De Gedempte Zuiderdokken in Antwerpen beginnen stilaan hun nieuwe vorm aan te nemen. Eind vorig jaar werd alvast de eerste van twee parkings in gebruik genomen, met name parking Steendok, naar een ontwerp van Abscis Architecten en MH1 architecten. De opening van de parking vormde meteen het startschot voor de heraanleg van de publieke ruimte erboven, die de voorlopige naam Park Dok Zuid kreeg. Het ondergrondse parkeerlichaam is binnen de oude dokmuren gebouwd. Deze historische blikvanger wordt zichtbaar geïntegreerd op de ondergrondse bouwlaag -1. De architectuur en vormentaal van de bovengrondse elementen die deel uitmaken van de parking, verwijzen naar het industriële verleden van de plek als haven.
Het project is gelegen aan de Gedempte Zuiderdokken in Antwerpen, een prachtige open ruimte die tot voor kort vooral werd gebruikt als parking en die nu – door de parkeerfunctie ondergronds te brengen - kan transformeren naar een veelzijdige trekpleister. Binnen de kaaimuren van het voormalige Kooldok en Steendok zijn twee parkings voorzien met telkens vier ondergrondse parkeerlagen, voor in totaal 2000 wagens en 300 fietsen.
Voor de publieke ruimte op de Vlaamse Kaai, die het bovengrondse deel van de parking vormt, werd via een aparte procedure (nl. de Open Oproep van het Team Vlaams Bouwmeester) een ontwerpteam gezocht. Abscis Architecten werkt nauw samen met deze partij - het Belgisch-Zwitsers ontwerpteam Tractebel, ADR architectes sarl en Georges Descombes- om voor de beide projecten een kwalitatief totaalproject voor de Zuiderdokken te realiseren, zowel boven- als ondergronds.
Historische blikvanger
Het ondergrondse parkeerlichaam is binnen de oude dokmuren gebouwd. Deze historische blikvanger werd zichtbaar geïntegreerd op de ondergrondse bouwlaag -1. Ook ter hoogte van de lift- en trappenkokers is gezocht naar een relatie tussen de ondergrondse parkeerlagen, de publieke ruimte en de historiek van de plek. Men loopt hier als het ware door de oude dokmuren heen. De trappenhuizen bieden dan weer een ideaal platform voor een kunstzinnige invulling. In samenspraak met het MuHKA of het FoMu en het Zuiderpershuis (musea in de nabije omgeving) kan gezocht worden naar een meerwaarde voor de publieke ruimte.
Hoog kwaliteitsniveau
Om de ondergrondse ruimten zo helder en flexibel mogelijk te houden, stelden Abscis Architecten en MH1 architecten het principe van kolomvrij parkeren voorop. De consequent doorgevoerde stijlelementen als herkenbare entrees, duidelijke signalisatie, en innovatief gebruik van licht met het oog op veiligheid en netheid, moeten het imago van ondergronds parkeren verbeteren. Er worden heldere zichtlijnen nagestreefd en er wordt gebruik gemaakt van een beperkt aantal neutrale kleuren, materialen en enkele opvallende stijlelementen. Aandacht voor details en gebruik van hoogwaardige materialen in het gehele ontwerp- en uitvoeringsproces zijn essentieel om een hoog kwaliteitsniveau te kunnen bekomen. Korte circulatieroutes en een vlotte bereikbaarheid van de verschillende verdiepingen, resulteren in meer gebruiksgemak voor parkeerders, lagere exploitatie- en onderhoudskosten en bovendien een lagere uitstoot van uitlaatgassen.
Sobere en heldere vormgeving
De architectuur en vormentaal van de bovengrondse elementen die deel uitmaken van de parking, verwijzen naar het industriële verleden van de plek als haven. Wat betreft de materialisatie van de trappenhuizen streefden de ontwerpers naar een sobere en heldere vormgeving. De structuur van de trappenkokers werd op het maaiveld opgebouwd uit een lichte stalen structuur bekleed met transparante (circulatie) en gesloten delen (technieken). Er wordt eenzelfde vormentaal vooropgesteld voor de verschillende variante trappenhuizen. Op deze manier werd een maximale integratie en uniforme beeldkwaliteit nagestreefd.