De Université libre de Bruxelles (ULB) en de Vrije Universiteit Brussel (VUB), verenigd in een Adviescomité dat bestaat uit de Brusselse Meester-architect en verschillende experten, hebben het architectenbureau gekozen dat zal instaan voor de renovatie en de reconversie van zeven gebouwen van de site van de oude Rijkswachtschool in Elsene. Op basis van de aan de jury voorgelegde architecturale schetsen en een budgetraming werd de associatie van architectenbureaus evr-architecten, BC Architects en Callebaut Architecten met het VK Engineering-kantoor gekozen uit de vijf inschrijvers die in maart in een eerste fase geselecteerd werden in het kader van een oproep aan ontwerpers. De uiteindelijke laureaat krijgt nu zes maanden de tijd om een voorontwerp te ontwikkelen dat begin 2019 verwacht wordt.
De site van de oude Rijkswachtschool ligt in Elsene en wordt omsloten door de Generaal Jacqueslaan, de Kroonlaan, de Fritz Toussaintstraat en de Juliette Wytsmanstraat. Zeven gebouwen zijn betrokken in deze eerste fase van het project Usquare.brussels. Vijf daarvan hebben een opmerkelijke architecturale en erfgoedwaarde en worden ondersteund door het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
Concreet moeten deze gebouwen een herstructurering ondergaan, zodat ze universitaire projecten van de ULB en VUB kunnen huisvesten: een instituut voor geavanceerde studies gericht op het onthaal van buitenlandse toponderzoekers, een tolkencentrum en een onderzoekscentrum - beide interdisciplinair en gewijd aan duurzame ontwikkeling - en een internationaal onthaalcentrum voor internationale studenten en onderzoekers. De oude manege die zich op de site bevindt, zal op zijn beurt een overdekte markt voor duurzame voeding worden.
Daarnaast zal de reconversie van de site Usquare.brussels ook een gemeenschappelijk Fablab omvatten, een incubator voor bedrijven, accommodatie voor bezoekende studenten en onderzoekers, gezinswoningen en openbare ruimtes.
Circulair bouwen
De reconversie van de gebouwen zal volgens de uitgangspunten duurzame ontwikkeling en ontwikkeling van de circulaire economie gebeuren. Vanuit deze insteek werden de inschrijvers opgeroepen om innovatieve werkwijzen te ontwikkelen met het oog op het cyclische gebruik van grondstoffen binnen een milieuvriendelijke en socio-economische aanpak, om zo een site te ontwikkelen die een voorbeeldfunctie kan hebben op dit domein.
Het ontwerp
In het ontwerp dat ze aan het Adviescomité hebben voorgelegd, stellen evr-architecten, BC Architects en Callebaut Architecten samen met het VK Engineering-kantoor de volgende veranderingen voor: reconstructie met behoud van structuren van de gebouwen A’ en C’; een tweede ingang aan de Juliette Wytsmanstraat; en de ontsluiting van de site door een doorgang te creëren die de Generaal Jaqueslaan met het centrale plein (de voormalige Erekoer) zal verbinden. Het project mikt op een koolstofbalans van nul, anticipeert het volgende leven van het gebouw, stelt flexibele ruimtes voor die kunnen evolueren en getuigt van een globale visie op het heroriëntatie van de volledige site. Technisch gezien zijn sommige voorstellen deels atypisch met isolatietechnieken die gebruik maken van de natuurlijke inertie van de gebouwen. Op basis van dit ontwerp zal de laureaat nu verder werken aan de ontwikkeling van een projectontwerp tegen begin volgend jaar.
Dit contract wordt gelanceerd in het kader van het project "International University City", uitgevoerd door de ULB, de VUB en het Brussels Gewest in het kader van het EFRO Operationeel Programma 2014-2020 van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
Het totale budget voor deze eerste fase van uitvoering van de ontwikkeling van de site bedraagt meer dan € 21.000.000.