evr-architecten transformeert De Zonnepoort tot polyvalente passiefschool

Basisschool De Zonnepoort biedt buitengewoon kleuter- en lager onderwijs aan voor kinderen tussen 2,5 en 14 jaar. De kinderen worden met de schoolbus thuis opgehaald en teruggebracht.  Basisschool De Zonnepoort en kleuterschool De Zonnewijzer waren voordien gehuisvest op twee locaties: in de St-Lievenspoortstraat en in de Abeelstraat. Door de nieuwbouw (en na de sloop van een aantal verouderde gebouwen) konden beide afdelingen worden samengebracht. Zo ontstaat er een basisschool en lagere school voor 35 kleuters, 125 leerlingen en 75 personeelsleden.

De school was in haar oorspronkelijke configuratie eerder onzichtbaar en een samenraapsel van bijgebouwtjes en aanbouwsels. Alleen het hoofdgebouw is behouden en wordt opgenomen in de nieuwe organisatie. Het ontwerp streeft naar een open, aanwezig en communicerend geheel, zowel binnen de site zelf als naar de directe stedelijke omgeving.


Nieuw hoofdvolume

Het nieuwe volume sluit aan en verdiept zijn relatie met de naastliggende gebouwen in hoogte en kleur. Er ontstaat een evenwicht tussen afstand houden en het afbouwen van het bouwblok. Het nieuwe gebouw is drie bouwlagen hoog, met een voor de school toegankelijk dak waarop de moestuin met serre is voorzien. De compositie zet de villa aan de rechterkant niet in de schaduw. De hoofdingang aan het verbrede voetpad/pleintje komt onder een luifel te liggen, als een kleine plooi in de voorgevel. 

De refter, polyvalente zaal, inkom en het secretariaat grenzen quasi aan de straat en zijn door de buurt bruikbaar voor allerlei activiteiten. Ze functioneren als een vitrine tussen school en stad en geven inzicht en uitzicht voor leerlingen en buurtbewoners. Andere functies op het gelijkvloers betreffen een leskeuken, vergaderfaciliteiten en sanitair. De twee verdiepingen huisvesten aan de straatkant alle lokalen voor verzorging, snoezelen en logopedie. De zijde aan de speelplaats bevat alle klaslokalen, weg van het straatlawaai, met zicht op de rest van de school.

 

Verbinding tussen oud en nieuw

De koer tussen de nieuwbouw en het bestaand gebouw is deels vergroend, deels verhard en blijft fungeren als afzetruimte voor de schoolbusjes. Tussen de nieuwbouw en het bestaand gebouw is een koppelvolume voorzien waarin de eetruimte of polyvalente zaal in ondergebracht. Deze bijzondere ruimte richt zich vooral op het groene binnengebied. Voor materiaalkeuzes is gestreefd naar een lage milieubelasting en hoge gebruikswaarde. Energetisch voldoet de school aan de passiefhuisstandaard.
 

Brede school

Het vormde best een uitdaging om van de gefragmenteerde schoolsite terug een heldere en leesbare configuratie te maken waarbij oud en nieuw worden verbonden”, klinkt het bij evr-architecten. “Verder dienden we de school te integreren in zijn omgeving, rekening houdend met het BPA, en de aanpalende panden. Daarnaast moest er ook voldoende ruimte en verharding zijn voor de schoolbusjes én groene buitenruimte. Ook de integratie van de regelgeving rond het type 2-onderwijs met een flexibel en polyvalent gebruik na de schooluren was een belangrijk aandachtspunt.”

Het resultaat is een brede school specifiek voor het onderwijs dat er wordt aangeboden maar die zich toch toont en openstelt aan de buurt. Om toch zoveel mogelijk buitenruimte te realiseren op een beperkte oppervlakte in stedelijk gebied, is een toegankelijke buitenklas met serre en moestuinbakken op het groendak voorzien.

Passiefschool

Vanuit het stadsbestuur was er de duidelijke vraag naar een hoog ambitieniveau voor dit project. Een passief schoolgebouw, een duurzaam water- en materiaalgebruik volgens de principes uit de duurzaamheidsmeter voor scholenbouw: geen PVC, FSC-hout, buffertanks en volledig regenwaterhergebruik. De keuze voor passiefbouw is hier zeker verantwoord, aangezien het gebouw door zijn polyvalent gebruik dagelijks zal bezet worden, van ca. 7u tot 22u.

Dit betekent:

• Netto energiebehoefte voor verwarming max. 15kWh per m² netto geconditioneerde vloeroppervlakte en per jaar.
• Luchtdichte gebouwschil: ventilatievoud n50 max. 0,6 h-1
• Temperatuuroverschrijdingsfrequentie boven 25°C max. 5%