Hoe industriële gebouwen en duurzaamheid toch hand in hand gaan

Bij de bouw van magazijnen, productiehallen en garages werd vroeger weinig aandacht besteed aan duurzaamheid; toch hebben dergelijke gebouwen eigenschappen die zich lenen voor duurzame toepassingen. Bijvoorbeeld door hun grote oppervlakte, lenen deze zich perfect voor de opvang van regenwater of de installatie van PV-panelen. 

Het regenwater kan gebruikt worden voor het sanitair, om gebouwen te klimatiseren (adiabatische koeling), in productieprocessen of zoals bij het logistiek centrum ‘Site Callens’ van de stad Kortrijk voor het (groen)onderhoud van de binnenstad in combinatie met een veiligheidsvoorraad bluswater voor de brandweer.

Variabele bezettingen

Het klimatiseren van een industriegebouw vergt een specifieke ontwerpaanpak; we hebben immers vaak te maken met variabele bezettingen: verschillende afdelingen waar men enerzijds zittend of staand werk uitvoert en dit op verschillende tijdstippen doorheen de dag. Daarom wordt er vaak gewerkt volgens het ‘energy on demand’ principe waarbij de verlichting en klimatisatie enkel werken bij aanwezigheid van de personeelsleden of waarbij de werknemers zelf kunnen bepalen of ze bijkomende koeling of verwarming wensen. Conceptueel gaat de voorkeur uit naar eindelementen die enkel de werkplaats voorzien van het nodige comfort, en niet het ganse volume.

Om de nood aan elektrische energie voor verlichting te minimaliseren, zijn wij voorstander om natuurlijk daglicht tot op de werkvloer te brengen. Dit kan door plaatsing van lichtkoepels of transparante gevelelementen, bij voorkeur noord gericht om oververhittingsproblemen of verblinding te vermijden. De aanvulling met kunstlicht gebeurt tegenwoordig met LED-verlichting, veelal geplaatst op een modulair railsysteem; zo behoud je de flexibiliteit om de ruimte in te delen naar gelang het aantal werknemers binnen verschillende afdelingen toe- of afnemen, nieuwe installaties, nodige lichtsterkte voor een bepaald werk, … Via plaatsing van detectoren maken we magazijnen ook ‘smart’ en gaat het licht enkel aan wanneer het nodig is

Flexibel gebouwconcept.

Bij het nieuwe mobiliteitscentrum van D’Ieteren in Anderlecht worden, omwille van de volle transitie en de onzekerheid van de evoluties in de automobielsector, de gangbare concepten van een garage of showroom in vraag gesteld. Een flexibel gebouwconcept wordt gerealiseerd en in de schachten wordt bijkomende ruimte voorzien, zodat men te allen tijde op een eenvoudige manier het kanaalwerk kan uitbreiden en/of wijzigen. Dit principe wordt doorgetrokken in de technische ruimte

De temperatuur in een gebouw draagt niet alleen bij aan de creatie van aangename werkomstandigheden, maar kan ook een rol spelen voor en in het productieproces.

Bij Celesio in Grimbergen, een verdeelcentrum voor medicijnen, mag de ruimtetemperatuur over het volledige volume van het grote opslagmagazijn nooit onder 15 °C dalen of boven 25 °C stijgen. Een performante buitenschil van het gebouw helpt zowel de temperatuurwijzigingen binnen als de warmteverliezen naar buiten tot een minimum te beperken. Daarnaast wordt de temperatuur continu geregistreerd en gecontroleerd via het gebouwbeheersysteem dat alarmeert en intervenieert indien temperatuurgrenzen benaderd worden.

Bij de nieuwe brouwzaal voor Omer Vander Ghinste in Bellegem, en in de BBP (Brussels Beer Project) in Anderlecht, wordt de warmte van het brouwproces gerecupereerd om het gebouw gedurende de winter op temperatuur te brengen. Gedurende de zomer wordt passieve koeling aangewend om de gegenereerde warmte naar buiten te brengen.

Water- en CO2-neutraal

In het nieuwe distributiecentrum voor de Groep Van Marcke worden niet alleen de klanten en winkels bevoorraad, maar ook de enorm groeiende markt van internetbestellingen van professionele klanten. Het centrum handelt 80 procent van de orders automatisch af. Met een vooropgestelde BREEAM-score ‘very good’ voor het logistieke gedeelte en ‘excellent’ voor het kantoorgebouw is het project ook uiterst duurzaam. Die hoge eisen vertalen zich onder andere in een distributiecentrum dat water- en CO2-neutraal is.