Gemeenschapscentrum Schilde, een toegankelijke en duurzame cultuurvilla

Werf 44, het nieuwe gemeenschapscentrum in Schilde, is een nieuwbouwproject met aandacht voor duurzaamheid en energie-efficiënt bouwen. De basisfilosofie is het verbinden van mensen en cultuur in het dorpscentrum. Het centrum herbergt verschillende functies die functioneel geclusterd worden. Architecturaal voorziet het ontwerp in een toegankelijke cultuurvilla waarbij de materialen duurzaamheid en functionaliteit uitstralen. Het ontwerp is van Conix RDBM ArchitectsCenergie was studiebureau technieken en adviseur duurzaamheid.

 

Het gebouw ligt op een belangrijke plek in de gemeente. De site fungeert als tussenkern en verbindt de nieuwe kern met de oude. Het gemeenschapscentrum met pleinaanleg creëert als het ware een uitgebreider centrumgebied. Het gemeenschapshuis staat op de kop van het terrein, aan de Schoolstraat. Het gebouw heeft drie voorzijden: naar de Schoolstraat, naar de Petrus Bogaertslaan en naar het ontmoetingsplein. Het gemeenschapshuis legt een verbinding met de school en de watertoren aan de andere zijde van het kruispunt. 

Het plein wordt functioneel opgedeeld in twee verbindingspleinen: het ontmoetingsplein (marktplein, plek waar men toekomt en weer vertrekt, parkeerplaats,..) en het verbindingsplein met de school (over het kruispunt met de Schoolstraat heen). Doorheen het hele gebied, van noord naar zuid, willen we de verbinding tussen de oude en nieuwe kern van Schilde tastbaar maken. De verbinding krijgt een letterlijke vertaling in de architectuur van de gebouwen: de hoek van het gemeenschapshuis dichtst bij de Schoolstaat wordt een transparante verbinding. Hier zien we een glazen deel waarin de lounge of cafetaria zitten. Zo kijkt men dwars door het gebouw heen naar de ontmoetingsplaats of omgekeerd ziet men vanaf de straatkant de beweging in de lounge en entree van de grote zaal. 

 

Programma

Op het gelijkvloers bevinden zich een cafetaria, inclusief twee keukens waarvan een bestemd voor verenigingen, met lounge/foyer-ruimte en een restaurant. Aan de buitenzijde ligt een ruim naar het zuiden gericht terras dat zorgt voor extra dynamiek en beleving van het gebouw. Centraal staat de grote concert- en theaterzaal met een capaciteit van 300 personen. Een tweede zaal biedt nog eens plaats voor 120 personen. Een evenementenloket staat in voor informatieverstrekking en ticketing.  

Verdiep +1 bevat de conciërgewoning, verantwoordelijk voor controle en veiligheid, en diverse polyvalente klaslokalen en vergaderzalen. Verschillende organisaties zullen er hun onderdak krijgen en van de zalen gebruikmaken. Een van voornaamste gebruikers is de muziekacademie. De planning van alle activiteiten zal zodanig verlopen dat het gemeenschapscentrum te allen tijde kan benut worden door zoveel mogelijk verenigingen, wat de interactie tussen alle gebruikers zal versterken.

Het aantal parkeerplaatsen op de nieuwe parking naast het gemeenschapscentrum bedraagt 76.

Aan de zijingang van het gebouw ligt een ‘kiss & ride’-zone , alsook vier parkeerplaatsen voormindervaliden. 30 Fietsbeugels worden verdeeld aan de hoek van de Schoolstraat met Petrus van Bogaertslaan en in een plantvak nabij de parking. Langs de kant van het terras worden nog eens vijf fietsbeugels voorzien met oplaadpunt voor elektrische fietsen.

De aangelegde weg langs de achterzijde van gebouw doet dienst als brandweg en is enkel toegankelijk voor lossen en laden. Er zullen paaltjes voorzien worden om sluipverkeer tegen te gaan.

 

Concept

Het opzet van het ontwerp is een grote toegankelijke cultuurvilla die mensen en cultuur met elkaar verbindt: het is een plaats waar mensen elkaar kunnen ontmoeten binnen een setting van cultuur, van vereniging of persoonlijke ontspanning. 

Het gebouw is voldoende geleed en past zo maximaal in de schaal van de naburige bebouwing. Bijzondere nadruk ligt op de sterke relatie binnen-buiten. De materialen lopen door en correleren binnen en buiten, en de vliesgevel op de begane grond opent het gebouw naar zijn omgeving. Grote raampartijen op de verdieping zorgen voor hetzelfde effect.

Het ontwerp is gericht op functionaliteit en creëert betekenisvolle ruimtes. Het gebouw vormt een ‘landschap’ met multifunctionele boxen (samenkomen van muzische & beeldende kunsten en exposeren). Ook de circulatie kan gebruikt worden als expositieruimte. De zichtlijnen verhogen de doorwaadbaarheid en lichtkoepels zorgen voor natuurlijk daglicht.

 

Materiaal

De verschillende gevelmaterialen en kleuren zorgen voor een zekere dynamiek in het gevelbeeld. De materialen zijn eenvoudig en stralen duurzaamheid uit. Het grootste deel van het geveloppervlak is uitgewerkt in keramische tegels in licht beige kleur; een beperkter deel in geprofileerde plaatmateriaal in donker antraciet. De verschillende materialen benadrukken de verschillende functionaliteiten van het gebouw. 

 

Functioneel planopbouw

De ruimtes zijn zoveel mogelijk functioneel geclusterd om een logische werking te garanderen. Er is een duidelijke scheiding tussen publieke ruimten en logistieke functies, gesitueerd langs de los-en laadzone aan de achterzijde van het gebouw. 

De twee zalen worden opgevat als volumes binnenin een hoofdvolume, benadrukt door materialisatie.

De opbouw van de circulatie is zodanig ontworpen dat het volume van de grote zaal zowel op begane grond als op de verdieping merkbaar is. Deze zaal fungeert als centrale kern met daarrond klaslokalen en polyvalente ruimten. Deze polyvalente ruimtes zijn opdeelbaar met mobiele wand.

 

Terreinaanleg 

De omgevingsaanleg voorziet in een nieuw, levendig, groen en flexibel plein gericht allerhande activiteiten. Het brengt evenwicht tussen parkingplaats en gebruiksvriendelijkheid.

Verschillende functies vinden er plaats: parkeren, wekelijkse marktopstelling, circustenten,…Dit polyvalent gebruik van het terrein is mogelijk door strategisch plantvakken te plaatsen die parkeer- en verblijfsruimte scheiden, maar tegelijk ook de eenheid van het terrein behouden.

Groenbuffers worden laag gehouden zodat de bezoeker het overzicht over het plein behoudt en makkelijk zijn weg naar de inkom vindt. Diagonaal over het plein, en deels binnenin het gebouw, loopt de belijning van het vroegere antitankkanaal ingewerkt in de platines. Het voorziet het plein van extra uitstraling en identiteit. 

 

BEN

BEN staat voor bijna-energieneutraal. Bouwen volgens de BEN-principes wordt vanaf 2021 de standaard voor nieuwbouw in Vlaanderen, in heel Europa zelfs. Cenergie onderzocht verschillende technische ingrepen om van het gemeenschapscentrum een BEN-gebouw te maken.

 

Zonwering

Door schuine wanden is er minder inzet nodig van duurdere technische akoestische middelen. De hoogte van de ruimtes zijn in functie van de akoestiek en tevens op menselijke schaal (Gulden Snede).

Deel dit artikel:
Met medewerking van
Onze partners