Jules Bordet Instituut: rustgevende omgeving voor patiënten én personeel

Begin 2009 won een team bestaande uit Archi2000 uit Brussel; het Parijse architectenbureau Brunet-Saunier, specialist in ziekenhuisprogramma’s, en het Brusselse TPF Engineering (stabiliteit en technieken) de aanbesteding voor de bouw van een nieuw en groter complex voor het Jules Bordet Instituut in Anderlecht. De opdrachtgever was duidelijk: comfort en welzijn van zowel de zorgbehoevenden als het personeel moesten hét uitgangspunt zijn voor de ontwerpers. Belangrijke aspecten waren daarom onder meer transparantie, een vlotte bereikbaarheid en een overvloed aan natuurlijk licht.

Het gebouw met een totale oppervlakte van net geen 90.000 m² heeft zes verdiepingen en twee semi-ondergrondse niveaus en is gebouwd rond zes indrukwekkende royaal beplante patio’s, die nu eens dienstdoen als lichtzuil en dan weer als ontspanningsruimte. De gevels zijn volledig beglaasd; volledig transparant glas en gezeefdrukt glas wisselen elkaar af. De zuidkant van het complex kijkt uit over een prachtig groen gebied. De natuur wordt op het gebouw gereflecteerd, zodat het complex opgaat in zijn groene omgeving.

Natuur werkt rustgevend

Vanessa Dourov van Archi2000 maakte deel uit van het projectteam. “In elk ziekenhuisproject ligt de nadruk vandaag de dag veel meer dan vroeger op een sterke zorg voor mensen. In het specifieke geval van een oncologiecentrum als het Jules Bordet Instituut is dat natuurlijk nog des te relevanter. De patiënten zijn erg zwak en het verplegende personeel staat niet zelden onder grote emotionele druk. Het spreekt dan ook voor zich dat het onze missie was een ontwerp af te leveren dat het welbevinden van beide groepen bevordert, onder meer door contact met de natuur te optimaliseren, zoveel mogelijk natuurlijk licht in het gebouw te krijgen en ervoor te zorgen dat het nieuwe ziekenhuis vooral rust uitstraalt. De keuze van bekledingen was voor dat laatste heel belangrijk. Uiteraard werden we daarin fel beperkt door extreem strikte criteria op het vlak van hygiëne; het onderhoud moest eenvoudig zijn en de oppervlakten moesten bestand zijn tegen relatief agressieve producten, zeker in de labo’s. De Abet Laminati-producten verdeeld door Triplaco-Beveka voldoen aan die specifieke vereisten en daarom viel onze keuze daarop. Ze werden toegepast in zowat alle zones van het nieuwe ziekenhuis, zodat er ook een grote uniformiteit op esthetisch vlak ontstond.”

“Het gebouw ligt bijna op de grens met het groene Pajottenland. Die troef hebben we maximaal willen benutten met de glazen gevels. Die maximaliseren niet alleen de inval van natuurlijk licht, ze weerspiegelen ook de omliggende natuur, letterlijk. In het verlengde daarvan werkten we ook met weinig, natuurlijk kleuren. De lambriseringen in het gebouw zijn wit of hebben een lichte of donkere eikenhouten tint. Diezelfde kleuren vind je ook terug in de meubels, deurbekleding enzovoort. De kleuren zijn ook een bron van rust, belangrijk in een ziekenhuiscontext waar de talrijke apparatuur sowieso al zorgt voor voldoende heldere kleuren en agressieve geluiden. Dit alles zorgt ervoor dat de ruimtes genezing mee kunnen bevorderen, de zo bekende ‘healing environment’.

Abet Laminati: bijzonder compleet assortiment

Omdat de architecten een uniforme uitstraling wilden voor de laminaatbekleding door het hele gebouw – of het nu ging om slaapkamers, gemeenschappelijke ruimtes of labo’s – was het uitgesloten een beroep te doen op verschillende leveranciers, want dan zou het risico op variatie in kleuren te groot zijn. Abet Laminati bleek bijna alles in het assortiment te hebben om aan die wens van de architecten te voldoen. De algemene aannemer ging daarom uitzonderlijk omgekeerd te werk: hij koos de fabrikant voordat hij de onderaannemers koos. Cédric Vande Moortele, projectmanager bij de algemene aannemer BPC (verantwoordelijk voor het lot afwerking in tijdelijke samenwerking met CIT BLATON en Les Enterprises Louis De Waele): “Het is de eerste keer in zestien jaar dat ik een HPL-laminaat heb opgelegd aan al mijn timmerlieden. Gewoonlijk schuif ik de onderaannemers de technische voorschriften uit het bestek onder de neus en vraag ik hen prijzen voor te leggen. Het contract wordt dan gegund zonder dat ik de leverancier of fabrikant die door de aangewezen partner zal worden gekozen, ken. Deze keer vroeg ik eerst de verschillende fabrikanten hun product te komen verdedigen, zodat ik mijn keuze kon maken voordat ik die aan de architecten en vervolgens de timmerlieden ‘opdrong’.

Dieter Verbeke, Sales & Marketing Manager bij Triplaco-Beveka: “Benjamin Prayez is bij ons de Abet Laminati-productspecialist. Zijn rol was om de algemene aannemer objectief te adviseren omtrent de voor- en nadelen van de verschillende producten en over de beste manier om ze toe te passen. De drie belangrijkste kenmerken van de Abet Laminati-bekledingen waren natuurlijk een grote troef in dit project: ze zijn antibacterieel, makkelijk in onderhoud en duurzaam. Daar komt dan ook nog eens bij dat ze haast op alle manieren toe te passen zijn: als bekleding voor muren, deuren, meubels en zelfs als akoestische oplossing. Onze talrijke referenties in de zorgsector zijn dan ook geen toeval. Voor aannemers en onderaannemers staat een samenwerking met Triplaco-Beveka daarnaast altijd garant voor een perfecte ondersteuning en tijdige leveringen dankzij onze grote productiecapaciteit.”

Het resultaat wordt door zowat iedereen die het nieuwe Jules Bordet Instituut betreedt, bestempeld als magnifiek. De sfeer die er hangt, heeft dan ook veel meer weg van de gezellige ambiance in een hotel dan van de sfeer die je zou verwachten in een ziekenhuis. En aan dat gevoel dragen de bekledingen met Abet Laminati in belangrijke mate bij. “Laten we eerlijk zijn,” besluit Vande Moortele, “zonder de eisen van de architecten in het bestek hadden we ongetwijfeld weer op de normale manier gewerkt: door een reeks afwerkingen van verschillende fabrikanten aan te bieden. Alle eer voor de uniformiteit in het nieuwe Jules Bordet Instituut gaat dan ook naar de architecten.”