INTERVIEW. Lowie Vermeersch: "Het elektrisch maken van auto's is niet genoeg."

"Het verplaatsen van een persoon van 80 kilo met 2,5 ton materiaal is niet iets wat we moeten beschouwen als het beste dat we kunnen doen, vooral niet in een stedelijke omgeving," zegt Lowie Vermeersch. De oprichter van Granstudio heeft eerder het ontwerp geleid van de Ferrari FF en 458 Italia toen hij ontwerpdirecteur was bij Pininfarina, en heeft gewerkt aan het concept van de Maserati Birdcage 75th. Zijn nieuwste project Komma, dat hij bedacht samen met oprichter en CEO van Punkt, Petter Neby, heeft een veel kleinere footprint. Het is een overdekt, elektrisch tweezitsvoertuig met autostoelen maar een smalle breedte als een motorfiets, ontworpen om minder ruimte op de wegen in te nemen en minder materiaal te gebruiken bij de productie.

"Het simpelweg elektrisch maken van auto's is niet voldoende om te voldoen aan wat nodig is," vertelt Vermeersch. "We moeten ook kijken naar hoe we minder middelen kunnen gebruiken." Neby en Vermeersch willen met Komma dan ook meer doen dan alleen voertuigen produceren. Ze willen het bedrijf gebruiken om te pleiten voor een verschuiving in mobiliteit weg van de auto en naar andere, diverse vormen van transport. Zo hopen ze dat Komma de stedelijke vormgeving in de 21e eeuw kan beïnvloeden op een vergelijkbare manier waarop auto's steden hebben gevormd in de 20e eeuw. Zij het keer niet met snelwegen en buitenwijken, maar met functies die duurzaamheid en welzijn bevorderen.

Verandering in stedelijke mobiliteit

Komma begon in 2019, nadat Neby Vermeersch benaderde met "een behoefte die hij zelf had ervaren, aan een soort voertuig dat naar zijn mening ontbrak," vertelt Vermeersch. Het ontwerp en de ontwikkeling werden behandeld door het team van Vermeersch bij Granstudio, het op transport gerichte ontwerpbureau dat hij in 2010 heeft opgericht, terwijl ondernemer Neby ervaring in minimalistische elektronica bracht vanuit zijn bedrijf Punkt.

De Komma-auto - die in twee modellen op de markt komt, volledig gesloten en open aan de zijkanten - is ontworpen om één of twee personen en een kleine hoeveelheid vracht, zoals boodschappen, te vervoeren tijdens ritten door de stad of buitenwijken. Het bedrijf beweert dat het voertuig 90 procent van de behoeften naar autogebruik dekt terwijl het slechts 30 procent van de materiaalbronnen en energie vereist, én dat het terug plezier kan brengen in de dagelijkse rit.

90 centimeter breed

De maximale breedte van 90 centimeter is volgens Vermeersch bijzonder belangrijk voor het transformerende potentieel van het voertuig. "We hebben altijd gekeken naar: wat zal het gevolg zijn als je massaal dit soort voertuig gaat gebruiken, en is dat gevolg positief?" zegt de ontwerper. "Daarom hebben we zo hard gewerkt aan het maken van een voertuig dat maar half zo breed is als een auto - smaller dan een motorfiets - omdat alleen dan een verandering in stedelijke mobiliteit kan worden gestimuleerd."

"Op een bepaald moment zou een stad kunnen besluiten om gewoon één extra lijn in het midden van de straat te schilderen die toegewijd kan worden aan dergelijke voertuigen," betoogt hij. "Terwijl de meeste microauto-aanbiedingen, die breder zijn, dat potentieel niet hebben omdat ze zich moeten gedragen als auto's en samen met auto's moeten bewegen."

Pilootprojecten

Vermeersch en Neby zijn vastbesloten om met Komma om actief bij te dragen aan het vormgeven van de toekomst van mobiliteit. Ze zien voertuigontwerp en stedelijke vormgeving als wederzijds beïnvloedend, en geloven dat als er een nieuw, wendbaar voertuigarchetype opkomt, steden geleidelijk aan de voor auto’s gereserveerde openbare ruimte kunnen verminderen en meer ruimte kunnen toewijzen aan voetgangers en gemeenschapsactiviteiten.

Vermeersch zegt dat het bedrijf zal proberen samen te werken met lokale overheden en infrastructuur- en mobiliteitsbedrijven om pilootprojecten op dit gebied te ontwikkelen, aangezien Komma volgens de ontwerper goed past bij autodeelsystemen, taxidiensten en privébezit.

