Eerste residentiële micro-WKK in ons land is een feit

Vorige week pakte de firma Watts-on uit Deinze uit met een primeur van formaat: de eerste residentiële micro-WKK-installatie in ons land. Wat maakt een WKK-installatie zo energiezuinig en voor welke projecten is het al dan niet een interessante oplossing? www.vlaamsearchitectuur.be vroeg het aan Cogen Vlaanderen, het expertisecentrum rond WKK in Vlaanderen dat op 20 mei in Leuven een studienamiddag organiseert rond WKK.

    

Klassieke energievoorziening

De energiebehoefte van een gebouw bestaat klassiek uit warmte en elektriciteit. Warmte wordt meestal ter plaatse bij de verbruiker geproduceerd met behulp van een klassieke ketelinstallatie. Elektriciteit, geproduceerd in grote centrales, wordt aangekocht bij een leverancier.

Het principe van WKK

WKK is een energetisch proces waarbij in één installatie, en uitgaande van één brandstofinput, zowel warmte als elektriciteit geproduceerd wordt. WKK-installaties worden steeds geplaatst daar waar er een warmtevraag is, om het warmtetransport zo kort mogelijk te houden.

    

Het grote voordeel van WKK is dat bij de gezamenlijke opwekking van warmte en elektriciteit minder brandstof nodig is dan bij de gescheiden productie van dezelfde hoeveelheden warmte en elektriciteit. Door deze efficiëntere productie bespaart men primaire energie. WKK is dus een proces dat past in een duurzame energiepolitiek. Het verminderd gebruik van primaire energie resulteert ook in een verminderde uitstoot (CO2, roet, NOx, SO2, CO...). WKK past dus ook in een duurzame milieupolitiek.

De voorwaarden voor een kwaliteitsvolle WKK

Een WKK-installatie die een bepaalde energiebesparing realiseert, noemt men kwaliteitsvol ("kwalitatief"). Om deze energiebesparing daadwerkelijk te kunnen realiseren is het van cruciaal belang dat een WKK-installatie ontworpen wordt volgens de regels van de kunst en dat deze op een correcte manier wordt uitgebaat.

    

WKK kan worden ingezet zowel voor de levering van proceswarmte als voor ruimteverwarming ("gebouwen-WKK"). De warmtevermogens die kunnen gedekt worden lopen van enkele kW tot meerdere tientallen MW.
De technologieën die worden gebruikt zijn zeer gevarieerd : ketels met Rankinecyclus, gasturbines, inwendige verbrandingsmotoren, Stirlingmotoren en in een verdere toekomst ook brandstofcellen.

Micro-WKK (µWKK)

Wat is micro-WKK ?

Zowel in de Vlaamse als in de Europese regelgeving wordt µWKK gedefinieerd als een WKK met een elektrisch vermogen kleiner dan 50 kW. In deze vermogenklasse komen op dit ogenblik twee technologieën in aanmerking : de inwendige verbrandingsmotor en de Stirlingmotor. Inwendige verbrandingsmotoren dekken het volledige vermogenbereik en zijn een rijpe technologie. Dit ligt anders voor de Stirlingmotoren : deze zijn nog in volle ontwikkeling en zijn alleen beschikbaar voor de heel kleine vermogens (1 tot 5 kWe). Soms wordt de uitdrukking µWKK beperkt tot WKK met Stirlingmotoren, maar dat is niet correct.

Toepassingen voor µWKK.

Gezien de beperkte (elektrische en thermische) vermogens van µWKK zijn de toepassingen beperkt tot het leveren van ruimteverwarming. Een niet limitatieve lijst van in aanmerking komende gebouwen : appartementsblokken, rust- en ziekenhuizen, onderwijsinstellingen, hotels, kantoorgebouwen,  zwembaden, sportcentra en - aan de onderkant van het vermogenbereik - individuele woningen.

    

In bijna alle gevallen is WKK voor ruimteverwarming energetisch zinvol : een goed ontworpen en uitgebate WKK realiseert immers een besparing aan primaire energie.
Het plaatje ziet er echter anders uit wanneer men de financiële rendabiliteit bekijkt. Een WKK-installatie vraagt een aanzienlijke investering in vergelijking met het alternatief "ketel en stopcontact". Deze investering moet afgeschreven worden door de besparing op de energiefactuur. In veel gevallen zou dit leiden tot een onaanvaardbaar lange terugverdientijd. De overheden hebben ingezien dat de ontwikkeling van WKK - en die is absoluut nodig om de doelstellingen inzake energiebesparing te realiseren - nood heeft aan steun. In Vlaanderen kent die steun twee verschillende vormen. Steun bij de investering wordt gegeven via de ecologiepremie en een verhoogde fiscale aftrek. Exploitatiesteun wordt gegeven via het systeem van de WarmteKrachtCertificaten ( WKC''s ).

De weg naar een kwaliteitsvolle WKK

Om te komen tot een kwaliteitsvolle WKK voor ruimteverwarming, die ook financieel rendabel is, is een professionele aanpak noodzakelijk. COGEN Vlaanderen biedt aan zijn leden hiervoor een aantal hulpmiddelen aan : rekenprogramma''s voor een eenvoudige prehaalbaarheidsstudie, overzicht van de wetgeving, .... Voor leden die dit wensen kan ook ad hoc advies gegeven worden.

WKK-ontmoetingsdag 20 mei 2010

Door de introductie van de mini-WKK en micro-WKK neemt het interesse in warmtekrachtkoppeling van de kant van architecten, studiebureaus, KMO’s en particulieren toe.
Om dit publiek kennis te laten maken met deze energie-efficiënte toepassing organiseert COGEN Vlaanderen een WKK-ontmoetingsdag in het Provinciehuis in Leuven.
Dit evenement bestaat uit 2 luiken; de WKK-beurs en een studienamiddag.
Op de WKK-beurs ontmoeten aanbieders en geïnteresseerden elkaar. De standhouders zijn stuk voor stuk ervaren en deskundige WKK-spelers die u graag verder helpen met uw vragen omtrent uw WKK-project.
Daarnaast is er de studienamiddag die opgebouwd is uit een 3-tal uiteenzettingen, nl. een algemene introductie tot WKK, een stappenplan voor een WKK-project en een overzicht van de Vlaamse WKK-markt aan de hand van de WKK-Wegwijzer 2010. Elke deelnemer ontvangt bovendien een exemplaar van deze publicatie.
Dit event is een ideale gelegenheid voor iedereen die nog niet echt vertrouwd is met warmtekrachtkoppeling en deze technologie en haar voordelen beter wil begrijpen. Het biedt tevens aan de stakeholders op de Vlaamse WKK-markt de kans om de oude contacten op te frissen en nieuwe contacten te leggen.

Voor meer informatie kan u terecht op de website: www.cogenvlaanderen.be