Een veelbelovende onderneming: het gezondheidscentrum voor Hohenstein

Er is alles aan gedaan om het regionale centrum als cruciaal onderdeel van de lokale infrastructuur stevig in de regio te verankeren. Het project is niet alleen een pionier op het gebied van patiëntenzorg, maar beschikt ook over een nieuwe ruimtelijke indeling en bestaat uit een onconventioneel totaalconcept. En tot slot biedt het jonge artsen de mogelijkheid om in een moderne omgeving te werken waaruit waardering spreekt. En dat in een tijd waarin velen van hen enig voorbehoud koesteren om op het platteland te werken, een zorgwekkende ontwikkeling die al geruime tijd groot effect heeft op het Duitse gezondheidssysteem.

Duurzaamheid ontmoet maatschappelijke relevantie

Het gezondheidscentrum is gebouwd en wordt beheerd door SchwörerHaus, een bekende expert voor hoogwaardig geproduceerde en modulaire woningen, een populair alternatief voor de traditionele Duitse huizen van ‘baksteen & cement’. Duurzaamheid was vanaf het begin van het project een van de belangrijkste uitgangspunten: het combineert modulaire houtskeletbouw met geventileerde gevels die bekleed zijn met Trespa®-platen gemaakt van 70% natuurlijke vezels. In beide gevallen profiteert het milieuprofiel van hernieuwbare grondstoffen, met grijze energiebehoeften aan de onderzijde van het totale spectrum.

SchwörerHaus is opgericht in 1956, in de eerste fase van het Duitse Wirtschaftswunder, de snelle naoorlogse transformatie van Duitsland tot economische krachtpatser van Europa. Vanaf het begin ging SchwörerHaus met succes aan de slag met het idee van luxe prefab-woningen. Het familiebedrijf is een klassiek voorbeeld van de beroemde Duitse ‘middenstand’: middelgrote bedrijven met een sterke focus op kwaliteit, innovatie, klanttevredenheid en duurzame productieprocessen. Het hoofdkantoor van SchwörerHaus staat in Hohenstein.

Het PORT Gesundheitszentrum vormde een perfecte gelegenheid om de betrokkenheid van het bedrijf met de gemeenschap te etaleren én nieuwe marktkansen te verkennen. Johannes Schwörer, algemeen directeur van SchwörerHaus, stond volgens marketingdirecteur Andreas Steiner meteen open voor het idee. Sinds ‘Gezond Bouwen’ een van de centrale proposities van het bedrijf is, vond men het meteen een goed idee om betrokken te zijn bij het gezondheidscentrum en een bijdrage te leveren aan de broodnodige verbetering van de maatschappelijke infrastructuur. Een bijkomend voordeel was dat de medewerkers toegang kregen tot eersteklas medische diensten.

Prefab bouwen - een belangrijke bouwtrend

Andreas Steiner stelt: “We wilden zeker een paar innovatieve ideeën uitproberen. De markt voor particuliere woningen is zeker groot, maar niet grenzeloos of uit te breiden. Maar tegelijkertijd zien we in de nabije toekomst wel een scherpe stijging in de vraag naar volledig geprefabriceerde bouwmodules.”

Hij licht toe: “Een van de aanleidingen voor deze tamelijk recente trend is de groeiende populariteit van het ‘tiny house’-concept. Dat is een wereldwijd fenomeen en Duitsland vormt daarop geen uitzondering. Het idee erachter is om bestaande conventionele woningen uit te breiden met - of zelfs te vervangen door - heel compacte, maar zeer goed uitgeruste wooneenheden. En het concept wint verrassend snel aan kracht. Als antwoord hierop hebben wij onze veelzijdige ‘FlyingSpaces’ ontwikkeld. Ze kunnen worden gebruikt om een bestaand huis te vergroten of uit te breiden. Bijvoorbeeld in het geval van senioren om een verzorger of verpleegkundige te huisvesten. Maar ze zijn ook prima te gebruiken als eenvoudig op te stellen, klein, maar luxueus en voordelig vakantiehuis ─ ja, zelfs als permanente woning.”

In het laatste geval heeft het tiny house-concept grote aantrekkingskracht op diegenen die voorstander zijn van ‘less is more’ en terug willen naar een radicaal opgeruimde manier van leven. Ontheven zijn van hypotheek- en andere langetermijnverplichtingen die gepaard gaan met traditioneel huisbezit is voor velen een extra bonus. In zulke gevallen biedt het principe van modulair bouwen verschillende doorslaggevende voordelen. Volgens een studie van adviesbureau McKinsey uit 2019 kan modulair bouwen de bouwtijd tot wel 50% verkorten ten opzichte van traditionele bouw. Afhankelijk van het project zijn bij modulebouw de bouwkosten per vierkante meter ook lager.

