Het oudste architectenbureau van België? Bressers Architecten viert 100e verjaardag

De tentoonstelling in de Sint-Niklaaskerk toonde hoe Bressers Architecten de evolutie van architectuur en restauratie doorheen een eeuw zichtbaar maakt. Originele maquettes, ambachtelijke bouwtekeningen en levendige foto’s gingen in dialoog met 3D-scans, -modellen en -prints. Zo werd duidelijk hoe het bureau met een combinatie van historisch inzicht en hedendaagse technologie bruggen slaat tussen verleden, heden en toekomst. Het project rond het voormalige postgebouw in Lokeren illustreerde dat perfect: na historisch onderzoek koos het team ervoor storende latere toevoegingen te verwijderen en een ingetogen nieuwbouw achter het historische volume te plaatsen.

Hedendaags ontwerp in dialoog met erfgoed

De focus op dialoog met het verleden loopt als een rode draad door het oeuvre van Bressers Architecten. Het ontwerpbureau wil het verleden niet overstemmen, maar laten schitteren door er een tijdloze nieuwe laag aan toe te voegen. Dat geldt niet alleen voor de Sint-Niklaaskerk of het postgebouw in Lokeren, maar ook voor talloze andere restauratie-, herbestemmings- en nieuwbouwprojecten die in de tentoonstelling belicht werden. Bezoekers konden zo ervaren dat architectuur volgens het bureau vooral een praktijk is van zoeken, puzzelen en verbinden. Het is een houding die de ontwerpers scherp houdt en creativiteit stimuleert.

Wie door Gent wandelt, kan het werk van Bressers Architecten nauwelijks ontlopen. Het bureau drukte de voorbije eeuw een onuitwisbare stempel op het stadsbeeld, met referenties als de restauratie van het Stadhuis, de Sint-Baafskathedraal en uiteraard de Sint-Niklaaskerk zelf. Momenteel lopen ook restauraties van de watertorens op de Kattenberg, de gevel van de Sint-Michielskerk, en werven aan het Vleeshuis, de Sint-Annakerk en het Solidarisgebouw op de Vrijdagsmarkt. Tegelijkertijd toont het team met hedendaagse projecten – van scholen tot sociale woningbouw, zoals de recente realisaties aan de Hogeweg in Sint-Amandsberg – dat het zijn feeling voor contextgericht en doordacht ontwerpen niet verloren heeft.

Eeuwfeest met een rijk archief als schatkamer

Het honderdjarig bestaan bood ook een aanleiding om het eigen archief te ontsluiten. In de nok van het creatieve huis aan de Kasteellaan bewaart het bureau duizenden plannen en honderden dossiers, zorgvuldig opgeborgen in zuurvrije dozen en stevige kokers. Van ragfijne calques tot ingekleurde gevelontwerpen en blauwdrukken: de collectie vormt een uniek getuigenis van de twintigste-eeuwse architectuurpraktijk. Dankzij steun van het Departement Cultuur, Jeugd en Media werd in oktober 2024 gestart met de systematische beschrijving en digitalisering van dit waardevolle erfgoed. De oprichting van de vzw Bressers Collectie maakt het mogelijk dat deze rijkdom binnenkort ook digitaal te raadplegen is.

Die archiefwerking is meer dan nostalgie. Door het verleden te documenteren en open te stellen, geeft Bressers Architecten niet alleen zichzelf een stevige kennisbasis, maar ook onderzoekers, studenten en architecten van vandaag en morgen een venster op de fundamenten van hedendaagse architectuur. De expo liet bezoekers al even meegluren over de schouders van Adrien Bressers en zijn opvolgers. Daarmee werd een levend testament zichtbaar van een eeuw bouwen en restaureren, waarin ambacht en verbeelding hand in hand gingen.

Architectuur als brug tussen tijden en mensen

Het jubileum toonde bovenal hoe het bureau de rol van architect ziet: als verbeeldende bruggenbouwer. Bressers Architecten wil niet alleen het verleden bewaren en respecteren, maar ook bijdragen aan oplossingen voor de uitdagingen van vandaag en morgen. Die benadering – waarbij erfgoed, hedendaagse architectuur en maatschappelijke relevantie elkaar versterken – verklaart waarom het bureau na honderd jaar nog steeds springlevend is. Het blijft zoeken naar duurzame verbindingen tussen mens en omgeving, vorm en functie, verleden, heden en toekomst.

Met het eeuwfeest in de Sint-Niklaaskerk sloot Bressers Architecten een indrukwekkend hoofdstuk af en opende het tegelijk nieuwe perspectieven. De voorbije zondag werd een feest van herinnering én vooruitblik, waarin ambacht en innovatie, erfgoed en eigentijds ontwerp elkaar ontmoetten. Honderd jaar na de eerste handtekening van Adrien Bressers staat het Gentse bureau stevig in het architectuurlandschap en blijft het met zijn onderzoeksgedreven aanpak maatwerk leveren. Het jubileum bevestigde dat Bressers ook in de komende decennia een belangrijke rol wil spelen in het vormgeven van duurzame en betekenisvolle architectuur.