Het duurzame aspect van waterdoorlatende bestratingen kwam al uitgebreid aan bod, onder meer ook in de vorige editie van BETON. Tot nu toe werd het systeem vooral toegepast bij parkings, opritten en voetgangerszones. Daar komt nu verandering in. In het West-Vlaamse Damme werd namelijk de eerste straat met waterdoorlatende betonstraatstenen aangelegd. Ontdek er alles over in dit artikel.
Deze primeur kreeg eind mei al aandacht in het VRT-nieuws, waardoor ook het grote publiek kennis kon maken met de toepassing. Een opsteker voor onze duurzame maatschappij. Het regenwater wordt ter plaatse gehouden, omdat het onmiddellijk wordt opgevangen in de straatlaag en vertraagd wordt afgevoerd naar de ondergrond. Hoe komt het dat – na de vele toepassingen met weinig tot geen verkeer – nu pas een volledige weg werd aangelegd? Dat vroegen we aan Philippe Vermeulen, zaakvoerder van Avalon Landscape + Engineering, het studiebureau dat mee aan de wieg stond van deze eerste straat. “Innovatieve processen hebben tijd nodig om genoeg vertrouwen te winnen,” stelt Vermeulen. “Een betonweg of een weg met klassieke betonstraatstenen, daar zijn we mee vertrouwd. Begin je over een doorlaatbare weg, dan wordt men toch wat ongerust. Daar blijkt toch weinig reden toe te zijn. De grootste zorg is meestal, dat de verbrede voegen tussen de betonstenen dichtslibben. Ja, er kan inderdaad sprake zijn van lichte vervuiling met mos of aarde in de bovenste centimeter van de voeg. Maar er is ook al voldoende onderzoek gevoerd om te bewijzen dat dit overigens vrij losse slib geen kwantitatieve impact heeft op de doorlatendheid van de voeg. Meer zelfs: bij de jaarlijkse – verplichte – veegactie wordt het grootste deel van het slib verwijderd.”
Onkruid
Vermeulen vervolgt: “Een andere bezorgdheid is vaak de onkruidgroei in de voegen. Ook dat blijkt in de realiteit geen obstakel te zijn. Onkruid kan wel kiemen, maar omdat het water van de bestrating onmiddellijk naar de ondergrond wordt afgevoerd, krijgt het onkruid weinig kans om groot te worden. Het weinige en onvolwassen onkruid dat er groeit, wordt overigens verwijderd met de jaarlijkse veegactie. In Damme ging men overigens uit van het principe dat wat groen in de voegen best welkom is.”
Duurzaamheid en veiligheid
In Damme is de beslissing het resultaat van diepgaand overleg tussen de verschillende partners. Duurzaamheidsprincipes en een veilige omgeving voor de gebruikers en de bewoners stonden centraal. Dat men de stap in deze richting durfde zetten, heeft ook met een jarenlange ervaring te maken. “Als studiebureau gaan wij al vijftien jaar voor elk nieuw project op zoek naar de meest duurzame oplossing. We kennen de mogelijkheden. Hier was de waterdoorlatende bestrating een mooie oplossing. De berekeningsmodule van OCW en FEBESTRAL is een hulp om te berekenen hoe de weg kan worden samengesteld.”
Opbouw
Om een weg doorlatend te maken met betonstraatstenen zijn er verschillende mogelijkheden.* Hier werd gebruik gemaakt van een niet-poreuze steen. Door het gebruik van afstandshouders ontstaat een brede voeg tussen de betonstraatstenen waarlangs het regenwater, via de waterdoorlatende fundering, in de bodem kan infiltreren.
De opbouw is grosso mode dezelfde als bij een parkeerterrein met waterdoorlatende opbouw: onderfundering, fundering, straatlaag en betonstraatstenen. Philippe Vermeulen vult aan: “Uiteraard moet je er wel voor zorgen dat er voldoende verkeer mogelijk is in de uiteindelijke straat. Je straatlaag moet de nodige draagkracht en draagkracht hebben. Ook de onderfundering moet daarop worden aangepast. Hier heeft die een samendrukbaarheidsmodulus van 35 MPa. Daarboven komt de fundering die 110 MPa kunnen weerstaan, met uiteindelijk de straatlaag Een correcte opbouw geeft een gelijkmatige drukverdeling naar de ondergrond en een kwalitatieve weg. Voor deze weg kozen we ook voor twee lagen niet-geweven geotextiel, boven en onder de onderfundering. Dat is uit veiligheid, zodat de druk op het wegdek nog beter verdeeld kan worden en een scheiding van de korrelachtige materialen. Ook zien we een snellere doorstroming van het water naar de ondergrond toe.
Toekomst
Opent deze primeur de weg naar een courantere aanleg van waterdoorlatende wegen? Wij hopen van wel, samen met Philippe Vermeulen: “Als je water kan bergen onder je verharding, om daarna te laten wegsijpelen, geef je een mooie boost aan de aanvulling van het grondwater. Potentieel is er in elk geval: er zijn nog heel veel km² wegen die niet intensief gebruikt worden, en die op die manier kunnen worden aangelegd.” (KDA)
* De verschillende systemen van waterdoorlatende bestrating vind je terug in de brochure van FEBESTRAL, “Beton, veelzijdigheid troef.”
Technische fiche
Heraanleg Vossenberg en Rijckeveldestraat, 2021, DAMME (Sijsele)
Opdrachtgever: Stad Damme
Ontwerp & Engineering: Avalon Landscape + Engineering
Aannemer: APK Group bv
Waterdoorlatende betonstraatstenen: Lithobeton nv