en westzijde zijn de glaspartijen voorzien van lamellen als zonwering.