De stad van de toekomst is een herwerking van het verleden. Althans, dat is de mening van architect-vennoot Geert Driesen van Awg architecten. Hij gaf onlangs een lezing over het onderwerp op Provincie Antwerpen Vastgoed 2014, georganiseerd door Management Producties. Het hergebruiken van oudere gebouwen moet soelaas brengen voor de toekomstige uitdagingen op vlak van bevolkingsgroei.
De Vlaamse steden groeien. Elk jaar komen er meer mensen bij en elk jaar is er minder plaats voor die mensen. De wereld wordt overrompeld door een golf van geboortes. Hele gebieden krijgen te maken met massamigratie en bijhorende ellende. "Er is maar één constante in de wereld en dat is verandering," vertelt architect-vennoot Geert Driesen van Awg architecten.
Intelligente ruïnes
Dat een architect een creatieveling is, moet uitgespeeld worden. "Door het hergebruiken van het bestaande patrimonium kunnen we nieuwe kansen creëren," legt Driesen uit, "Een flexibele manier van bouwen moet de standaard worden." Het herwerken van bestaande gebouwen mag evenwel niet de bestaande cultuur vervangen. "Het is de cultuur die aanwijzingen geeft voor een nieuw ontwerp," vertelt Driesen. Volgens de architect is "bouwen het maken van intelligente ruïnes" en moeten we onze woningen verdichten. Hoe dit moet en niet moet toont hij aan aan de hand van enkele voorbeelden.
Een aaneenschakeling van slecht geplande, lelijke eendjes passeert de revue. Enkele projecten die tonen hoe een andere aanpak ook vruchten kan afwerpen worden verder belicht. Driesen vertelt onder meer over een vrij recent opgedoken levensstijl. "Coöperatiewonen kan een oplossing bieden," legt Driesen uit. "Deze gebouwen zijn 20-30% goedkoper om in te wonen dan wanneer iedereen een eigen eigendom zou verwerven." Bij het coöperatiewonen leven voor elkaar onbekende mensen samen in een huis met elk aparte privévertrekken. Faciliteiten zoals een keuken en eetkamer kunnen gemeenschappelijk zijn.
Baksteen
Het samen gaan wonen met onbekenden is inderdaad een manier om de versnippering van Vlaanderen tegen te gaan, maar de Belg zit nog altijd met de welbekende baksteen in de maag. "En die gaat er niet snel uit," vertelt Driesen. "Hoewel we hier van af moeten, blijft de Belg woningen bijbouwen." Hoe de toekomst er straks zal uitzien is nog onduidelijk, maar vaststaat dat er dringend werk gemaakt moet worden van een gedegen planning.
Gedeputeerde Ruimtelijke Ordening & Mobiliteit Luk Lemmens van de provincie Antwerpen pleitte eerder op de dag al voor een verdichting van het Vlaamse landschap.