Essentie van de auto

Hoewel het voor een autoliefhebber als heiligschennis kan klinken om actief te streven naar een vermindering van hun productie en gebruik, beweert Vermeersch dat zijn positie gaat over het eren van het idee achter de uitvinding in plaats van "vast te zitten aan het object" zelf. "Als je trouw wilt zijn aan wat auto's in essentie vertegenwoordigen, staan ze voor een soort individuele mobiliteitsvrijheid," zei hij. "En ik denk dat iedereen het erover eens is dat een auto die vastzit in een file niet voldoet aan dat idee."

Vermeersch benadrukt dat hij niet anti-auto is. Hij gelooft dat ze een rol zullen blijven spelen in het transportsysteem, zij het een beperktere. "Voor mij is de toekomst van auto's onderdeel van een gevarieerder mobiliteitsspectrum, terwijl tot nu toe de auto het spectrum nogal domineerde," zegt hij. "De problemen die we met auto's hebben, zitten niet zozeer in de auto zelf, maar in hoe we hem gebruiken en waar we hem gebruiken."

"Ik denk dat de auto in de toekomst nog steeds de beste en meest ecologische oplossing zal zijn voor veel gebruikssituaties," vervolgt Vermeersch. "En met 'auto' bedoel ik een soort verbeterde toekomstige auto, dus elektrisch is zeker een stap daarvan. Ik zou ook graag zien dat auto's lichter worden."

Cultuurstrijd

Vermeersch wil ook graag het discours verleggen van "voor of tegen" auto's zijn, wat volgens hem bijdraagt aan een cultuurstrijd waarbij vrijheid wordt tegenovergesteld aan overconsumptie. "De zoektocht naar een betere manier van leven wordt niet geholpen als we deze absolute posities innemen," zei Vermeersch. "Het is alsof de auto de oorzaak is van alle slechte dingen die gaande zijn. Dat is niet waar."

Vermeersch denkt eerder dat we de verschuiving weg van auto's in steden moeten zien als een "positief verhaal" over de evolutie van mobiliteit. "Voor mij is in dat beeld van een gevarieerder mobiliteitsspectrum ook ruimte voor auto's waar je echt plezier mee hebt," zei hij. "En misschien is het niet de auto die je bezit; misschien is het de auto die je in het weekend gebruikt of deelt. Maar Elk scenario dat we bedenken voor de toekomst, als het geen menselijk plezier centraal heeft, is gedoemd te mislukken. Ik denk dat dat het deel is dat me verbonden houdt met waar mensen gepassioneerd over zijn met auto's."

Eind 2025

Komma hoopt zijn voertuig tegen eind 2025 uit te brengen en richt zich op Europa, evenals de VS en Canada als zijn eerste markten. Het voertuig zal een topsnelheid hebben van 130 kilometer per uur, equivalent aan enkele van de hoogste snelheidslimieten op de wegen van Europa, en zal auto-achtige actieve veiligheidsvoorzieningen bevatten zoals antiblokkeerremmen, airbags en anti-botsingscontroles. Voor de batterij is er de optie van een enkele 7,5 kilowattuur of dubbele 15 kilowattuur module - beide veel kleiner dan in een standaard elektrische auto, maar met een verwachte actieradius van maximaal 200 kilometer, vergelijkbaar met een elektrische Mini Cooper.

Vermeersch zegt dat Granstudio het voertuig vanaf de grond heeft ontworpen om te profiteren van de "geometrische vrijheid" die elektrische aandrijflijnen bieden, waardoor de motor vrijwel verborgen kan worden in het wiel in plaats van de indeling van het voertuig te vormen. Om het gewenste element van plezier toe te voegen aan de rijervaring, is er koppelvectoring op de wielen voor verbeterde grip. En de semi-open versie van Komma heeft een motorfietsachtige bediening gekregen, met een stuur en een kantelmechanisme op de wielen.

Voorbij het archetype

"Het zo goed kennen van hoe auto's worden gemaakt, stelt je ook in staat om nieuwe mogelijkheden te zien wanneer er nieuwe technologieën ontstaan," zegt Vermeersch. "Wat nodig is, is dat meer mensen oplossingen onderzoeken die enerzijds breed genoeg zijn om verder te kijken dan het archetype van auto's, maar anderzijds ook met voldoende kennis om te begrijpen hoe je dat daadwerkelijk kunt realiseren."

"Er gebeuren fantastische dingen binnen de auto-industrie, en er zijn fantastische ideeën over mobiliteit op het bredere schaalniveau, het stedelijke schaalniveau, maar ze hebben moeite om elkaar te overlappen," besluit hij. "En voor mij gaan Komma en ook Granstudio echt daarover."