In november opent in Gent de ‘Holy Food Market’ zijn deuren, na drie lange jaren van renovatie en restauratie. In de voormalige cisterciënzerkapel van de Baudelosite aan de Vrijdagmarkt komt er een nieuwe, hippe culinaire hotspot. Tegelijk moest het oorspronkelijke karakter van het geklasseerde gebouw gerespecteerd worden. Om dit prachtige, maar onconventionele kader van slimme en comfortabele warmte te voorzien, werd een beroep gedaan op vloerverwarming van Viega, in combinatie met een uniek regelsysteem. Eten in een kerk, koud en kil? Niet anno 2016!
De Baudelokapel aan de Ottogracht in Gent nadert zijn voltooiing, drie jaar nadat investeerder Jean-Pierre Bogaert het ambitieuze project aanvatte. Al die tijd keek de dienst Monumentenzorg nauwgezet over de schouder mee, om de functie als foodconcept voor 500 à 600 bezoekers respectvol te verbinden met het historische kader van de kapel. Interessant detail: niemand minder dan W.A. Mozart gaf hier op 8-jarige leeftijd al pianoconcerten ten beste. Holy Food Market is geïnspireerd op voedselmarkthallen zoals je die vindt in Barcelona, Rotterdam en Kopenhagen: een soort overdekte marktplaats, waar je bij verschillende eetkraampjes allerlei lekkernijen kan proeven. In de zijbeuken komen er 12 eetkraampjes of ‘foodstands’, centraal in de ruimte een zitgedeelte met lange tafels.
Flexibel inspelen op situatie
Het concept van de Holy Food Market vroeg om een flexibele warmtevoorziening. “Enerzijds omdat je de plaatsen waar gekookt wordt wellicht minder zal willen verwarmen dan het eetgedeelte”, legt Jean-Pierre Bogaert uit. “Anderzijds om, mocht in de toekomst de plaatsbestemming wijzigen, toch overal in de kerk aan dezelfde warmtevraag te kunnen voldoen”. Het was dus zaak om de verschillende zones apart en soepel regelbaar te maken, om het comfort van bezoekers, koks en personeel te garanderen.
Door installateur PeKo uit Oost-Eeklo, die alle technieken op de site verzorgt, werd met hulp van producent Viega een vloerverwarmingssysteem geïnstalleerd. “Mensen kijken dan wel eens raar op: hoe kun je nu een ruimte van 16 m hoog verwarmen met vloerverwarming?”, zegt Peter Weterings van PeKo. “Maar dat is natuurlijk het mooie: dat hoeft ook helemaal niet. Je hebt niet meer nodig dan aangename stralingswarmte op ‘menshoogte’, ongeveer 1,80 m. Met gewone radiatoren of convectoren had je inderdaad ventilatoren nodig, om de warme lucht die circuleert voortdurend weer naar beneden te ‘duwen’. Minder comfortabel dus, en minder energiezuinig.” “De ‘onzichtbare’ vloerverwarming helpt ook om het authentieke karakter te bewaren”, vult Jean-Pierre Bogaert aan. “Met visueel ‘storende’ elementen als radiatoren ligt dat natuurlijk moeilijker.”
Installatiecomfort
“Wij zijn hier al 2 jaar bezig, maar de vloerverwarming lag er grotendeels op één dag, met een totale lengte van ongeveer 3.000 m buis. Weliswaar een lange dag, maar toch”, lacht Peter Weterings.
“Daar zat zeker de zeer flexibele polybuteenbuis (PB) voor iets tussen. Met een ander materiaal als PEX hadden we dat nooit klaargekregen.” De PB-buizen van Fonterra worden via het zogenaamde tacker-systeem op kunststof isolatieplaten manueel vastgehecht. “Aan de collectoren worden ze met de perstang verbonden, wat minder risico heeft op beschadigingen dan andere technieken.”
Collectoren aan beide uiteinden van de kapel zorgen dat de afstand van elke kring overbrugbaar blijft. De oppervlakte van 700 m2 werd zodoende opgedeeld in rechthoeken van 8 op 12 meter, gescheiden door uitzettingsvoegen. “Viega had voor ons al veel werk gedaan met het verlegplan. Het is een groot voordeel als je op die manier met de leverancier kan samenwerken”, weet Peter. “Je kan duizend keer vloerverwarming leggen, maar toch is elke werf anders. En dan maakt de ondersteuning van de fabrikant wel degelijk een groot verschil. Met een gedetailleerd plan, advies ter plaatse, enzovoort.”
Revolutionair regelsysteem bespaart tot 15% extra energie
Voor Viega is de Baudelosite meteen ook de primeur in België van het nieuwe Fonterra Smart Control regelsysteem. Het eerste systeem voor vloerverwarming dat ook de retourtemperatuur van elke kring meet en daar flexibel op inspeelt. Via de temperatuurvoeler communiceert een ‘actuator’ met de beheersmodule. Fonterra Smart Control reageert daardoor meteen op de warmtevraag. Op sommige plaatsen, waar je bijvoorbeeld aan een groot raam veel zonnewarmte binnenkrijgt, of in de buurt van een open haard, zal de retourtemperatuur van die kring hoger zijn.
In functie van de kamer-, de vertrek- en de retourtemperatuur analyseert het systeem dan de warmtebehoefte en stuurt de kringen bij, door de ventielen precies genoeg te openen of te sluiten. Het is geen kwestie meer van enkel open of dicht. Bovenop de 20% die als vuistregel voor vloerverwarming geldt, bespaar je op die manier nog eens 10 tot 15% aan energie. De communicatie tussen de basiseenheid en thermostaten (en/of homenetwerk) verloopt volledig draadloos. Zo kan de beheerder op elk moment en van op afstand de afzonderlijke kringen bijsturen.