Het vernieuwde stadion van KV Mechelen: lang gewacht, supersnelle uitvoering

Beiden waren nauw betrokken bij het project. Mark Van Campenhout kreeg trouwens de liefde voor KV Mechelen met de paplepel ingegoten, als de zoon van voormalig stadiondirecteur Francis Van Campenhout. Een uiteenzetting over het nieuwe stadion kan niet zonder anekdotiek blijven. Hoe de ‘kleine chalet’ onder impuls van vader Van Campenhout werd afgebroken. Hoe dezelfde vader op eigen kosten een tent plaatste achter het stadion, bij gebrek aan een kantine en in afwachting van betere tijden. Hoe jarenlang werd gepraat over wat nu wel en wat niet zou ver- of gebouwd worden.

In 2015 was de kogel door de kerk en werd een deels nieuw stadion werkelijkheid. Mark Van Campenhout en Frederik Cornelis zetten met hart en ziel hun schouders onder het project dat in nauwe samenwerking met aannemer Willemen tot stand kwam.

BETON: Naar deze renovatie keek elke supporter al lang uit. Het stadion zal uiteindelijk helemaal vernieuwd worden, maar voorlopig zijn twee zijden van de tribunes nieuw, met grote delen in prefab beton.

Mark Van Campenhout: “Het werk gebeurt inderdaad in verschillende fases. De eerste fase omvatte de afbraak van de oude staanvakken H, I, J en K. Deze vakken werden vervangen door een tribune met 5.000 staanplaatsen en 2.120 zitplaatsen. Aan de andere zijde werd een tribune met 18.477 plaatsen gebouwd.”

“We hebben het hier over een site die een groot deel van het jaar in gebruik is, en dan is renovatie niet het meest praktische uitgangspunt. In vroegere tijden werd nog uitgekeken naar nieuwe terreinen buiten de stad, maar dat bleek onhaalbaar. Terug naar het stadion. Jarenlang stond er aan één zijde slechts een halve tribune. Voorheen werd de rest van die flank opgevuld door een clubhuis. Dat laatste werd afgebroken in de periode dat mijn vader stadiondirecteur was. De tribune zelf wilde men ook al langer slopen. Het zicht was niet optimaal en de supporters hadden geen drankgelegenheid. Niet goed voor de inkomsten natuurlijk! Deze oude staanvakken werden uiteindelijk afgebroken en de weg was vrij om de eerste zijde te renoveren. Er kwamen heel wat verschillende plannen ter tafel, met een heel aantal variaties op welke delen al dan niet zouden verdwijnen. Uiteindelijk zal er niets blijven staan.”

BETON: In de nieuwe tribune zit er een opmerkelijke knik in de hoek die gevormd wordt door de twee nieuwe zijden.

Frederik Cornelis: “Dat was een stedenbouwkundige zaak. De straat loopt vlak achter het stadion. De knik in het dak laat voldoende lichtinval toe in de achtergelegen appartementen. De kolommen zijn in het midden van de tribune 25 meter hoog. Ze dalen geleidelijk, tot 15 meter op de hoek.”

BETON: Was de timing de grootste uitdaging?

Frederik Cornelis: “De timing vormde zeker een uitdaging, maar de vervaardiging van de elementen zelf was ook best een spannende onderneming. De bocht, de golfvorming en het dak dat in twee richtingen omhoogklimt, maakten het geheel toch complex. Op de tribune-elementen na zat er weinig repetitie in de elementen.”

De vervaardiging van de elementen zelf was best een spannende onderneming

BETON: Hadden jullie inspraak in het ontwerp?

Van Campenhout: “In het bouwteam waarin we werkten, hebben onze praktische opmerkingen geleid tot aanpassingen in het ontwerp die de uitvoerbaarheid ten goede kwamen. Dat zie je bijvoorbeeld aan de kolommen die het stadion langs de buitenzijde kenmerken. Die waren oorspronkelijk 29 meter lang. Productie-gewijs zou dat geen probleem geven maar het transport van de 75-ton zware elementen zou nooit via de bebouwde kom en de Kleine Nieuwendijkstraat op de werf geraken. Het werd dus al snel duidelijk dat de wens van de aannemer om de kolom van fundering tot nok in een stuk te maken, niet realistisch was.”

BETON: Waarom wenste de aannemer één stuk? Kostprijs, stabiliteit...? 

