Veilig als een bunker, maar open en transparant. Abstract en informeel. Grandioos, maar met oog voor de menselijke maat. De eisen voor de nieuwbouw van het Internationaal Strafhof in Den Haag waren behoorlijk complex en uitdagend, maar Bjarne Hammer is geslaagd in zijn opdracht. De architect van het vermaarde Deense architectenbureau Schmidt, Hammer, Lassen Architects ontwierp een iconisch gebouw voor het Internationaal Strafhof in Den Haag. Het interieur van het 56.000 vierkante meter tellende complex is gebouwd op ingetogen allure en maakt geen onderscheid tussen slachtoffers, daders en medewerkers. Hunter Douglas leverde maatwerk voor dit interieur met circa 29.000 vierkante meter slanke, aluminium plafondlamellen.
Het International Criminal Court heeft in de eerste plaats een praktische functie: slachtoffers van oorlogsmisdaden, genocide en misdaden tegen de mensheid recht doen en de plegers ervan bestraffen. Maar de symbolische functie van het gebouw is bijna net zo belangrijk. De wereld heeft een internationaal huis van vrede en recht nodig. Dat ‘huis’ is een iconisch gebouw geworden op een voormalig militair terrein in het duingebied van Den Haag.
Schakel tussen natuur en stad
Architect Hammer heeft bewust voor een kleine ‘footprint’ van het gebouw gekozen: "Omdat we een enorm potentieel zagen in het verbinden van het duingebied met de randen van de stad, hebben we heel bewust voor een compact ontwerp gekozen. Zo konden we een deel van het voormalige militaire terrein teruggeven aan de natuur." Het ICC is geïntegreerd in die natuur door het gebouw als het ware ‘in te graven’ in de duinen. Daarvoor is een hap uit de duinen genomen en op die plek staat nu het zes gebouwen tellende complex. Het bestaat uit vijf kantoorgebouwen en de Court Tower, die boven de rest uittorent. Het ingraven van het gebouw zorgt voor extra bescherming en contrasteert met de omgeving, maar de ligging geeft bezoekers, slachtoffers en verdachten ook een gevoel van rust, vertrouwen en hoop.
Een statement maken
Het interieur van het Internationaal Strafhof is hoogwaardig afgewerkt en allesbehalve saai, maar wel strak en functioneel. Daar is bewust voor gekozen, zegt Hammer: "Met de facto 124 landen als opdrachtgever, en dus evenveel verschillende culturen en achtergronden, is het moeilijk om als architect een positie in te nemen. Bovendien hebben de media en hun camerateams een neutrale achtergrond nodig, omdat alle rechtszaken live worden uitgezonden."
Het Deense architectenbureau koos voor het plafond voor slanke aluminium lamellen van Hunter Douglas. De lamellen, die geperforeerd zijn en ingelegd met akoestische matten, beslaan in totaal 29.000 vierkante meter, verdeeld over kantoren, kamers waar recht gesproken wordt en openbare ruimtes. Het strakke, antraciet plafond geeft volgens Hammer qua ontwerp een duidelijk statement af. Hij noemt het abstract, maar neutraal. Daarmee voldoet het exact aan een belangrijke eis in de tender. De architect verwoordt wat het plafond voor het interieur betekent: "Het is een belangrijk element in het spel van licht en schaduw dat in het gebouw gespeeld wordt. Het plafond zorgt er voor dat mensen op een natuurlijke, haast onbewuste manier, hun weg in het gebouw kunnen vinden."
Balans in het interieur
Door de egale uitstraling en uitgestrektheid van het plafond, zorgt het ook voor balans in het interieur, stelt Hammer. "Het verbindt ruimtes en zorgt voor een gevoel van gelijkheid in het gebouw. Want overal hangt hetzelfde plafond, bij de verdachten, bij de rechters en in de kantoorruimtes."
Naast het esthetische aspect had Hammer ook een praktische motivatie voor het lamellenplafond. Hammer: "Het is een open plafond en dat geeft je als architect extra ruimte om mee te werken. Zo kun je de meters tussen het plafond en plenum bijvoorbeeld meetellen in de berekeningen voor luchtkwaliteit. En in dezelfde ruimte kunnen ook nog eens installaties voor luchtkwaliteit en brandveiligheid fraai worden weggewerkt."
Ruimtes vrij in te delen
Bijzonder is dat de ruimtes in het gebouw vrij zijn in te delen. Dat was een eis van het ICC. De installateur van het plafond leverde hiervoor maatwerk, vertelt projectleider John Balvert van Verwol Complete Interieurrealisatie uit Opmeer. "De plafondlamellen zijn uitwisselbaar dankzij een specifieke oplossing die we in samenspraak met de opdrachtgever hebben ontworpen. Indien er wanden worden verplaatst of afgebroken, is opnieuw boren of het demonteren van de ophangconstructie dus niet nodig. In een nieuwe indeling zijn de lamellen eenvoudig aan te sluiten op de positie van de nieuwe wand."
Het duurzame karakter van aluminium was eveneens van belang in de keuze. De kantoren van het strafhof worden duurzaam verlicht met LED-verlichting. Daarvoor zijn 100.000 LED-armaturen volledig geïntegreerd in de geperforeerde lamellen, waardoor het plafond de strakke uitstraling behoudt.
Gerelateerde dossiers
Gerelateerde bedrijven
Onze partners