Gijs Van Vaerenbergh ontwerpt dwaaltuin voor 600 jaar KU Leuven

Op 9 december 1425 ondertekende paus Martinus V de bul waarmee de stichting van de KU Leuven een feit werd. 2025, het jaar waarin de universiteit haar zeshonderdste verjaardag viert, wordt dan ook een bijzonder feestjaar. Het wordt een jaar vol kunst, tentoonstellingen, wetenschap, onderzoek, erfgoed, events en lezingen. Het wordt een feest voor en door de universiteit en haar studenten, maar ook voor alumni, Leuven, Vlaanderen, en waarom niet: de wereld. De KUL werkt ook nauw samen met haar zusteruniversiteit in Louvain-la-Neuve, die mee feest viert.

Dwaaltuin

Dwaaltuin aan het Arenbergpark wordt een eerste blikvanger van dat verjaardagsfeest. Het wordt een open doolhof. Een compositie van gekromde stalen rasters met een transparante structuur. Een grote variëteit aan klimplanten zal het stalen canvas daarna inkleuren. Natuur zal de architectuur overnemen.

“Het project bevindt zich zo op het kruispunt van kunst en landschap. Het zet in op een gelaagde identiteit. Het refereert aan mythologische doolhoven én formele historische tuinen. Het is een folly én een wetenschappelijk-botanische collectie, een architecturale sculptuur en een speelelement, een passageruimte én een ontmoetingsplek. Deze diverse lagen vloeien samen tot een hedendaagse, artistieke aanvulling op het eeuwenoude park”, zegt het ontwerpersduo Gijs Van Vaerenbergh.

Een dwaaltuin is enerzijds een ‘tuin’: een groene en groeiende plek, een stukje beheerste natuur. Een plek waar seizoenen komen en gaan, waar het verstrijken van de tijd zichtbaar wordt. Maar anderzijds vind je er ook het woord ‘dwalen’ in terug.

“Dwalen staat voor mij voor zoeken met de openheid om verbaasd te worden door wat je op je weg vindt”, zegt rector Luc Sels. “De term ‘dwalen’ heeft voor de universiteit ook een bijzondere betekenis. Het was oud-rector Pieter De Somer die in 1985 in een toespraak tot Paus Johannes Paulus II sprak over de noodzaak van ‘de vrijheid tot dwalen’. Geen academische vrijheid zonder dwalen dus.”


Stad en universiteit

Het kunstwerk past ook in een lange traditie waarbij de universiteit de publieke ruimte in de stad artistiek mee invult. Denk aan het ‘Fonske’ op het De Somerplein, of de kever op het Ladeuzeplein. ​“Geen KU Leuven zonder Leuven, maar ook geen Leuven zonder KU Leuven. Die zes eeuwen samenwerking gaan we in 2025 vieren. Met deze Dwaaltuin krijgt die duurzame band een nieuwe blikvanger. Het wordt een echt landmark, een levende ontmoetingsplek voor jong en oud, voor studenten en inwoners”, zegt Leuvens burgemeester Mohamed Ridouani.

Kunst en wetenschap

Dwaaltuin is een project met wortels in de Faculteit Ingenieurswetenschappen, die ook de opleiding tot ingenieur-architect verzorgt en waar Pieterjan Gijs en Arnout Van Vaerenbergh alumni zijn. Maar het project krijgt brede vertakkingen binnen de hele universiteit.​Zo zal het KU Leuven Plant Institute mee bepalen welke planten het best geschikt zijn voor het project en de tuin vanaf de start mee opvolgen. Dwaaltuin past ook in een ruimere visie op het Living Campus-concept, dat de KU Leuven en de faculteiten in Heverlee mee onderschrijven.

“Een Living Campus faciliteert ontmoetingen tussen alle gebruikers van onze campussen. Bottom-up groeien ideeën voor inspirerende plekken waar kruisbestuiving mogelijk is. Duurzaam en groen. Tegelijk is de Living Campus een uitnodiging om te ont-moeten: ongedwongen samenkomen. Dwaaltuin is in die zin een duidelijk statement: een parking maakt plaats voor rust en groen”, zegt Peter Van Puyvelde, decaan van de Faculteit Ingenieurswetenschappen. ​

De werken aan Dwaaltuin starten begin 2024. Aan de toegang tot het Arenbergkasteel komt nu al een infopunt dat bezoekers zal informeren over de plannen en het verloop van het project. Alle informatie is ook te vinden op deze website.