Gevangenis Beveren opent haar deuren

Servais Verherstraeten, Staatssecretaris bevoegd voor de Regie der Gebouwen: “De federale staat is eigenaar van het gebouw en de Regie der Gebouwen trad op als bouwheer. Voor het ontwerp, de bouw, de financiering en het onderhoud gedurende de volgende 25 jaar werd en wordt beroep gedaan op een private partner. Hiervoor betaalt de federale staat gedurende de volgende 25 jaar een beschikbaarheidsvergoeding. Daarna neemt de federale staat de gevangenis kosteloos over.”

Masterplan 2008-2012-2016

In uitvoering van het Masterplan 2008-2012-2016 voor een gevangenisinfrastructuur in humane omstandigheden zijn 5 nieuwe gevangenissen voorzien (Beveren, Marche-en-Famenne, Leuze-en-Hainaut, Dendermonde en Haren). In oktober 2013 werd de gevangenis in Marche-en-Famenne geopend en vandaag opent de nieuwe gevangenis in Beveren haar deuren. In mei 2014 volgt de gevangenis in Leuze-en-Hainaut.

DBFM

Deze nieuwe gevangenissen worden gebouwd via een Publiek-Private Samenwerking, een DBFM-overeenkomst(Design – Build – Finance – Maintain) waarbij zowel het ontwerp, de bouw, de financiering en het onderhoud worden uitbesteed aan een privé-partner.

Servais Verherstraeten: “De bouw van de gevangenis van Beveren heeft aanleiding gegeven tot maar liefst 9 procedures voor 5 rechtscolleges, die echter allen zonder resultaat bleven maar wel 600.000 euro extra onkosten hebben veroorzaakt. Ondanks dit verlies aan kostbare tijd en geld tonen we vandaag aan dat het probleem van de overbevolking in de gevangenissen wordt aangepakt binnen het kader van een humaan detentiebeleid. De Regie der Gebouwen speelt hierin een cruciale rol als bouwheer. Zij waakt erover dat de timing wordt gerespecteerd, dat de werken worden uitgevoerd zoals ze beschreven staan in het performantiebestek, zij vertaalt de wensen en eisen van de FOD Justitie in concrete acties, zij zoekt naar oplossingen bij problemen. Kortom, zij zorgt dat de samenwerking tussen de overheid en de private partners op een efficiënte en respectvolle manier verloopt en dat alle partijen als één team meewerken aan de realisatie van dit project. ”

De nieuwe gevangenis bevindt zich juist naast de E17 in Beveren en het bouwterrein is 12ha groot.

Een humane gevangenis

Mens en milieu staan centraal in de ontwikkeling en de werking van de gevangenis.

Het gevangeniscomplex bestaat uit vier afzonderlijke bouwdelen.

-     Het inkomgebouw is vanaf de E17 komende van Antwerpen direct zichtbaar en goed herkenbaar.  De bezoekersparking situeert zich juist voor het inkomgebouw. Er is een ingang voor detentievoertuigen en leveranciers, een personeelsingang en een bezoekersingang.

-     Het dienstengebouw omvat de kantoren voor de administratie, het sportcomplex, het bezoekerscomplex, een onthaalcomplex voor de gedetineerden, een nationaal transfertcomplex en een zittingszalencomplex dat door de strafuitvoeringsrechtbank en andere rechtbanken kan gebruikt worden. Een apart cellencomplex is beschikbaar voor een specifieke doelgroep.

-     Het logistiek gebouw omvat de werkateliers en is voorzien van een transporthof voor goederen.

-     Het cellencomplex is centraal gesitueerd, tussen het logistiek gebouw en het dienstengebouw.

De gebouwen zijn met elkaar verbonden via gangen die uitgevoerd zijn met maximaal glas met een strook van glazen lamellen zodat buitenlucht en geluiden in de ruimte kunnen binnenkomen.

De buitenperimeter bestaat uit onder meer een muur van 6 meter hoog en een watergracht. De parking is ook omgeven door een groot watervlak.

De gevangenis telt vier cellenvleugels en een centrale toezichtkern (het panopticum). Dit laat een gemakkelijk toezicht toe op de volledige instelling. In tegenstelling tot het traditionele stervormig ‘vingermodel’ is het cellencomplex gebouwd op een basis van een kruismodel zodat er tussen de cellenvleugels meer ruimte beschikbaar wordt en er centrale, ruimte atriums gecreëerd konden worden.

Duurzaam bouwen

De gevangenis beantwoordt aan de principes van duurzaam bouwen. Er wordt hernieuwbare energie opgewekt met fotovoltaïsche zonnecellen en een warmtekrachtkoppeling.  Op het dak werden waar mogelijk zonnepanelen geplaatst.

De gebouwen scoren beter dan de wettelijke prestatie-eisen in Vlaanderen: het K-peil (globale warmte-isolatie) bedraagt minder dan K30 en het E-peil (maatstaf voor het totale energieverbruik) bedraagt minder dan E60.

Integratie kunstwerken

De School of Arts van de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten in Antwerpen zorgt voor de integratie van kunst binnen de gevangenis. Hiervoor organiseert de Academie een wedstrijd onder haar studenten van de afdeling Vrije Kunsten en fotografie.