Encon verzorgt nieuwe, duurzame verlichting EK Volley - Lotto Arena Antwerpen

Oude situatie

Lotto-Arena Antwerpen huisvest naast verschillende concerten ook heel wat sportwedstrijden, waaronder wekelijks basketbal en volleybal. Voor deze wedstrijden maakte Lotto Arena tot op heden gebruik van zijn eigen verlichting. Voor internationale wedstrijden huurden ze telkens extra lichtarmaturen. Toen de stad zich kandidaat stelde voor het EK volleybal voldeed die extra apparatuur ook niet meer, bovendien waren de verbruikskosten en CO2-uitstoot te hoog.

De Vlaamse Volleybalbond (organisator van het CEV 2015 Volleybal Women’s European Championship) stelt niet enkel hoge eisen op vlak van de sport zelf, maar wil ook dat sporters in de best belichte omstandigheden spelen. Hiervoor trok Lotto-Arena energiespecialist Encon uit Genk aan. Davy Breuls, manager contracting, vertelde ons over het verloop. Encon nam zowel de analyse, het ontwerp als de installatie van de nieuwe verlichting voor zijn rekening.

Naar energie-efficiëntie en lichtcomfort op hoog niveau

Om de verlichting te optimaliseren was eerst een analyse van de huidige situatie nodig. Davy Breuls vertelt: “Tijdens onze analyse werd duidelijk dat de omstandigheden niet optimaal waren. Aan de ene kant van het volleynet werd een verlichtingssterkte van 1000 lux gemeten, terwijl dat aan de andere kant van het net slechts 500 lux was. Dat zorgde voor een vermindering van dieptezicht bij de spelers. Gemiddeld bedroeg de verlichtingssterkte 755 lux. Voor de organisatie was het echter noodzakelijk dat op 1 meter hoogte de lichtsterkte gemiddeld 1450 lux zou bedragen, met een maximale afwijking van 15%. Daarbij diende de gelijkmatigheid van de verlichtingssterkte minstens 80% te bedragen.”

Maar niet enkel voor de spelers was die nieuwe verlichting nodig. Aangezien het EK werd uitgezonden op Eurosport, was het noodzakelijk dat de verlichtingssterkte aangepast werd voor televisieopnamen. De verlichting moet daarbij het publiek zichtbaar maken, en tegelijk schaduwen vermijden. Bij volleybal wordt daarnaast een zogenaamd Challenge-systeem gebruikt, met doellijntechnologie. Voorwaarde hiervoor is dat de belichting uniform en van hoge kwaliteit is, bovendien mag ze niet flikkeren.

Naast de diverse eisen van de Vlaamse Volleybalbond was het voor Lotto-Arena noodzakelijk dat de kleurtemperatuur die van daglicht zou evenaren, dat de armaturen dimbaar waren én bovendien zwart van kleur zijn.

De aangewezen oplossing was ledverlichting, die naast een substantiële vermindering van de energiekosten ook voor opmerkelijk lagere CO2-uitstoot zorgt. Dankzij de ledtechnologie stoot Lotto-Arena nu 82 ton minder CO2 uit op jaarbasis. Dat is het equivalent van maar liefst 8 hectare bos. Gezien de behaalde besparingen werden voor de realisatie van dit project € 23.000 subsidies uitgekeerd.

Omvangrijk en uitdagend project

Een project van deze grootte brengt uiteraard enkele praktische problemen met zich mee. Zo wogen de armaturen +/- 25 kg per stuk. Rekening houdend met 150 toestellen bedraagt het gewicht van de verlichtingsinstallatie ongeveer 4 ton. Daarom werd een stabiliteitsstudie uitgevoerd. Bovendien moest de installatie volgens een strakke tijdsplanning gebeuren. De Lotto-Arena kon immers niet zomaar twee weken sluiten. De installatie van de verlichtingsinstallatie werd gepland tussen de reeds geplande concerten en sportwedstrijden.

De gekozen armaturen zijn dimbaar en hebben maar liefst 100.000 branduren. Voor de Lotto-Arena betekent dit dat er de komende 25 jaar geen armaturen meer dienen vervangen te worden. Voor de automatische aansturing en programmatie van die verlichting werd gebruik gemaakt van het gebouwenbeheersysteem Smart-House van fabrikant Carlo Gavazzi uit Vilvoorde. Bij volleybal moet immers tot naast het veld verlicht worden, terwijl dit bij basketbal net niet nodig is. In de opbouw zijn de verschillende lampen ingedeeld in functionele groepen die naar wens aan- en uitgezet kunnen worden. Daarnaast is het mogelijk de lichtsterkte in te stellen op diverse niveaus. Zo heeft de nationale sportcompetitie voldoende aan 1000 lux en is voor het opbouwen van podia 200 lux zelfs voldoende.