Groendaken over Neerland

Dat de nieuwe woongebouwen in de wijk Neerland een groendak kregen is geen toeval. Net als onder meer Brussel en Gent verplicht Antwerpen de aanleg ervan bij nieuwbouw en ingrijpende renovaties. In Neerland werd die taak toevertrouwd aan specialist Ibic (Aartselaar). Het ging er om een oppervlakte van ongeveer 2.000 m².

De belangrijkste praktische functie van groendaken in Vlaanderen is de buffering van regenwater. De aanleg ervan nam dan ook fors toe na een reeks overstromingen rond de voorbije eeuwwisseling. Naast wettelijke verplichtingen zijn ook subsidies belangrijke prikkels. Ook de creatie van groene biotopen in stedelijke omgevingen speelde mee in beleids- en vrijwillige keuzes. Een deel van het gebufferde water verdampt langzaam weer, een ander deel wordt vertraagd afgevoerd naar een wadi, vijver of naar stromend oppervlaktewater. Op die manier raken de rioleringen niet overbelast. De warmte-isolerende eigenschappen vormen een veeleer bijkomend voordeel.

Onderhoud

"Een wettelijke verplichting is één ding," zegt Dave Martens, general manager van Ibic. "Belangrijk is ook dat er controle wordt uitgeoefend. In de grote steden is dat zeker het geval, al zien we ook de vraag naar groendaken in meer landelijke gebieden toenemen. Maar daarmee is de kous niet af. Een degelijk groendak heeft ook degelijk onderhoud nodig." Daarom heeft Ibic met Woonhaven een onderhoudscontract afgesloten.

"Een groendak is een levend iets. Er moet ook af en toe ongewenste plantengroei gewied worden en de voedingsbodem heeft organische bemesting nodig. En naast onkruid zouden er ook bomen kunnen groeien, doordat er zaadjes op vallen (wind, vogels…). Een wortelvaste waterdichting is dan ook essentieel. Verder heeft elk type groendak heeft zijn eigen verzadigd gewicht. Bij het ontwerpen van het gebouw moet beslist worden welk type groendak wenselijk is. Op basis van deze informatie wordt dan de draagconstructie gedimensioneerd."

Wet van de sterkste

Standaard bestaat de beplanting van extensieve groendaken uit sedums. "Dat is de keuze van de meeste bouwheren. Op vraag kunnen we ook andere geschikte planten aanbieden. We gebruiken dan wel een mix van diverse variëteiten. Daarna geldt de wet van de sterkste. De variëteiten die zich het best voelen in de lokale micro-omstandigheden gedijen, andere kwijnen weg. Welke is onvoorspelbaar. Het hangt sterk van specifieke factoren, zoals beschaduwing door of extra licht weerkaatsing vanaf nabije, hogere constructies, de overheersende wind en dies meer."

"Tegen de achtergrond van klimaatverandering, meer regens en intensievere bebouwing zijn groendaken zelfs voor kleine en lage daken aanraders."