De renovatiewerken aan het iconische Wintercircus in Gent zijn zo goed als afgerond. Zopas zijn de ruimtes die gerealiseerd werden met steun van Europa officieel ingehuldigd. De olifantenhelling vormt opnieuw een toegang tot de grote middenpiste, de oude scène op de eerste verdieping is nu een auditorium en in de paardenstallen zijn vergaderruimtes ingericht. Een titanenwerk van BARO Architectuur en SumProject in samenwerking met VK Architects & Engineers en NO4MAD, naar het oorspronkelijk concept van Atelier Kempe Thill en aNNo architecten.
Stadsontwikkelingsbedrijf sogent startte vijf jaar geleden in hartje Gent met een grootschalige renovatie van het Wintercircus, ook wel gekend als de voormalige Garage Mahy. In oktober 2019 begon de tweede fase van de renovatie, die nu op haar einde loopt.
“Vanaf 2023 moet het gebouw dé nieuwe hotspot van onze stad worden. Het imposante middenplein, bereikbaar via drie ingangen, wordt het kloppende hart. Er is ook ruimte voor een café, een restaurant, een winkel en kantoren voor digitale innovatiebedrijven”, aldus Sami Souguir, schepen van Stadsontwikkeling en voorzitter sogent
De olifantenhelling, de helling waarlangs de dieren vanuit de Plattenberg tot op de scène van het circus werden gebracht, is nu opnieuw een belangrijke toegang tot de middenpiste. In de vroegere paardenstallen onder het gelijkvloers zijn er nu karaktervolle vergader- en ontmoetingsruimtes. De voormalige scène van het circus op de eerste verdieping kreeg een nieuwe invulling als auditorium en de smeerputten uit het garagetijdperk vormen een ontmoetingsruimte.
Maximaal behoud
Bij de renovatie van het Wintercircus was het voor de architecten BARO en SumProject voortdurend aftasten hoe ver er kon gerenoveerd worden. Het unieke karakter en de authenticiteit van het gebouw liggen immers in de historische gelaagdheid en de patine van het gebouw. Het gevaar bestond aldus om “kapot” te renoveren. Vanuit een grondige lezing en onderzoek van het gebouw werd gezocht naar maximaal behoud of reconstructie van beeldbepalende en verhalende elementen. Zo bijvoorbeeld werden de oude paardenstallen minimaal gerenoveerd met behoud van baksteengewelven, ijzeren poutrelles en kolommen, zelfs de voederbakken voor de paarden bleven bewaard.
Het nieuwe auditorium past zich perfect in tegen één van de hellingen. Het glazen volume creëert extra diepte en perspectieven tussen hellingen en de middenpiste.
De typische rode fabrieksvloer van Mahy was de leidraad voor de meeste bovengrondse vloerafwerkingen in rode polybeton. De kenmerkende detaillering van plinten en randelementen was voor BARO-SUM ook de inspiratiebron voor de materialisatie van de zitbanken, de vormgeving met het profiel van een klein olifantje is een knipoog naar het circusverleden.
Lichtontwerp
Voor het lichtontwerp werd Jan Dekeyser (No4mad) aangesteld. Ledlijnen, geïntegreerd in kabelgoten en handgrepen vormen de basis van het llchtplan. Daarnaast worden specifieke elementen uitgelicht met neon, looplampen en theatrale verlichting. Alles minutieus uitgekiend vanuit elke specifieke ruimte.
Circulair en toegankelijk gebouw
Een “circulair” gebouw, niet alleen letterlijk, maar ook figuurlijk. Het basisprincipe van circulair bouwen is het maximaal behoud. Dit is in het Wintercircus nog perfect afleesbaar. Van alle verschillende bouwfasen zijn nog materialen in het gebouw aanwezig en ook in deze bouwfase werd door BARO SUM maximaal circulair gedacht. Waar mogelijk bleven bestaande structuren behouden en aangepast in functie van brandstabiliteit, draagkracht, akoestiek. Het bestaande stalen binnenschrijnwerk dat nog in voldoende goede staat was, werd ook behouden en herbeglaasd. De metalen koepelstructuur werd behouden en verstevigd in functie van het zwaardere dakpakket.
Last but not least is het Wintercircus ook een toegankelijk gebouw. Ondanks de zeer complexe structuur van het gebouw en de 14 verschillende vloerniveaus is het volledig gebouw rolstoeltoegankelijk gemaakt door de uitgekiende positionering van vier liften.
Timing
De renovatiewerken zijn eind april afgerond. Dan staan nog de eigenlijke afwerking en de definitieve inrichting op de planning. Die zullen gebeuren door de toekomstige exploitant. Ook de pop- en rockzaal moet later nog klaargemaakt worden voor concerten. In 2023 moet het gebouw openen voor het publiek.
In de tijd tussen de oplevering en de opening komt er een tijdelijke tentoonstelling over de geschiedenis van het Wintercircus.