-
![]()
© Mosa
Zuidwestelijk van Amsterdam ligt het nieuwe Park 20|20. Tussen Schiphol, de A4 en station Hoofddorp verrijst langzaam maar zeker een zeer bijzonder bedrijvenpark waar uitdagingen op het gebied van duurzaamheid en met name Cradle to Cradle op creatieve en innovatieve wijze worden aangepakt. Aan het woord drie bevlogen heren: Coert Zachariasse (directeur Delta Development), Owen Zachariasse (manager innovatie & duurzaamheid Delta Development) en Jeroen Grosfeld (architect N3O architecten).
Droom versus praktijk
Coert Zachariasse: “In één van onze herontwikkelingsprojecten werden we geconfronteerd met enorme hoeveelheden afval. Voor dit project hadden we contact gezocht met de Amerikaanse architect William McDonough, die ons als grondlegger in aanraking bracht met het Cradle to Cradle werken. Hij opende onze ogen voor de wijze waarop je met afval kunt omgaan. Zijn gedachtengoed raakte ons hart. Vol. We verdiepten ons in zijn ideeën en zagen direct het potentieel. Immers, een gebouw is feitelijk een grote collectie aan materialen en slopen op termijn kost geld. Maar als je een gebouw flexibel in elkaar zet en betere materialen gebruikt, ontstaat op den duur juist restwaarde."
"Bouwen volgens het Cradle to Cradle concept is echter geen eenvoudige opgave. Het is complex. We verlangen van onze leveranciers dat ze innoveren. We stimuleren ze hun producten verder te ontwikkelen. Laat me een voorbeeld geven: Voor het project Bluewater in Park 20|20 heeft Mosa een kliksysteem ontwikkeld voor de keramische buitengevel. Normaliter zit je vast aan een gevel. Maar door dit kliksysteem en het feit dat Mosa tegels C2C zijn geproduceerd, wordt een gebouw veel flexibeler. Je kunt de gevel veranderen over een aantal jaren. Meegaan met de tijd, zonder dat je daar economisch op verliest. Want hoe groter de restwaarde, hoe gemakkelijker je zo’n besluit neemt. Mosa denkt in die zin mee met haar opdrachtgevers."
"Ze produceren lokaal, gebruiken geen giftige rommel en werken volgens het Cradle to Cradle principe. Daarmee zitten ze één op één op lijn met onze filosofie over het leveren van kwaliteit en zijn we in staat elkaars producten te versterken. De authentieke werkwijze van Mosa - hun drive - motiveert ons bovendien ook weer om kritisch verder te kijken."
Owen Zachariasse knikt bevestigend: “Mosa heeft dezelfde waardes in haar bedrijfsvoering. Dat versoepelt het werkproces en leidt tot een beter eindproduct. Het vraagt een investering. Je moet elkaar scherp houden. Eerlijk zijn over welke innovaties wel en niet werken. Maar dat is toch ook de lol van je werk?!”
Afval waarderen is waarde creëren
Coert Zachariasse: “Pas je het Cradle to Cradle concept toe, dan bouw je overigens niet alleen een extra geldstroom in, maar je krijgt op de koop toe gezondere gebouwen, omdat is nagedacht over de gebruikte materialen. Het heeft dan ook direct effect op je personeel. Op hun welzijn. En gaat dus ook veel verder dan energie besparen! Wij denken als projectontwikkelaars feitelijk na over hoe je personeel productiever kunt laten zijn, door gebouwen slim te bouwen en verder te kijken dan onze neus lang is."
"Maar begrijp me goed: dit is geen gemakkelijk marketingverhaal om zieltjes te winnen voor ons project Park 20|20. Dit is een onderscheidend, goed inhoudelijk concept. De crisis heeft ons in die zin een extra duw in de rug gegeven, omdat we met onze filosofie over ‘t gebruik en hergebruik van materialen en het nadenken over productiviteit, beleving en gezondheid in de werksfeer een betere business case voor onze klanten konden maken. Een kantoor is namelijk meer dan een puur fysieke werkplek. Een kantoor is een plaats waar cohesie en synergie tot stand komt. Dat betekent dat als je gaat ontwerpen en ontwikkelen beleving moet toevoegen. Dat je misschien minder meters moet maken, maar wel betere meters gericht op dát ontmoeten, want je personeel is je kapitaal.”
Owen Zachariasse knikt bevestigend: “We doen veel onderzoek. Hebben gesprekken met onze huurders. Zo weten we voor we starten dan ook altijd hoeveel tijd medewerkers besteden aan communicatie, contemplatie, concentratie, samenwerking en creativiteit. We ontwikkelen dus ruimtes op basis van de tijd die er wordt besteed.”
Kwaliteit en innovatie
Jeroen Grosfeld vult aan: “We lieten - met voorgaande ideeën in gedachten - in de opzet van Park 20|20 niets onberoerd en waren vastbesloten oplossingen te vinden die verder gingen dan duurzaam bouwen. We wilden het verschil maken en wisten een aantal haalbare opties te formuleren die nu - jaren en zovele ontwikkelingen en ervaringen later - nog steeds als leidraad gelden. Er waren destijds nog nooit gebouwen ontworpen, waarvan de materialen weer hergebruikt konden worden."
