Langs de Lieve in Wondelgem, in de Gentste stadsrand, ligt een klein paradijsje verscholen. Achter nummer nummer 2 in de Knotwilgenlaan ontvouwen zich tien wooneenheden die met elkaar worden verbonden door een uniek concept van in elkaar overvloeiende tuinen en landschappen. DDM Architectuur, Wim Goes en landschapsarchitect Aldrik Heirman tekenden samen het masterplan uit voor deze site en ontwierpen een deel van de woningen. Hier kan je meer lezen over het project. Voor onderhoudswerken aan de Lieve wil de Stad Gent nu een brede strook van vijf meter groen langs beide oevers verwijderen. De buurtbewoners vragen aan het stadsbestuur om het groen te sparen en de onderhoudswerken vanaf een ponton uit te voeren en stapten naar de rechtbank om de geplande werken tegen te houden. De architecten steunen de buurtbewoners en roepen het Gentse stadsbestuur op om dit groen te behouden in een gezamenlijk opiniestuk.
Mooie intenties
“Steeds meer mensen willen in Gent wonen. Dat betekent dat we als Stad vooruitziend moeten zijn en ervoor moeten zorgen dat Gent voor iedereen leefbaar, aangenaam en aantrekkelijk is, nu en in de toekomst.
...
"We doen dat meer dan ooit samen met de Gentenaars, in co-creatie. Veel inwoners, verenigingen en instellingen willen graag meewerken aan meer groen en natuur in onze stad. We luisteren heel graag naar wat ze te zeggen hebben en betrekken hen waar het kan bij ons beleid, onze ontwerpen en ons beheer.”
Dit is de intro van een beleidsnota over groen van de stad Gent uit 2020 die wij zeker kunnen onderschrijven en in die geest hebben verschillende ontwerpers de laatste jaren voor een enthousiaste opdrachtgever een aantal verdichtingsprojecten gerealiseerd aan beide zijden van een stukje van de Lieve in Wondelgem.
Deze ontwikkelingen gebeurden op basis van een perceel-overschrijdend masterplan opgemaakt door het team waarin bestaand en nieuw groen de ruggengraat vormen, zo de woonkwaliteit maar ook de erfgoedwaarde en de ecologisch waarde van één van de ‘groenassen’ van Gent versterkend.
Echter lijkt het er op dat voor het behoud van deze uitloper van een ‘groene dwarscorridor’langs de oevers van de Lieve het ‘luisteren’ en het ‘betrekken bij’ moeten afgedwongen worden via het gerecht.
Onderhoudswerken 'De Lieve'
Midden vorig jaar werden de eigenaars langsheen ‘De Lieve’ op de hoogte gebracht dat er onderhoudswerken nodig waren aan de waterloop. Dit onderhoud diende te gebeuren via een 5 meter brede strook tuin langs de beide oevers. De waardevolle groenrand langsheen de waterloop zou hiervoor moeten wijken.
De eigenaars hebben een tegenvoorstel gedaan om dit onderhoud vanaf een ponton te doen in plaats van vanop de berm. Deze aanpak van op het water werd reeds veelvuldig toegepast in stedelijke omgevingen. Ook hier in Wondelgem werd deze techniek reeds in 2007 op dat deel van de Lieve toegepast. Zo kon decennia lang de rijke fauna en flora, waaronder ook grote bomen, langs de oevers worden gespaard.
De eigenaars vernamen dan ook met grote verbazing op 21 februari van dit jaar via een ongeadresseerd schrijven de eis om tegen 28 februari 2022 de strook vrij maken teneinde ruimingswerken te kunnen laten uitvoeren.
'Kan het contract tussen woord en daad nog groter zijn?'
Voorafgaand zal er naar verluid ‘groenbeheer’ – lees het kappen en verwijderen van dit stuk groen erfgoed – worden uitgevoerd vanaf een ponton om zo de doorgang vrij te maken voor zwaar materiaal op de oevers! Wat voor het verwijderen van het groen lukt, zou dus niet mogelijk zijn voor het vrijwaren van dit groen erfgoed? Dit maakt de situatie alleen maar schrijnender…
Mag dit echter vooral een oproep zijn tot het ‘luisteren’ en het ‘betrekken bij’ uit de beleidsnota. Opdat enerzijds de inspanningen die deze opdrachtgever en andere geëngageerde burgers reeds hebben gedaan niet teloor gaan. En anderzijds zo ook maximale kansen te geven aan toekomstige initiatieven.
Als ontwerpers blijven we er alvast in geloven en zijn we overtuigd dat we samen – overheden met bewoners, eigenaars, architecten, landschapsarchitecten en alle andere betrokkenen - zoveel meer kunnen bereiken voor de vele uitdagingen op het vlak van stedenbouw en architectuur dan wat nu mogelijk wordt geacht.
En zeker ook voor het beheer van de Lieve in dit verstedelijkt gebied.
Dirk De Meyer
Wim Goes
Aldrik Heirman