Gewikt en Gewogen: no.ma architecten over First One van Pretty Plastic

In welke werf werd het product toegepast?

Project “Marshmallow” in Kessel-Lo: de verbouwing van een eengezinswoning in half-open bebouwing. De bestaande gekoppelde woning zou zodanig hard verminkt worden om het gevraagde bouwprogramma te kunnen realiseren dat slopen en weer opbouwen de betere oplossing bleek. Er werd een nieuw volume met een performante isolatieschil ontworpen bovenop de bestaande kelderverdieping. Hierdoor werd het mogelijk om maximaal in te zetten op een doorgedreven ruimtelijkheid met split-levels, interne diagonale zichtlijnen en secuur ingeplante raamopeningen. Opake en beglaasde vlakken wisselen elkaar af. De gesloten vlakken verhinderen inkijk van de buren en verhullen minder aantrekkelijke uitzichten op de omgeving. De grote beglaasde vlakken trekken rijkelijk licht binnen in de woning en kadreren uitzichten op de lucht, het achterliggende waardevolle landbouwgebied en de abdij van Vlierbeek. Het nieuwe volume wordt omhuld met plastieken dak- en gevelleien volgens het upcycle-principe. Er werden twee grote dakuitsteken voorzien die enerzijds de bikeport en het terras overdekken en anderzijds groenzones ter hoogte van het slaapgedeelte en de badkamer creëren. Zij zorgen daarnaast voor passieve zonnewering op de grote beglaasde oppervlaktes. Het meubilair werd mee ontworpen en werd mobiel bedacht om het interieur superflexibel te maken. Wat binnen staat kan ook buiten, wat vast staat kan ook weer los, wat nu nodig is, is dat binnen een uur niet meer. Het concept van “third place” wordt in vier dimensies doorgetrokken.

Waarom heb je voor dit product gekozen? Wat gaf de doorslag?

In het kader van een kunstproject werd aan de Vaartkom in Leuven een gevel bekleed met zelfgemaakt plastieken ruitleien. Het upcycle-principe, de textuur van het plastic waarbij de verschillende kleuren in elkaar gesmolten waren en de schaduwwerking van deze ruitleien overtuigden ons en de bouwheer meteen. De kunstenaar kon de ruitleien echter niet op grote schaal produceren, laat staan met de juiste certificering. Na een wat langere zoektocht vonden we de (toen nog) start-up ‘Pretty Plastic’ die dat wél kon bieden. We bezochten samen met de bouwheer de fabriek in Nederland waar ze een mock-up voor ons hadden gemaakt met 4 verschillende tinten grijs. Er was immers nog geen project uitgevoerd in België. We wilden eigenlijk gekleurde leien (vandaar de naam Marshmallow), maar die konden op dat moment nog niet gemaakt worden. Ondertussen zijn er wel meerdere kleuren beschikbaar.

Hoe stonden de aannemer en de bouwheer tegenover deze keuze?

De dakwerker heeft veel ervaring met het plaatsen van (natuur-)leien. Het voorbereidende werk was bij deze plastieken ruitleien hetzelfde, dus de aannemer had er wel vertrouwen in. De leien uit gerecycleerde PVC-raamprofielen en – regenafvoerpijpen worden tegen het achterliggende keperwerk geschroefd door een voorgeboord gat.

Wat zijn achteraf gezien de sterke punten van het nieuwe product?

De leien zijn in een mal geperst wat ze maatvast maakt. Ze zijn geprofileerd wat ze stevig en buigvaster maakt, en hen meteen ook dikker maakt waardoor het schaduwspel van de leien nog eens versterkt. De leien waren effectief makkelijk te bevestigen en konden relatief makkelijk verzaagd worden.

We konden de leien zowel tegen de gevel als op het dak met eenzelfde dekking gebruiken en dat was in dit project zeker een must.

Zijn er bepaalde elementen of details die nog voor verbetering vatbaar zijn?

We hadden liever gekleurde leien gehad i.p.v. de grijstinten die nu gebruikt zijn. De middelste grijstinten lagen ook heel dicht bij elkaar terwijl de donkerste echt wel een hard contrast geeft.

Zijn er bepaalde dingen waar een architect rekening moet mee houden als hij/zij dit product wil gebruiken in een project?

De leien zijn door hun profilering en dekking pakweg 7 cm dik. Dat maakt dat de aansluiting op hoeken, raamdagkanten, de kroonlijst, … goed overdacht en gedetailleerd moeten worden. 2 muurvlakken kunnen niet in verstek in elkaar overlopen. Wij hebben voor dit project plooiwerk in natuurzink gebruikt om de hoeken op te lossen. Op het dak zijn fotovoltaïsche zonnepanelen geplaatst. Hier hebben we samen met de dakwerker en de plaatser van de panelen wat moeten zoeken naar de juiste haken. We hebben de gebruikte haken desondanks wel nog zelf moeten bijplooien om ze mooi te kunnen wegwerken zonder de waterdichtheid in het gedrang te brengen.

Voor welk type projecten is dit product vooral interessant en voor welke projecten minder interessant ?

Ik denk niet meteen aan projecten waar dit niet gebruikt zou kunnen worden. We gaan ze zelf nogmaals gebruiken bij één van onze lopende projecten, maar dan in een gekleurde variant.

Ligt de prijs van dit product hoger of lager dan traditionele alternatieven?

De aankoopprijs ligt toch een stuk hoger dan vezelcementleien of zelfs natuurleien. De bevestiging is wat makkelijker dan bij “klassieke” leien wat de plaatsingskost omlaag brengt, maar dat kan de totale kostprijs toch niet op eenzelfde niveau brengen. Daar staan dan wel unieke upcycle-leien tegenover.