Een groendak meenemen in de ontwerpfase? Een slimme zet

Sinds IBIC in 2017 een bijkomende rol op zich neemt en behalve plaatsing (realize) en onderhoud (care) van groendaken, ook design aanbiedt, werpt de meerwaarde van dat totaalpakket duidelijk vruchten af voor projectontwikkelaars, bouwheren en algemene aannemers. “Zodra er een projectteam wordt samengesteld zitten we nu mee aan tafel”, zegt Dave Martens, algemeen manager van IBIC. “En zo komen meteen ook de relevante vragen op tafel. Vragen die je best stelt bij aanvang van een project – niet in de eindfase. Welk beeld heeft de architect/bouwheer voor ogen? Welke rol speelt groen-op-hoogte in het project? Welke gevolgen hebben je keuze voor een bepaald type daktuin voor de structuur en de draagkracht van het gebouw? Welke materialen moet je gebruiken?” Nu steeds meer projectontwikkelaars de esthetische en economische meerwaarde van groen ervaren, groeit het belang van een kostenefficiënte aanpak.

Dat de stabiliteitsingenieur best rekening houdt met het extra gewicht als je een boom op een dak wilt plaatsen, is een evidentie. De structuur, de waterafvoer, de waterbuffering, het type dakdichting en zelfs het type isolatie moeten daarop afgestemd zijn. Je plaatst immers geen zacht isolatiemateriaal onder honderden kilo’s ballast en je gebruikt best de optimale waterabsorberende en waterdoorlatende materialen. Ook de plantenkeuze speelt een rol, want de ene boom of struik wortelt al dieper dan de andere.

Hoe groener het dak, hoe duurder?

Hoe meer groen je kiest, hoe zwaarder de structuur van het gebouw en dus hoe duurder alles wordt? “Niet noodzakelijk”, zegt Dave. “Vandaar het belang van de designfase. We gaan op voorhand slim om met de wensen en vertalen die in haalbare en betaalbare oplossingen. Alles wat een groendak of daktuin zwaarder maakt, vraagt om een meer stevige – lees: duurdere – structuur, dat klopt. En toch, als je doordacht omgaat met de bestaande of te bouwen structuur, valt daar heel wat winst te halen.” Niet de hele structuur moet robuuster worden als je bijvoorbeeld bomen wil planten. Zo is het perfect mogelijk de zwaardere stukken in de daktuin te plaatsen vlak boven de onderliggende kolommenstructuur van het gebouw. Dave: “We proberen zo veel mogelijk te werken met wat er ter beschikking is. Een dak is nooit zelfdragend en steunt altijd op een paar punten. Als we die punten eventueel extra dimensioneren zonder per se heel het dak zwaarder te maken, kunnen we heel kostenefficiënt toch een bijzonder ontwerp uitdokteren.”

Een recent voorbeeld is de Delhaize in Heist-op-den-Berg. De winkel bevindt zich op de benedenverdieping. Boven op het dak heeft IBIC een groendak met bomen aangelegd. De organische bakken staan telkens vlak boven een kolom, zodat de aanpassingen aan de structuur minimaal waren. Door die bomen niet op elke kolom te plaatsen, maar ze kriskras willekeurig te plaatsen, ontstaat er een heel dynamisch geheel.

Nauwkeurige kostenraming

“Een bijkomend voordeel om IBIC van bij het begin te betrekken bij een project, is dat we heel accurate kostenramingen kunnen maken”, zegt Dave. “We werken niet met standaardoffertes, omdat elk project anders is in opbouw, in bereikbaarheid, enzovoort. Wel hebben we het voordeel dat we ook een uitvoerend bedrijf zijn waardoor we ervaring hebben en offertes maken die in principe tot op de eurocent correct zijn.”