Mark Van Campenhout: “Er lagen vooral esthetische eisen aan de basis. De optima­lisatie die wij binnen het bouwteam bedachten, resulteerde in kortere kolommen (25 meter) zonder dat de visuele beleving vanop de grond daarbij moest inboeten. Op die manier hebben nog een aantal dergelijke elementen geoptimaliseerd.”

BETON: De algemene samenwerking is dus goed verlopen?

Van Campenhout: “Ik denk dat we fier mogen zijn op wat we gedaan hebben en niet in het minst op de tijdsspanne waarin we het project hebben gerealiseerd. We blikken terug op een goede samenwerking met aannemer Willemen, studiebureau ESA en Plan AE+ Architecten. Als je zo kort op de bal moet spelen, hangt het resultaat af van iederéén die met het project bezig is. Ik heb dikwijls gehoord dat dit voor mij een emotionele kwestie is. Mijn vader was inderdaad nauw betrokken bij de club en ook met Willemen heb ik een historische band (BETCA is destijds opgericht door Willemen en Van Campenhout, nvdr.) Maar wij zijn gewoon professioneel en willen dat elk project goed wordt uitgevoerd. Dit is business en de aannemer heeft ook zijn deadline. Samen uit, samen thuis. Met emoties heeft dat eigenlijk niets te maken.”

Als je zo kort op de bal moet spelen, hangt het resultaat af van iederéén die met het project bezig is

BETON: Over de hele wereld wordt nu over de multi­functionaliteit van stadions gesproken. Een van de moeilijk op te lossen kwesties is de waterdichtheid tussen de tribunebalken. Zijn daartoe maatregelen getroffen in het ontwerp?

Frederik Cornelis: “Dat was inderdaad een bekommernis, ook in dit project. Door de balken enigszins aan te passen, hebben we een verbinding kunnen realiseren die niet toelaat dat de wind het water op de tribune door de voegen jaagt. De details brachten productie-technisch voor ons wel wat uitdagingen met zich mee, maar ze leiden wel tot een performante verbinding."

BETON: Worden alle ruimtes nu ook effectief benut, onder de tribune?

Frederik Cornelis: “Ja, op een aantal circulatieruimtes na, die typisch zijn voor een dergelijk stadion. We hebben skyboxen, een eventruimte, een restaurant en een crèche.”

BETON: Naar comfort voor de toeschouwers spreekt men over een andere wereld dan voorheen.

Mark Van Campenhout: “We zijn er enorm op vooruit gegaan. De twee nieuwe tribunes zijn grotendeels zittribunes, met een perfecte hellingsgraad. Je merkt dat er, dankzij dat comfort, veel meer families en kinderen komen. Ik blik tevreden terug op deze realisatie. Ik doe graag eens mijn rondgang na afloop van een project, dat is leerzaam.”

BETON: Al het beton blijft zichtbaar en de elementen zien er ook goed uit. 
Waren er eisen verbonden aan de afwerking van de elementen?

Mark Van Campenhout: “Het gaat uiteraard niet over architectonisch beton, maar toch wel over industrieel zichtbeton, met al zijn technische voorschriften.”

BETON: BETCA produceert ook voorgespannen elementen. Is die techniek hier toegepast, voor de kolommen bijvoorbeeld?

Mark Van Campenhout: “Neen, in deze fase niet. Misschien zal in de volgende fase een deel voorgespannen beton gerealiseerd worden. Wij zijn er in alle geval klaar voor, want we hebben het laatste jaar de nodige investeringen gedaan, om in combinatie 4000 ton voorspankracht te kunnen aanbieden."

We hebben het laatste jaar de nodige investeringen gedaan, om in combinatie 4000 ton voorspankracht te kunnen aanbieden

BETON: Waar liggen de grootste praktische uitdagingen bij de productie van prefab elementen voor stadions?

Frederik Cornelis: “De verbinding tussen staal- en betonstructuur is altijd een heikel punt. Daar moet je zeer nauwgezet mee omgaan. Dat is uiteraard ook het geval bij kleinere constructies maar op deze schaal wordt het natuurlijk nog spannender. Staal wordt uitgetekend met toleranties van millimeters, bij beton denkt men in centimeters. Het gaat over een factor tien. Ik mag wel zeggen dat ons kwaliteitssysteem zich erg goed bewezen heeft.”

BETON: Klaar voor de volgende fase

Mark Van Campenhout: “Wij zijn er helemaal klaar voor, nu KV Mechelen zelf nog…”