Circulair bouwen kan ook op het water. Het Nederlandse Finch Floating Homes heeft er zijn core business van gemaakt en ziet een grote toekomst weggelegd voor circulaire, drijvende woningen. Op de Filipijnen test de startup momenteel een prototype. "Inwoners krijgen er vaak te maken met overstromingen en beschikbaar droog land is er schaars. Het Finch Floating Home, met gerecycleerde en hernieuwbare materialen, kan een perfect antwoord bieden op die problemen", klinkt het.
Finch Floating Homes werd in het leven geroepen om betaalbare en veilige woningen in delta's te onderzoeken en te ontwikkelen en is een zijproject van het Nederlandse Finch Buildings, dat houten, modulaire gebouwen ontwerpt en ontwikkelt die zich laten aanpassen aan de omgeving en de omstandigheden. Duurzaamheid, gezondheid, gesloten kringlopen en hoge kwaliteit vormen daarbij de uitgangspunten.
Sinds 2015 doet Finch Floating Homes onderzoek op de Filipijnen. De startup gelooft dat leven in drijvende en amfibische woningen de toekomst is. "Samen met onze Nederlandse en Filipijnse partners - Technische Universiteit Delft, Finch Buildings en de gemeenten Bulacan en Hagonoy - proberen we onze kennis over drijvende huizen toe te passen en innovatieve en duurzame oplossingen te creëren en te verspreiden", vertelt Pieter Ham, ingenieur en - om het met een woordspeling te zeggen - één van de drijvende krachten achter de startup. "We richten ons momenteel op de Filipijnen, maar onze drijvende huizen kunnen een oplossing zijn voor veel andere landen die soortgelijke problemen hebben. In het najaar van 2018 hebben we met succes de bouw voltooid van ons eerste prototype in Macabebe in de provincie Pampanga op de Filipijnen. Een Filipijns gezin bewoont het drijvende huis nu al enkele maanden om het te testen. De woning is voorzien van meetapparatuur waarmee het gedrag en de stabiliteit van de drijvende woning in verschillende omstandigheden wordt gemonitord. Ook wordt er goed gekeken naar het binnenklimaat, dat speciaal werd ontworpen voor een tropisch klimaat. De komende tijd zal de woning verder worden getest en met de resultaten zal het ontwerp worden geoptimaliseerd."
We richten ons momenteel op de Filipijnen, maar onze drijvende huizen kunnen een oplossing zijn voor veel andere landen die soortgelijke problemen hebben
"De nood aan drijvende woningen zal alleen maar groter worden. In veel deltagebieden in Zuidoost-Azië, zo ook in Manila Bay op de Filipijnen, laat de kwaliteit van de huidige huisvesting te wensen over en krijgen de mensen die er wonen haast elke dag met overstromingen te maken. Die worden veroorzaakt door een combinatie van getijden, hevige regenval en bodemdaling. Het probleem wordt nog verergerd door de klimaatverandering. De vraag naar veilige en betaalbare woningen is er immens, maar beschikbaar droog land schaars. Daar komt dan ook nog eens de bevolkingsgroei bij. De belangrijkste oplossing moet worden gezocht in leren leven met het water. Door met lokale, betaalbare materialen en lokale (pre)fabricage te werken, kan snelle schaalvergroting mogelijk worden gemaakt. Op basis van deze principes heeft een proces van co-design en de toepassing van de nieuwste technische kennis geresulteerd in het Finch Floating Homes-ontwerp dat betaalbaar en direct lokaal toepasbaar is. Het grote voordeel is dat drijvende huizen niet kwetsbaar zijn voor dagelijkse overstromingen en een droge en veilige plek creëren voor mensen om te leven."
500 miljoen mensen
"Een drijvend huis is geen nieuw concept, voorbeelden zijn te zien in delta's over de hele wereld. De toegevoegde waarde van Finch Floating Homes zit echter in het betaalbaar en zo toegankelijk maken van veilig en duurzaam drijvend wonen. Het ontwerp is het resultaat van onderzoek en engineering gecombineerd met lokale kennis en behoeften. De traditionele lokale bouwmethoden in Zuidoost-Azië komen immers sterk overeen met de moderne manier van duurzaam bouwen. Hierdoor wordt het concept van drijvende architectuur beschikbaar voor een nieuwe en zeer grote doelgroep met de potentie om het concept naar andere verstedelijkte delta's in de wereld te exporteren, waar momenteel meer dan 500 miljoen mensen wonen. Aangezien delta's steeds vatbaarder en kwetsbaarder worden voor de gevolgen van klimaatverandering, inclusief overstromingen, kan het drijvende huis een oplossing bieden voor een enorme wereldwijde markt."
Plastic vaten en hout
"Nederland heeft een enorme expertise opgebouwd op het gebied van drijvende architectuur. Typische Nederlandse drijvende woningen bestaan voornamelijk uit betonnen, open caissons. Dit type constructie werkt goed in Nederland, maar past niet in de context van landen als de Filipijnen. Voornamelijk vanwege een gebrek aan goed transport en zware machines is het onmogelijk om deze zware betonconstructies te transporteren en te plaatsen. Het ontwerp van Finch Floating Homes bestaat om die reden uit kleinere bouwelementen die lokaal kunnen worden geprefabriceerd. Een groot voordeel van het werken met lokaal geprefabriceerde elementen is dat alle bouwelementen kunnen worden gebouwd in een droge en beschutte omgeving. Hierdoor kan de kwaliteit van het product worden gewaarborgd. Een ander belangrijk voordeel van prefabricage is dus dat het snel schaalbaar is.”
De drijvende fundering bestaat uit gerecycleerde plastic vaten in combinatie met een constructie gemaakt van hernieuwbare materialen, voornamelijk hout. Ook de woning zelf bestaat voornamelijk uit hout. Slimme openingen in de gevels en het dak voorzien het gebouw van daglicht en natuurlijke ventilatie. Bovendien beschermen dakranden boven de openingen het gebouw tegen direct zonlicht en zware regenval. Alle openingen en dakranden kunnen worden gesloten om een luchtdicht gebouw te creëren tijdens sterke tyfoonwinden. Omdat het ontwerp bestaat uit geprefabriceerde modules, kan de drijvende fundering eenvoudig worden uitgebreid voor maximaal acht gebouwen. Door meerdere platforms met elkaar te verbinden, kan een hele drijvende wijk gecreëerd worden.
Wijk met vijftig woningen
En dat laatste is waar Finch Floating Homes naartoe werkt. "In samenwerking met de gemeente Hagonoy wordt in het najaar van 2019 de volgende stap gezet: een drijvende wijk van vijftig woningen ontwikkelen. Finch Floating Homes onderzoekt ook de mogelijkheden om het initiatief met meerdere projecten uit te breiden en de organisatie verder te versterken met financiële middelen en mankracht", besluit Ham.
Het team achter Finch Floating Homes bestaat naast Pieter Ham, die van het project het onderwerp van zijn doctoraatsstudie heeft gemaakt, ook nog uit architect Jurrian Knijtijzer en ingenieur Joran van Schaik. Petra Heijmans, Tika Meijer y Bodisco Massink en Jesse Luttik vervolledigen het team en voegen er met hun achtergrond in duurzame ontwikkeling en klimaatadaptatie een belangrijke meerwaarde aan toe.
Finch Floating Homes staat open voor donaties en verschillende samenwerkingen. Meer info kan je vinden via deze link.