Johannes Robbrecht (Robbrecht en Daem): “Durf ongeprogrammeerde ruimte toe te laten binnen stedelijk weefsel”

“Robbrecht en Daem architecten is een bureau waar kunst en architectuur in één adem worden uitgesproken. Het heeft een omvangrijke internationale portefeuille met een indrukwekkend aantal architectuur- en infrastructuurprojecten en landschappen en interieurs, van elke schaal. De constante kwaliteit is naar eigen zeggen steeds het resultaat van een precieze architectonische visie die het bureau van meet af aan had en tot op vandaag de basis vormt van een zorgvuldige projectaanpak. Die doorgedreven visie op het vlak van kleurgebruik, materialiteit en maatvoering, verleent de realisaties van Robbrecht en Daem architecten een grote mate van autonomie.”

De lovende inleiding op de presentatie van Johannes Robbrecht was bijna een lezing op zichzelf. De architect begon zijn presentatie met een filmpje van een recente zeiltrip die hij met zijn gezin maakte. “We voeren van Nederland naar Stockholm en terug, een reis van twee maanden”, vertelde hij. “Die reis was voor mij heel verrijkend. Twee maanden lang beleefden we immers enkel het interieur van onze boot, ten aanzien van een enorme wijdheid. Dat doet je nadenken over je eigen positie als mens tegenover de natuur.”

Kantoor in oude houtopslagloods

De rust die hij zo koesterde tijdens zijn reis, is niet geheel toevallig ook terug te vinden in het bureau van Robbrecht en Daem architecten. “Toen het pand waar ons eerste kantoor in gevestigd was onbewoonbaar werd verklaard, kochten we een hal die ooit gebouwd was als houtopslagplaats”, legde hij ondersteund door de nodige beelden uit. “In de hal creëerden we onze nieuwe kantoren, maar we kozen er bewust voor een groot deel van de hal gewoon open te laten. We voorzagen er wel een zwemvijver en heel wat groen en gaven er enkele relikwieën uit ons voormalig kantoor een tweede, kunstzinnig leven, maar er kunnen nog steeds tal van activiteiten plaatsvinden. Het is een soort oase van rust in een dens binnengebied in de 19^de eeuwse gordel rond Gent, vol met arbeiderswoningen.”

Dat idee groeide naar eigen zeggen uit een ander project waar het bureau op dat moment mee bezig was. “We waren toen ook de Gentse Stadshal verder aan het uitwerken. Daar hadden we ook besloten een heel deel onder de overkapping gewoon open te laten. Die ruimte kan worden ingezet voor allerlei activiteiten, maar ook leeg heeft ze haar kwaliteiten. Wij zijn er dan ook van overtuigd dat je binnen het stedelijk weefsel moet durven om ruimte ongeprogrammeerd te laten.”

Net als de open ruimte ernaast, zijn ook de kantoren van Robbrecht en Daem architecten heel minimalistisch vormgegeven. “De stalen structuur stond er al en hebben we eigenlijk gewoon aangekleed met enkele wanden en binnenwanden. Het kantoor heeft twee niveaus. Op het gelijkvloers vind je ontmoetingsruimtes, maquettelokalen en een keuken en op de eerste verdieping de kantoren.”

Eigen maatsysteem

Volgens Robbrecht werd de hal waar nu het kantoor van Robbrecht en Daem architecten gevestigd is ook gebouwd volgens het unieke maatsysteem dat het bureau zelf ontwikkelde en helpt ze zo bij het concipiëren van nieuwe plannen en het inschatten van de schaal van nieuwe projecten en de ruimtes daarin. “Dat maatsysteem hebben we doorheen de jaren ontwikkeld. Het is eindeloos, maar elke maat is altijd een vermenigvuldiging van 3, 5 of 7. Het getal 11 beschouwen we wel als een bevriend getal en 105 is het centrale cijfer van ons maatsysteem, onze eigen meter, als een soort reactie op de meter, die alomtegenwoordig is. Dat maatsysteem bepaalt altijd de vorm van onze gevels en de verhoudingen met en van het schrijnwerk daarin.”

Robbrecht lichtte vervolgens verschillende referentieprojecten toe. Wie zijn lezing wil herbekijken, kan dat doen via deze link, waarlangs Inspirium integraal te herbekijken is. Het inspiratie-event Inspirium, georganiseerd door Design Express en geïnspireerd door Vectorworks, kon rekenen op een 150-koppig publiek in de zaal, 700 mensen volgden het event via livestream.