Sinds 2004 houdt
Egide Meertens kantoor in een vrijstaand gebouw achter zijn ouderlijk huis. Dit kantoor werd echter al gauw te krap en de architect besloot uit te breiden. Bovenop het bestaande volume, een balk bekleed met betonpanelen, ontwierp hij een contrasterend volume in geprepatineerd zink dat er als een losse doos lijkt bovenop te liggen. Voor de structuur koos Meertens voor het nieuwe staalbouwsysteem van
EUROSTEELframing, geplaatst door
Thijs Industriebouw.
Licht, uitzicht en ruimteHet nieuwe volume werd geschrankt op het bestaande geplaatst en kraagt enkele meters uit. De achterzijde ervan wordt volledig in beslag genomen door een grote glaspartij die een weids uitzicht biedt op het achterliggende Haspengouwse landschap. Hierdoor ontstaat een gerichtheid naar het landschap toe, die nog versterkt wordt door de uitkraging in dezelfde richting. Deze configuratie zorgt er tevens voor dat de privacy van de buren en de voorliggende woning verzekerd blijven.
Van buitenaf lijkt het alsof het kantoor in lagen verdeeld is. Binnenin wordt er echter een sterke ruimtelijke eenheid gecreëerd door een vide die de verticale verbinding verzorgt. De trap naar de uitbreiding is een bijzonder stukje vakmanschap: de onderste treden lijken ingeklemd in de muur, maar zijn in werkelijkheid bevestigd aan een stalen plaat, die in de gemene muur werd ingeslepen en daarna overpleisterd. Het geheel oogt zo erg licht en strak. De binnenafwerking met gipskartonplaten laat trouwens ook toe om op een eenvoudige en doordachte manier mooie lichtnissen, schaduwvoegjes en ingewerkte armaturen te realiseren.
Bijzondere uitvoeringBelangrijk was dat het kantoor tijdens de werkzaamheden zo weinig mogelijk hinder zou ondervinden. Bovendien was de werf moeilijk bereikbaar – het kantoor ligt immers achteraan op het perceel en is enkel bereikbaar via een overbouwde poort – en mocht de uitbreiding niet al te zwaar zijn om de bestaande funderingen niet te overbelasten. Om dit alles te kunnen realiseren, koos de architect voor een in Europa nog weinig bekend bouwsysteem: de stalen frames van EUROSTEELframing. Dit systeem bestaat uit op maat gemaakte profielen, geplooid van rollen platstaal, die in de fabriek of op de werf aan elkaar gebout worden tot een driedimensionaal frame. Daarbij is de afstand tussen de verticale stijlen afgestemd op de standaardbreedte van gipskartonplaten, zodat de wanden eenvoudig en snel kunnen afgewerkt worden met een minimaal snijverlies.
In dit geval werden de profielen in de werkplaats gemonteerd tot stukken die nog door de poort pasten en die vervolgens ter plaatse verder in elkaar werden gezet. Dit stalen geraamte werd bovenop het bestaande dak geplaatst, wat meteen het dikke vloerpakket verklaart tussen het plafond van het bestaande gebouw en de vloer van de uitbreiding. De nieuwe wanden werden losgekoppeld van het bestaande dak om differentiële zettingen te vermijden en er werd ook veel aandacht geschonken aan het correct detailleren van de plaatsing en aansluiting van damp- en luchtschermen. Voor de uitkraging was wel een bijkomende ringbalk in structureel staal nodig, maar dit vormde geen bezwaar, aangezien het systeem van EUROSTEELframing zich zeer goed laat combineren met andere bouwmethodes zoals structureel staal of metselwerk.
EUROSTEELframingStalen bouwsystemen zijn op zich niets nieuws. Wat het systeem van EUROSTEELframing onderscheidt van andere, is de software die erachter zit. Zodra de architect zijn afgewerkte plannen heeft aangeleverd, worden deze ingevoerd in het gespecialiseerde computerprogramma, waarna deze de stabiliteitsberekeningen uitvoert en het stalen frame samenstelt. Met deze software wordt vervolgens de machine aangestuurd die het benodigde aantal profielen op de juiste lengtes produceert. Het grote voordeel hiervan is de totale afwezigheid van productie-afval. Tegelijk is dit ook wat als het voornaamste nadeel van het systeem kan beschouwd worden: het ontwerp moet volledig klaar zijn voor de software gestart wordt. Achteraf bijsturen op de werf is zeer moeilijk, aangezien alles op maat gemaakt is en de stabiliteit berekend is voor die specifieke configuratie.
Verder horen we niets dan lof over het bouwsysteem.
“Ik ben er zeer tevreden over,” blikt Egide Meertens terug.
“Dankzij dit systeem hebben we een zeer korte uitvoeringstermijn kunnen realiseren – van oktober tot eind december. Het is ook erg licht en gemakkelijk te verwerken.” Daarbij was het perfect te combineren met de gevelbekleding van zijn keuze: zink met staande naad. Het stalen frame van 9cm breed wordt steeds volledig opgevuld met isolatiemateriaal. In combinatie met de isolatielaag tussen de achterconstructie voor het zink vormt dit een flinke isolatiedikte en dat voor een minimale totale wanddikte. Daarbij is het staal zelf zo dun dat de profielen geen thermische bruggen vormen. De thermische prestatie van het geheel is dus uitstekend, op voorwaarde natuurlijk dat de nodige zorg wordt besteed aan de detaillering van de bouwknopen. Om ontwerpers hierin bij te staan, stelt EUROSTEELframing trouwens een bundel standaarddetails ter beschikking.
“Het ESF bouwsysteem is in Europa nog relatief onbekend,” vertelt Davy Knoops van EUROSTEELframing.
“Dit project was pas het vierde dat we uitvoerden. Het studiebureau ARC-ION heeft er zich een jaar lang op toegelegd om alle bouwkundige, bouwfysische en praktische aspecten ervan te onderzoeken. De opgedane kennis gebruiken we om de ontwerpers en uitvoerders met raad en daad bij te staan en we volgen elk project op de voet op. En ik hoop natuurlijk dat we de komende jaren nog meer mooie realisaties zoals deze aan ons conto mogen toevoegen.”Noot: Dit artikel verscheen eerder in het magazine Infosteel