Een nieuw station voor Kortrijk: ondergrondse hal en 17m hoge luifel

De afgelopen weken was er veel commotie rondom het station in Kortrijk. Erfgoedverenigingen voerden actie om het huidige gebouw te behouden, omdat het volgens hen een belangrijk voorbeeld is van architectuur uit de wederopbouwperiode na WO II. Maar de dag nadat minister van Erfgoed Matthias Diependaele (N-VA) bekendmaakte dat het stationsgebouw niet als monument zou worden beschermd, presenteerde NMBS de plannen voor de nieuwbouw.

Multimodaal knooppunt

Het station van Kortrijk is met 8.200 dagelijks opstappende reizigers het tweede grootste station van West-Vlaanderen. Het is een knooppunt voor openbaar vervoer binnen West-Vlaanderen en naar het binnenland. Zo kwam er in december 2020 een bijkomende IC-verbinding naar Brussel en vanaf december 2025 rijden er tijdens het weekend elk uur twee IC-verbindingen tussen Kortrijk en Brugge.

NMBS wil tegen 2032 30% extra reizigers aantrekken en 10% extra treinaanbod uitbouwen. ​ De uitbouw van stations als integraal toegankelijke, multimodale knooppunten waar naadloos van het ene vervoersmiddel op het andere kan worden overgestapt, moet die ambitie ondersteunen.

Nieuwe stations worden daarom future-proof ontworpen: ze worden gebouwd voor de volgende 60 jaar en zijn gedimensioneerd op de verwachte reizigersgroei en de bundeling van vlotte overstappen in een compacte ruimte.

Hal onder de sporen

Bij het voorontwerp is gekozen voor een nieuwe stationshal onder de sporen. Die functioneert als een 19 meter brede en 100 meter lange verbindingsgang voor voetgangers tussen de twee fietsenstallingen en tussen de bus- en treinperrons onderling. Ook de nieuwe ondergrondse parking is logisch met de stationshal verbonden.

Naar alle acht sporen zijn er roltrappen en liften voorzien om een optimale toegankelijkheid te bieden. Aan de oostzijde wordt de bestaande doorgang onder het station omgevormd tot een technische koker. De huidige westelijke doorgang blijft behouden als extra toegang naar de perrons, onder meer vanuit de ondergrondse parkings.

Behoud erfgoedelementen

Het bas-reliëf van beeldhouwer Maurits Witdouck, een allegorische voorstelling van reizen en transport, dat nu de voorgevel van het huidig station siert, krijgt een nieuwe plek op een liftkoker. Het mozaïek van Rogier Vandeweghe krijgt een plaats in de nieuwe brede doorgang.

De perrons zelf worden met 45 centimeter verhoogd, tot een hoogte van 75 centimeter boven de sporen, om vlot de trein op en af te stappen. Een luifel boven de sporen zorgt voor beschutting tijdens het wachten. Die wordt afgewerkt met hout en hoogwaardige transparante kunststof (Ethyleen-tetrafluorethyleen (ETFE) luchtkussens). Hij heeft een overspanning van 80 meter en is op het hoogste punt 17 meter boven het maaiveld van het Stationsplein.

Publieke ruimte

Belangrijk is de visuele link tussen beide zijden van het station. Die wordt versterkt door het ontwerp van het nieuwe station en door de aanleg van de publieke ruimte. Een nieuw busstation zal als een lus functioneren parallel met de sporen aan weerszijden van het station.

De verschillende vervoersmodi (voetganger, fiets, bus, trein, taxi, auto) zijn goed op elkaar afgestemd. Met het nieuwe station zal de reiziger vlot de overstap kunnen maken tussen bus en trein, van de ondergrondse parking of fietsenstalling naar het station. ​ Het nieuwe station zal optimaal toegankelijk zijn, zowel voor kinderen, ouderen, reizigers met buggy’s of bagage en personen met een handicap.

De fietsenstallingen verdwijnen onder de grond: in totaal zullen er bijna 3.000 stallingen zijn. Dat is ruim 850 stallingen meer dan nu.

Timing en kostprijs

De opstart van het masterplan voor het nieuwe station dateert van eind 2009. Het eerste deelproject is ondertussen in uitvoering. Eind december 2022 kwam er groen licht voor het vervolgverhaal vanuit de federale regering dat de nodige budgetten voor het nieuwe station van Kortrijk voorzien worden. De bedoeling is om in 2023 de omgevingsvergunning te bekomen om eind 2025 met de werken te kunnen starten.

In het najaar van 2025 starten de voorbereidende werken. In het voorjaar 2026 zijn de perrons 7 en 8 als eerste aan de beurt. Het duurt ongeveer 8,5 jaar om alle perrons en overkappingen te vernieuwen. De opening van het nieuwe station staat gepland in 2034.

De kostprijs voor het sluitstuk van de stationswerken wordt voor alle partners samen geraamd op €89.000.000 (excl. BTW).