Voor FlyingSpaces heeft SchwörerHaus gebruik kunnen maken van de knowhow van het bedrijf op het gebied van innovatieve oplossingen: de volledig geprefabriceerde houtskeletbouwmodules kunnen voor de klant op allerlei manieren op maat worden gemaakt. Ze worden geleverd als autonome, volledig uitgeruste en instapklare woonunits. Andreas Steiner benadrukt: “De modules zijn ook zeer energie-efficiënt, dankzij de hoogwaardige thermische isolatie. Die is vergelijkbaar met onze reguliere SchwörerHaus-woningen. Zowel onze FlyingSpaces als onze modulaire woningen voldoen aan de Duitse energie-efficiëntienorm ‘KfW Effizienzhaus 55’. In vergelijking met de benchmarkwaarde hebben ze maar 55% van de primaire energie nodig. Ook de warmtedoorgangscoëfficiënt is maar 0,7, tegen 1 zoals normbepaald.”

Volledig modulair: het gezondheidscentrum baant de weg

Franca Wacker, de in-house architect van het bedrijf, was verantwoordelijk voor het PORT Gesundheitszentrum. Zij merkt op: “De modulariteit van onze FlyingSpaces is ideaal als het om dit soort utiliteitsgebouwen gaat. In wezen is dit een nieuw marktsegment, waarin onze expertise op het gebied van modulair bouwen direct toepasbaar is. De potentiële synergie is daarom zeer aantrekkelijk.” Modulair bouwen is de kern van het architectonisch concept: het gezondheidscentrum is volledig op het ontwerp van FlyingSpaces gebaseerd, zelfs toen op dat moment sommige modules niet konden worden geprefabriceerd, doordat de speciale productiehal bij SchwörerHaus nog niet helemaal klaar was. Een centraal gesitueerd atrium dat als ‘plaza’ fungeert, verbindt de verschillende modules.

Franca Wacker licht toe: “Ieder medisch kantoor heeft zijn eigen module. Omdat het centrum flexibel en gemakkelijk uit te breiden moet zijn, is het modulaire principe inderdaad heel praktisch. We kunnen snel en gemakkelijk kantoorruimte toevoegen. En dat proces is opmerkelijk voordelig.” Andreas Steiner voegt toe: “De prefab modules zijn stapelbaar. We kunnen dus ook in de hoogte uitbreiden. Het is technisch mogelijk om met FlyingSpaces gebouwen van drie verdiepingen te maken. Vanaf het begin was het gezondheidscentrum dan ook al gepland als een gebouw met twee verdiepingen. De ruimte voor de lift en de trap maakt al deel uit van de vloertekening.

Trespa®-gevelplaten - een natuurlijke keuze

“Ik ken het Trespa®-assortiment al een tijdje. Ik heb er al eerder in mijn loopbaan mee gewerkt”, legt Franca Wacker uit. Destijds maakte het materiaal al een goede indruk op mij, en nog steeds. De platen zijn duurzaam, van hoge kwaliteit en ze zijn er al een tijdje: het is een beproefd product. Bij SchwörerHaus passen we Trespa® Meteon®-platen regelmatig toe op onze modulaire woningen. Vooral om kleur te creëren of contrast tussen de materialen. Als je het vergelijkt met meer conventionele gevelbekledingsmaterialen, dan bieden de HPL (High Pressure Laminate)- platen van Trespa een aantal significante voordelen, vooral wat betreft duurzaamheid, de hoge weersbestendigheid en buitengewone kleurstabiliteit. Het gemakkelijke onderhoud is een bijkomend voordeel voor de huiseigenaren: van tijd tot tijd de gevel schoonspuiten is alles wat nodig is.”

Over het PORT Gesundheitszentrum vertelt ze: “Hier was de situatie duidelijk anders. Vezelcementpanelen hadden een alternatief kunnen zijn. Maar die kunnen ter plaatse minder makkelijk te behandelen zijn. En met volledig geprefabriceerde modules en in de fabriek gemonteerde gevels had er schade aan de modules kunnen ontstaan op weg naar hun eindbestemming. Ik geef toe dat dit deze keer geen risico zou geweest zijn omdat door tijdelijke beperkingen de gevelbekleding op locatie werd aangebracht.

