Genomineerden Belgische Prijs voor Architectuur en Energie: Architectuur Eengezinswoningen

Een internationale vakjury heeft de 18 genomineerde projecten bekendgemaakt die in aanmerking komen voor één van de 4 architectuurprijzen van de Belgische Prijs voor Architectuur en Energie 2011. Voor de Energieprijs werden 11 projecten genomineerd, verdeeld over 3 categorieën. De komende weken brengt mediapartner Architectura.be per categorie een overzicht van alle genomineerden. De projecten die in aanmerking komen voor de Architectuurprijs voor eengezinswoningen bijten de spits af. Welke projecten hun nominatie kunnen verzilveren, wordt bekendgemaakt op 25 oktober in BOZAR.
Een internationale vakjury heeft de 18 genomineerde projecten bekendgemaakt die in aanmerking komen voor één van de 4 architectuurprijzen van de Belgische Prijs voor Architectuur en Energie 2011. Voor de Energieprijs werden 11 projecten genomineerd, verdeeld over 3 categorieën. De komende weken brengt mediapartner Architectura.be per categorie een overzicht van alle genomineerden. De projecten die in aanmerking komen voor de Architectuurprijs voor eengezinswoningen bijten de spits af. Welke projecten hun nominatie kunnen verzilveren, wordt bekendgemaakt op 25 oktober in BOZAR.    


Architectuurprijs voor eengezinswoningen

Fiat Lux, Brussel
Transformatie van een eengezinswoning van Label Architecture uit Brussel






In eerste instantie was er de vraag naar meer licht in het midden van het huis, omdat het zoals veel huizen in Brussel leed aan een tekort aan helderheid in de tussenliggende delen. Het antwoord van Label Architecture ging nog verder dan het programma. Vanaf de eerste verdieping werd het trappenhuis op de drie hoogste niveaus helemaal verwijderd. Een opengewerkte trap verbindt de eerste twee verdiepingen en belemmert slechts gedeeltelijk de lichtdoorstroming. Op elke verdieping werden wandhoge ramen gebruikt, hetgeen een echte fysieke sensatie, niet ver verwijderd van hoogtevrees, teweegbrengt. Verschillende etages zijn doorboord met kleine ronde openingen die het mogelijk maken om te communiceren van de ene verdieping naar de andere. Achter de ramen werden de lagers in zwart gebeitst OSB bekleed, hetgeen een spiegel creëert voor degenen die vanuit de tegenovergestelde openingen kijken. Tegenover deze openingen werden tegen de scheidingswand spiegels geplaatst. Door gebruik te maken van deze onverwachte verbindingen vinden de familieleden elkaar eenvoudig. Lewis Carroll waardig heeft het atrium speciale verlichting, gescreend door een luifel in Barrisol. En als de avond valt nemen neonlichten achter een scherm van melkglas de taak van het zonlicht over.


Woning Twaalfkameren, Gent
Van Dierendonckblancke Architecten uit Gent




De opdracht omvat de realisatie van een kleine woning voor een beperkt budget in het centrum van Gent, op een smal en diep perceel. Het ontwerp wordt vooral ontwikkeld vanuit de snede. Door de woning op te vatten als een opeenvolging van drie delen met variërende hoogtes kan aan verschillende randvoorwaarden voldaan worden. Een centrale trap tussen de eerste twee delen verbindt de verschillende tussenverdiepingen, een daklicht over de volledige diepte zorgt voor daglicht tot diep in de woning.

Men betreedt de woning via een lage ruimte, die eerder als een sas tussen straat en leefruimte fungeert. Daarboven bevindt zich een werkruimte die uitkijkt op de straat. De eetruimte en keuken in het tweede deel van de woning hebben een aanzienlijke hoogte onder plafond, waardoor een visuele relatie met de werkruimte en de straat ontstaat en er daglicht tot diep in de ruimte toegelaten wordt. In het verlengde van de eetruimte, in een derde deel, bevindt zich de zitruimte. Ook hier wordt d.m.v. een zelfde dakraam natuurlijk licht getrokken tot in het midden van de woning. Boven de werkruimte bevindt zich de badkamer, boven de eetruimte de 2 slaapkamers. Door de hoogte van het tweede deel op te trekken binnen het toegestane gabarit kan er op de 2e verdieping een kamer met mezzanine gerealiseerd worden.

Het concept van de opeenvolging van delen wordt doorgetrokken in het materiaalgebruik en de detaillering. De ruwbouw wordt als afwerking gezien en geeft uitdrukking aan het concept. De twee gemene muren in geschilderde snelbouwsteen worden onderbroken door dwarse wanden opgetrokken in betonsteen. Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen materiaal voor buiten- en binnenschil.



