Gewikt en gewogen: Veelaert over Lotusan van Sto

In onze rubriek ‘Gewikt en gewogen’ laten we deze keer Jan Veelaert van het bureau Veelaert Architecten aan het woord. Voor het project Nieuw Zuid in Antwerpen, paste hij voor het eerst Lotusan van Sto toe, een vuilwerende gevelbehandeling, gebaseerd op de werking van lotusbladeren.

Wat?

Lotusan is een vuilwerend en onderhoudsvriendelijk product voor gevelbehandeling.  De werking zit in de specifieke oppervlaktetextuur, die gebaseerd is op de textuur van een lotusblad.
De Duitse botanische professor dr. Wilhelm Barthlott toonde enkele jaren geleden voor het eerst aan dat niet een extreem glad oppervlak, maar juist een zeer ruw oppervlak - zoals dat van lotusbladeren - het geheim is van droge oppervlakten.  Zijn researchafdeling aan de universiteit van Bonn was nauw betrokken bij de ontwikkeling van Lotusan.

Lotusan stoot water en vuil af op dezelfde manier als een lotusblad.

Waarom hebt u voor dit product gekozen?

Voor het gebouw Nieuw Zuid, met een witte gevel van 280 lopende meter,  werd door het ontwerpteam lang gezocht naar een muurverf met geringe vervuiling en een hoog reinigingseffect.  Een witte gevel is zeer vervuilingsgevoelig midden in de stadskern en het drukke verkeer.  Er werden verschillende proeven uitgevoerd naar vervuiling, verschillende stalen werden getest en Lotusan van Sto had zonder twijfel de beste resulaten.

Project Nieuw Zuid, met 280 lopende meter wit pleisterwerk.

Hoe stonden de aannemer en de bouwheer tegenover deze keuze?

De bouwheer had alle vertrouwen, de aannemer had schrik voor het scheerlicht.  We hebben ze kunnen begeesteren en overtuigen van de keuze.

Wat zijn, achteraf gezien, de sterke punten van het nieuwe product?

De werking van Lotusan is gebaseerd op het principe van de lotusplant.  De bladeren van deze plant zijn niet nat te krijgen en na iedere regenbui is het blad terug schoon en droog.  Vuil parelt met de regen af.  Daarnaast werken de waskristallen van de lotus als afweersysteem.  Net als vuil hebben ook bacteriën en andere ziektekiemen niets te zoeken op een lotusblad.  Zelfs de gemeenste parasiet kan geen grip krijgen, en blijft doelloos op het blad liggen.  Zodra het gaat regenen, spoelt het organisme weg.  En mocht de regen lang op zich laat wachten, dan sterft het door uitdroging.  Om een lotusblad schoon en smetvrij te maken, heb je dus alleen water nodig.  Gevelreiniging kun je dan aan de natuur overlaten. Een flinke regenbui spoelt alles schoon.
Lotusan blijkt ook nog UV-bestendig en heeft een matte oppervlakteglans.  Tevens biedt deze verf een bescherming tegen alg- en mosaangroei.

Een regenbui spoelt het vuil mee weg.

Zijn er bepaalde aspecten of details die nog voor verbetering vatbaar zijn?

Gelukkig wordt verf steeds groener en ook wij als architecten moeten meer denken aan milieuvriendelijke materialen en technieken.  Milieuvriendelijke verfsoorten hebben de reputatie dat ze lastiger in het gebruik zijn dan gewone verf en ook een minder mooi resultaat geven.  Met Lotusan valt het erg mee, noch in gebruik noch in het resultaat ondervonden wij enige hinder.  De werking zit niet in een toegevoegd gif of bleekmiddel, maar in de oppervlaktestructuur van de verf.  Die structuur bestaat uit minuscule noppen waaraan water zich niet kan hechten.  De druppels rollen direct van de gevel af en nemen alle vuildeeltjes mee.  De vuil- en waterafstoting is direct na het aanbrengen van de verflaag al actief.

Moet de architect met bepaalde zaken rekening houden als hij/zij dit product wil toepassen in een project?

Niet bepaald.

Voor welk type projecten is dit product (niet) interessant?

Voor alle gevels, maar vooral diegene die gemakkelijk vervuild kunnen worden.

Ligt de prijs van dit product hoger of lager dan die van traditionele alternatieven?

Er zijn voorlopig niet zoveel alternatieve producten die dezelfde mogelijkheden bieden.