Havana-Karuur-SEA-Wim Cuyvers steken Technicum 4 van UGent in nieuw jasje

Via een Open Oproep-wedstrijdprocedure van de Vlaamse Bouwmeester heeft de UGent de tijdelijke associatie Havana architectuur, Karuur architecten, Servais Engineering Architectural en Wim Cuyvers aangesteld als ontwerper voor de renovatie van ‘T4’.  Technicum 4 huisvest momenteel de vakgroep Kunst-, Muziek- en Theaterwetenschappen. Over enkele jaren neemt de vakgroep Architectuur en Stedenbouw er ook haar intrek.

Nadat andere gebouwen van het Technicumcomplex al nieuwe universitaire functies kregen, wil de universiteit nu ook met de renovatie van Blok 4 de campus tussen de Sint-Pietersnieuwstraat en de Scheldekaai omvormen tot een toegankelijke universiteitssite. Dit voormalige Laboratorium voor Machines en Machinebouw uit 1936 is een rationeel staalskelet met 24 traveeën en bakstenen gevels ontworpen door professoren Jean-Norbert Cloquet en Gustave Magnel. De staalskeletstructuur is in de grote machinehal onmiddellijk zichtbaar. De destijds vernieuwende constructiewijze is een belangrijk erfgoedaspect van het gebouw, dat in de inventaris van het onroerend erfgoed is opgenomen. De universiteit zocht een ontwerpteam dat van de renovatie en herbestemming een innovatief voorbeeldproject kan maken, dat valorisatie van dit moderne erfgoed paart aan een integrale benadering van duurzaamheid: ontharding, maximaal hergebruik, aandacht voor circulair bouwen, een energetische renovatie van de gebouwhuid en technische uitrusting met het oog op energieneutraliteit. Men wenste een robuust ontwerp dat in de toekomst ook ander gebruik mogelijk maakt, en dat tot duurzame mobiliteit en gebruik aanzet.

Groot onderhoud

De uitdagende renovatiebenadering van Havana-Karuur-SEA-Wim Cuyvers kon de bouwheer het meest overtuigen. Het gebouw krijgt een ‘groot onderhoud’ alvorens vakgroepen en studenten er hun intrek nemen als gebruikers maar ook als ‘caretakers’. Minimale ingrepen zoals extra trappenhuizen maken het gebouw functioneel futureproof. De energetische renovatie brengt de embodied carbon van de constructie maximaal in rekening.


Torenvolume

Om de lege aerodynamicatoren te kunnen gebruiken stellen de ontwerpers voor er een nieuw torenvolume tegenaan te bouwen. De nieuwe toren moet in het rijtje Technicumgebouwen passen als een waardige nummer 6: een ingenieus gebouw geconcipieerd naar de huidige klimaatinzichten, met hout als hernieuwbaar bouwmateriaal waarin koolstof is opgeslagen.

Open hal

Voor de verschillende gebouwdelen worden per seizoen zinvolle binnenklimaten onderscheiden, waar gebruiksscenario’s op geënt worden. Bepalend is het vrijspelen van de grote laboratoriumhal: “De hal blijft vrij van claims. De tussenschotten verdwijnen, maar de rolbruggen blijven in bedrijf. Wat er gebeurt is niet permanent maar tijdelijk, de hal kan gebruikt worden tijdens projectweken, maar ook voor gevelproeven, 1:1-schaalmodellen die worden uitgetimmerd, of zelfs een theaterworkshop. De hal onder de sheds zorgt voor een bruikbaar raakvlak tussen universiteit en stad”, aldus de ontwerpers.

Andere kandidaten

Ook de volgende ontwerpteams waren genomineerd voor deze Open Oproep maar haalden het net niet:
- Flores & Prats Archs, OUEST architecture
- Jan de Moffarts architecten, KARAMUK KUO, NWLND Rogiers Vandeputte
- Marie-José Van Hee architecten, murmuur architecten
- OFFICE Kersten Geers David Van Severen