"Natuurlijk, er wordt wel duurzaam gebouwd, maar daarbij is de filosofie toch laten we met minder materialen en energie werken. Maar duurzaamheid is niet steeds meer met minder doen. Dat houdt een keer op. Je kleedt dan gebouwen volledig uit, zonder aan het comfort voor gebruikers te denken. Duurzaamheid voor ons betekent minimaal dat je gebouwen uit elkaar moet kunnen halen en materialen opnieuw moet kunnen gebruiken. We stonden dus voor een gigantische uitdaging, want in een gebouw zitten duizenden materialen en dus moet je bijna evenzoveel onderaannemers hebben die bereid zijn materialen te produceren die C2C geschikt, kostenneutraal én mooi zijn. Mosa levert zo’n flexibel keramisch product. Alle tegels, die we in het project hebben gebruikt - zowel voor binnen- als buitenwerk - hebben restwaarde omdat ze C2C zijn geproduceerd en gecertificeerd, zijn (voor de gevel van Bluewater) onderhoudsvrij en hebben bovenal een uitstekende uitstraling.”
Business als engine voor positieve verandering
Jeroen Grosfeld: “We zijn er nog niet. We zijn nog steeds niet in staat om een 100% C2C gebouw te maken. Maar we gaan wel die kant op. Het is een continue zoektocht naar betere en slimmere producten. Park 20|20 is daarmee wereldwijd een voorloper. Heeft een voorbeeldfunctie. Niet alleen door de materiaalkeuze en gestelde eisen ten aanzien van energie, maar ook omdat het commercieel haalbaar is. Hopelijk biedt Park 20|20 anderen de overtuiging om ook op deze wijze aan de slag te gaan. Cradle to Cradle is geen hype. Het is daar om te blijven."
"Door Cradle to Cradle te werken creëer je een gegarandeerde restwaarde. En daar heeft iedereen voordeel bij. Misschien moet je vooraf wel meer investeren, maar het levert op de lange termijn zoveel meer op. De eisen die de overheid stelt aan duurzaam bouwen gaan in die zin nog altijd niet ver genoeg. Het vraagt ook veel. Je moet in staat zijn om constant (bij) te leren en uit te proberen. Je hele filosofie van ontwikkelen en ontwerpen moet op de schop. Je moet anders gaan denken, want je moet gebouwen uit elkaar kunnen halen en materialen opnieuw kunnen gebruiken. Je moet houden van pionieren. En om verder te kijken dan architectuur zelf. Want het ontwerp van een gebouw gaat niet zozeer om dat gebouw, maar nog meer om ‘t comfort voor mensen.”
Van negatieve kosten naar positieve opbrengsten
Coert Zachariasse: “Duurzaamheid was eerst een mvo-sticker, maar nu beginnen grote industrieën zich serieus zorgen te maken vanwege de grilligheid van prijzen en om geopolitieke redenen. De belangstelling wordt nu gedreven vanuit de core business en niet meer vanuit marketing. Owen Zachariasse: “Het is niet meer voorbehouden aan de ‘happy few’ of de stenen gooiende figuren in de jaren ’70. Duurzaamheid is een wezenlijk onderdeel van onze samenleving geworden. Zeker nu na de klimaattop, zie je dat het is opgepakt door de mensen met stropdassen en pakken. En Nederland zou daarin een koploper kunnen zijn, mits je positieve voorbeelden laat zien. Zoals Park 20 | 20. Het is niet perfect, maar het inspireert en het staat er."
"We hebben laten zien dat Cradle to Cradle bouwen kan, dat je er geld mee kunt verdienen, maar ook dat je kunt zin geven. Een snaar kunt raken bij mensen, door meer te delen en elkaar meer op te zoeken. Politiek kan daarin een rol spelen, door consistent lange termijn beleid te voeren waar je op kunt rekenen en door te faciliteren. Maar de echte beweging moet uit het bedrijfsleven komen: They (de overheid) can set the rules of the game, but not play it.”
Mosa’s bijdrage aan Park 20|20
Voor het project Bluewater in Park 20|20 ontwikkelde Lomax Systems BV een ingenieus en zichtbaar kliksysteem van maar liefst 1.200 vierkante meter. Met dit systeem kan de gevel te allen tijden worden vervangen. Het zorgt bovendien voor ventilatie en is - net als de tegels - C2C gecertificeerd. Qua tegel (45 x 90 centimeter) werd gekozen voor de Beige & Brown collectie, die zich kenmerkt door de afgewogen stappen van beige naar bruin en van heel licht tot intens donker. Voor het binnenwerk van Bluewater en andere projecten in Park 20|20 leverde Mosa de bekende collecties Terra Maestricht en Global.
Gerelateerde dossiers
Gerelateerde bedrijven
Onze partners