GSV Hemelwater en Groenblauwpeil als tools om projecten naar hoger niveau te tillen

Met heel wat maatregelen wil Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir Vlaanderen beter wapenen tegen de steeds extremere weersomstandigheden. De maatregelen werden verzameld in de nieuwe GSVH 2023 en zijn dus sinds oktober 2023 van kracht. Want de klimaatverandering merken we ook in Vlaanderen. De voorbije zes jaar kregen we maar liefst vijf keer te maken met extreme droogte en er waren uiteraard de zware overstromingen in de zomer van 2021. Verstandig omgaan met regenwater is dan ook cruciaal.

De verordening gaat uit van het principe ‘elke druppel telt’. De dimensionering van infiltratie- en buffervolumes worden dus opgedreven. De GSVH 2023 zal ook van toepassing worden op openbaar domein vanaf 7 januari 2025. Voor verkavelingen met aanleg van wegenis is de GSVH 2023 wel reeds van toepassing. Voor handelingen op openbaar domein die vrijgesteld zijn van vergunning geldt de Code goede praktijk riolering deel 3.

VLARIO informeert

De nieuwe regelgeving betekent niet dat elke oprit in Vlaanderen uitgebroken moet worden of een groot deel van de regenwaterputten plots te klein zou zijn. “Bij zowel nieuwbouw, herbouw, uitbreidingen en verbouwingen dienen ontwerpers goed na te denken om het regenwater ter plaatse te houden, en dus afvoer te vermijden”, vertelt Riet Lismont, projectleider kennisbeheer bij VLARIO. “De ontwerper dient de vergunningverlener dan soms ook gemotiveerd te overtuigen van hun ontwerp indien het afwijkt van de standaardregels, maar toch voldoet aan de doelstelling van de GSVH.”

Om de Vlaming wegwijs te maken, werkt Demir volop aan een praktische rekentool en een handleiding met goede praktijkvoorbeelden, zowel voor burgers als voor specialisten zoals architecten en studiebureaus. Daarnaast worden er ook infosessies, met en voor de bouwsector, georganiseerd om alle betrokkenen, en dus zeker ook architecten en ontwerpers, te informeren. Zo organiseerde VLARIO, in samenwerking met Embuild Vlaanderen, al webinars om de nieuwe GSVH voor te stellen en het technisch achtergronddocument toe te lichten. Deze kan je herbekijken op de website van VLARIO.

Riet Lismont: “We merken dat nog niet iedereen de nieuwe regels kent en er nog steeds verschillende interpretaties bestaan over de toepassing van de GSVH bij zowel ontwerpers als gemeenten. Met webinars en FAQ willen we de praktische toepassing van de GSVH verder uitklaren om ontwerpers en gemeenten verder op weg te helpen.”

De nieuwe GSVH betekent voor architecten heel wat aangescherpte en nieuwe regels om rekening mee te houden. Welke tools biedt VLARIO, naast tal van infosessies, aan architecten om de GSVH vlot te implementeren in de omgevingsvergunningsaanvraag? Riet Lismont: “Via onze website Groenblauwpeil kunnen ontwerpers en eigenaars nagaan hoe goed hun perceel scoort voor blauwe en groene parameters, alsook berekenen wat de ideale grootte van een regenwaterput zou zijn in functie van het dakoppervlakte, het gebruik/verbruik en de toepassingsmogelijkheden.”

Groenblauwpeil

Waterbeheer slim aanpakken en omzetten in kansen, dat is de boodschap. Door een doordacht ontwerp kan wateroverlast, droogte en hittestress aangepakt worden. Bovendien levert het ook een betere luchtkwaliteit, meer biodiversiteit met propere waterlopen, aangename blauwgroene recreatiezones en een hogere levenskwaliteit. Riet Lismont: “Architecten en ontwerpers zijn het best geplaatst om met hun creativiteit invulling te geven aan deze verschillende uitdagingen inzake de blauwe en groene functies en creëren zo een meerwaarde voor mens en omgeving.”

De beschikbare ruimte wordt vaak te sterk verhard en er is een tekort aan groene zones. Bovendien is het nog aanwezige groen erg versnipperd, met als gevolg een verminderde biodiversiteit en een grote druk op ecosystemen. Via de bepaling van je Groenblauwpeil – een handige tool binnen het overkoepelende Blue Deal-project van de overheid – kom je te weten hoe klimaatbestendig een woning en tuin is en hoe je een perceel groener en blauwer kunt maken. De tool geeft een score en een aantal suggesties om het peil te verbeteren.

“Door het ontwerp in te voeren in het Groenblauwpeil kunnen architecten en ontwerpers meteen zien hoe hun ontwerp scoort. Ze kunnen hun ontwerp optimaliseren door verschillende berekeningen te maken en deze met elkaar te vergelijken”, besluit Riet Lismont.

VLARIO is het Vlaams kenniscentrum en overlegplatform voor het gemeentelijk waterbeheer en streeft samen met haar leden voor een leefbaar en betaalbaar watersysteem voor nu en later, voor mens en natuur.