Art Economy, St. Eloois Winkel
Renovatie eengezinswoning van 51N4E uit Brussel




Als er een plaats zou zijn waar tegenstellingen zoals oud/nieuw, in/uit, eigenaar/gast, bepaald/onbepaald elkaar zouden opheffen, hoe zou deze ruimte er dan uitzien? Een “fermette” onderging een drastische renovatie. Een 12mm dunne stalen wand is geplaatst rondom het huis. Op drie meter afstand van het gebouw en met een hoogte van drie meter. Slechts enkele, specifiek gekozen uitsparingen onderbreken de wand; de nauwe toegang tot het gebouw en enkele openingen gekadreerd op verre en nabije zichten. Rondom het huis ontstaat een bufferzone, waar het gegeven landschap doorheen wordt gefilterd. Bijgevolg wordt het oude huis opengetrokken, door het samenvoegen van op elkaar volgende kamers in één s-vormige leefruimte, die het doorsnijdt. Het einde bestaat uit glas (letterlijk: de op maat gemaakte ramen hebben geen frame). Illusies ontstaan: Enerzijds lijkt het einde van de ruimte zich te verplaatsen tot de stalen wand, anderzijds lijkt het bos de leefruimte binnen te groeien. In dit huis vervagen grenzen.



Een binnenkoer hertekend, Smetlede
Eengezinswoning, van Indra Janda uit Smetlede




Onherstelbare ruïnes herknippen met de schaar van vernieuwing. De vervallen oude boerenwoning wordt afgebroken. Bouwen van BUITENkamer met behoud van BINNENkoer-gevoel. Hergebruik van  oude bestaande schuur tot relaxruimte .

Houtskelet met polycarbonaat bepalen zowel de snit als de mantel van de tuinkamer. Het resultaat is dat er een "patiogevoel" ontstaat op de plattegrond van onze eigenste Belgische binnenkoer. Het tuinkamerskelet tekent - tijdens afwisselende zonnestanden - een perspectief van spanten op de transparante polycarbonaat-leien. Robuust en fragiel. Het geheel schittert. Binnen afwisselend koel in de zomer, behaaglijk in de winter door het serregevoel bij minieme zonnestraaltjes. Buiten krijgt de binnenkoer - door het opentrekken van de hoeken - een frisse koelte.
 
De monumentaliteit van de oude graanschuur wordt in zijn geheel behouden. Geen restauratie om de restauratie maar heroriëntatie. Binnen zijn de muren met witte kalei als een gebleekt stenen laken. Sauna, stortbad en toilet zitten ietwat verdoken achter een open dakhoge ruimte. Grote ramen trekken de binnenkoer binnenste buiten. De houtkachel staat als een uitroepteken torenhoog: hier is vuur! Onder de kleine bijbouw zit twee meter diep de dompelput. Water, gefilterd door lava en planten, brengt een spiegelreflex binnen.

Het geheel geeft een eclectisch gevoel van verschillende huisjes. Oud en nieuw. De fotosynthese van het Belgisch dorpsgevoel.


Verbouwing woning De Groote-Van Hoeck, Tisselt
Van ONO Architectuur uit Antwerpen




Hoewel architecturaal van geen kwaliteit, zit er een aanknopingspunt in de langgerrektheid van het gesloopte oude volume. Tezamen met het zoeken naar een comfortabele trap, zorgde dit voor de aanleidingen in het ontwerp. Het volume is langsheen de tuin ontworpen op een manier dat zowel het hoofdvolume als de nieuwe woonruimtes maximaal op de tuin worden betrokken. De volumetrie vindt zijn origine in de ontwikkeling van de trap en de bestaande volumentrie van het hoofdvolume met garage. Door de helling van het dak te laten mee oplopen met de traphelling en daarna te laten afbouwen weg van het grotere volume ontstaat er een nieuwe ‘totaalvolumetrie’ die harmonieus samenwerkt met het hoofdhuis. Het afstemmen van de dakhellingen op elkaar draagt hiertoe bij.

De luifel die zich over de volledige lengte van de achterbouw uitstrekt werkt mee in de volumetrie en biedt een bijzondere buitenplaats. Door grote vouwramen voorzien bij keuken en eetplaats ontstaat hier een soort ‘buitenleven’.

Het nieuwe volume, zowel als de oude achtergevel werden bekleed met massiefhouten planken die groen gebeitst werden. De opengaande raamkaders zijn eveneens in hout maar natuurkleur. De vaste ramen zijn uitgewerkt als diepe nissen met blokkaders aan de binnenzijde en een gegalvaniseerd stalen profiel om het glas vast te klemmen aan de buitenzijde.


Jury

Uit 66 geselecteerde inzendingen koos de eindjury 18 genomineerden projecten die in aanmerking komen voor één van de 4 architectuurprijzen. Voor de Energieprijs werden 11 projecten genomineerd, verdeeld over 3 categorieën. De juryleden waren: Carlos Arroyo (Spanje), Vasa Perovic (Slovenië) en Rudy Ricciotti (Frankrijk) en de Belgische architecten Chantal Dassonville, Niklaas Deboutte en Ward Verbakel (één per gewest). Naast de vertegenwoordigers van de organisatoren was ook het redactieteam van mediapartner A+ aanwezig en van het CIVA Marceline Bosquillon als waarnemer.
Deel dit artikel:
Onze partners