Andreas Steiner reageert: “Omdat onze speciale productiehal nog in aanbouw was, moesten de Trespa®- platen ter plaatse worden gemonteerd. Maar dat behoort binnenkort tot het verleden, want we streven naar een volledig geïntegreerde prefabricatie.” “Voor de achterconstructie van de gevel hebben we hout gebruikt”, licht Franca Wacker toe. “Holzbau Moser uit Hirschfeld, een bedrijf uit de regio, kreeg de leiding over de gevels. Zij hebben de Trespa® Meteon®-platen op maat gezaagd en ze direct op locatie gemonteerd. Hout voor de achterconstructie was inderdaad de juiste manier. Alles verliep vlekkeloos. Daarom zijn we van plan om vast te houden aan houten achterconstructies op het moment dat gevelbekleding onderdeel van het prefabproces wordt.”

Franca Wacker gaat nader in op de details van de materiaalkeuze: “We zijn begonnen met een reeks verschillende stalen die we bij Trespa hadden besteld. Tegelijkertijd hebben we een plaat onderworpen aan een ‘destructietest’, die overtuigend faalde. Precies waar we op gehoopt hadden! Daarnaast wist ik uit eerdere ervaringen dat het zagen, boren en - indien nodig - schuren van de randen van Trespa® Meteon®-platen een schoon en nauwkeurig resultaat oplevert. Dat levert een perfecte pasvorm op en biedt zelfs de mogelijkheid om tussen de platen openingen te laten, iets wat ik zelf heel erg kan waarderen. Door al die positieve factoren was het gemakkelijk om Johannes Schwörer, de algemeen directeur, aan boord te trekken. Hij was het snel eens met de materiaalkeuze en was daarna ook betrokken bij de selectie van de twee plaatkleuren die we wilden combineren. Samen hebben we als hoofdkleur gekozen voor NA16 Belgian Bluestone, een plaat met een finish die op leisteen lijkt. Die hebben we gecombineerd met witte platen (A05.0.0 Pure White) als uitbreiding aan de zijkanten van sommige ramen.” 

Trespa en SchwörerHaus: een samenwerking met een mooie toekomst

Na voltooiing van het gezondheidscentrum zijn de recensies tot dusver zeer positief. Franca Wacker merkt op dat het bedrijf zelfs al verschillende vragen van potentiële nieuwe klanten heeft ontvangen. Ze legt uit dat het concept van het volledig modulaire ‘tiny house’ in de laatste twee, drie jaar een terugkerend onderwerp in de media is. “Dat levert extra positieve aandacht op voor prefab-formules. En onze algemeen directeur is er zeer in geïnteresseerd om onze aanwezigheid in dit nieuwe marktsegment, waartoe ook het PORT Gesundheitszentrum behoort, te vergroten,” aldus Franca Wacker.

“Ik voorzie voor de toekomst dat we voor de FlyingSpaces het hele assortiment van Trespa® Meteon®-kleuren en decors aanbieden. Dat zou logisch zijn, omdat we - zoals ik al aangaf - momenteel Trespa®-platen als optie aanbieden voor onze modulaire privéwoningen, appartementsgebouwen en niet-residentiële gebouwen.” “Trespa®-platen zijn een ideale geveloplossing voor de uiteenlopende varianten van de FlyingSpaces, die binnenkort de productiehal van SchwörerHaus voor aflevering verlaten: volledig geprefabriceerd en volledig uitgerust en instapklaar.”

Ze vult aan: “Wij bieden een breed scala aan finishes voor de gevels aan. Standaard krijgen de modules een afwerkingslaag, maar er zijn legio keuzes mogelijk. In feite gelden voor de FlyingSpaces dezelfde opties als voor onze modulaire woningen - inclusief houten gevelstroken in diverse variaties, keramische tegels en zelfs gebouw-geïntegreerde zonne-energie, zogenaamde BIPV.”

Samenvattend stelt ze: “Trespa staat goed gepositioneerd tussen al deze materiaalkeuzes. De diversiteit van de beschikbare kleuren, decors en finishes sluit naadloos aan bij de nadruk die wij leggen op het streven om voor elke smaak de beste oplossing te bieden. Bovendien dragen de duurzaamheid en bestendigheid van Trespa®-platen bij aan de algehele duurzaamheid van de FlyingSpaces. En dat is een belangrijk onderdeel van de bedrijfsfilosofie van SchwörerHaus. Daarom zijn de kansen om onze samenwerking met Trespa verder te verbreden zeker groot.”