Iconische hoofdzetel D’Ieteren van René Stapels op Brusselse bewaarlijst

“Brussel is niet alleen de stad van de art nouveau en art deco, we hebben ook heel wat modernistische en brutalistische gebouwen, architectuurstijlen die sommige mensen vandaag nog ‘lelijk’ vinden”, zegt Ans Persoons, Brussels Staatssecretaris voor Stedenbouw en Erfgoed. “We mogen echter de fouten uit het verleden niet herhalen. Daarom beschermen we vandaag heel actief ons modernistisch en brutalistisch erfgoed, wat deze gebouwen weerspiegelen perfect de tijdsgeest en architecturale vernieuwing van de jaren ‘60 en ‘70. We zorgen er tegelijk voor dat de gebouwen een nieuwe invulling krijgen en future proof worden gemaakt.”

Appreciatie voor jong erfgoed

In Brussel staan heel wat waardevolle modernistische en brutalistische gebrouwen. Het was ooit anders, maar de appreciatie hiervoor bij het grote publiek, uit binnen en buitenland, neemt de laatste jaren enorm toe. Het Brussels Gewest voert een actief beleid om dit erfgoed te beschermen van de afbraak, te renoveren en een mooie nieuwe toekomst te geven. Verschillende iconische modernistische kantoorgebouwen uit de jaren ’60 en ’70 werden zo recent volledig gerenoveerd of zijn in renovatie en kijken een mooie toekomst tegemoet doordat ze een multifunctionele invulling kregen.

Voorbeelden zijn de voormalige Royal Belge (een ontwerp van René Stapels en Pierre Dufau), de voormalige hoofdzetel van cementbedrijf CBR (ontworpen door het architectenduo Constantin Brodzki en Marcel Lambrichs) en het voormalige Muntcentrum aan de Anspachlaan (een ontwerp van de architecten André en Jean Polak, Jacques Cuisinier, Jean Gilson en Robert Schuiten), waar vorige week de werken zijn gestart om er een multifunctioneel gebouw met tal van hedendaagse stedelijke functies van te maken.

Golden sixties

De firma D’Ieteren, die gesticht werd in 1801 in de Broekstraat in Brussel door wagenmaker Jean-Joseph D’Ieteren, bevindt zich sinds 1906 op haar huidige locatie aan de Maliestraat. De huidige hoofdzetel werd grotendeels opgetrokken in de jaren 1960. Het gebouw heeft een onmiskenbare artistieke en esthetische waarde en vormt een keerpunt in de carrière van René Stapels, die in de daaropvolgende jaren onder meer de Royal Belge zal realiseren.

Het ontwerp werd duidelijk beïnvloed door de Amerikaanse architectuur waar functionaliteit voorop stond. Het gebouw in de Maliestraat is redelijk uniek, omdat de typologie (combinatie met de auto gelieerde functies en administratie) relatief weinig voorkomt. Blikvanger is de grote sokkel waarboven een andere structuur lijkt te zweven. Er werd eveneens grote aandacht besteed aan het interieur dat een verfijnde afwerking kreeg.

De oorspronkelijke architectuur is zeer goed behouden, net als de oorspronkelijke materialen. De firma D’Ieteren is fier dat hun iconische hoofdzetel voortaan deel uitmaakt van het Brussels erfgoed. Bij eventuele toekomstige ingrepen aan het gebouw zullen de beschermde onderdelen dan ook gevrijwaard blijven.