In het kader van de klimaatdoelstellingen staat de bouwwereld vandaag voor de gigantische uitdaging om haar verbruik en uitstoot terug te dringen. Om hierin te slagen, zullen biogebaseerde materialen en circulair bouwen steeds meer aan belang winnen. Er zijn echter veel niet-automatiseerbare handelingen - en dus veel werkkrachten - nodig om het hergebruik van materialen mogelijk te maken. Hier kunnen maatwerkbedrijven een sterke rol opnemen, want zij blinken uit in repetitief, niet-automatiseerbaar werk. Kamp C, het Provinciaal Centrum voor Duurzaamheid en Innovatie in de Bouw, wil deze mogelijke samenwerkingen in de bouwsector stimuleren en bracht daarvoor een nieuwe brochure uit vol tips en voorbeelden.
Uitdagingen voor de bouwsector
De bouwsector is verantwoordelijk voor 40% van de uitstoot van broeikasgassen zoals CO2, voor de helft van het energieverbruik en de materiaalstromen en voor een derde van het waterverbruik. De EU-klimaatdoelstellingen schrijven voor om tegen 2030 de uitstoot van broeikasgassen met 40% en het energiegebruik met 32,5% te reduceren. “We staan dus voor een enorme uitdaging,” vertelt projectverantwoordelijke Kelly Penen van Kamp C. “Om naar deze doelstellingen toe te werken, zullen we meer moeten inzetten op biobased materialen en circulair bouwen.”
Bij circulair bouwen blijven producten en materialen in de bouwketen, in plaats van afval te worden. Ze worden zo efficiënt mogelijk ingezet zodat ze zo lang mogelijk in de kringloop worden gehouden, terwijl ze hun waarde behouden. Zo vermindert de globale CO2-uitstoot. Maar dat is niet de enige uitdaging waar de bouwsector vandaag op botst. Bouwbedrijven kampen met een tekort aan personeel, met 7 op de 10 aannemers die hun openstaande vacatures niet ingevuld krijgen.
De meerwaarde van maatwerkbedrijven
Maatwerkbedrijven zijn sociale ondernemingen waarvan de hoofdtaak de inschakeling van mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt is. De werknemers in deze bedrijven ervaren drempels of problemen waardoor een job in het reguliere circuit niet of niet meer mogelijk is.
Maatwerkbedrijven blinken uit in repetitief, niet-automatiseerbaar werk. Daarom zijn ze ontzettend waardevol in de overgang van de bouwsector zoals we die vandaag kennen naar meer circulariteit. Om hergebruik van materialen mogelijk te maken, zijn er namelijk veel niet-automatiseerbare en arbeidsintensieve handelingen nodig, zoals het ontmantelen, herwerken of assembleren van materialen en producten. Deze taken zijn uitermate geschikt voor sociale tewerkstelling.
Kathleen Helsen, gedeputeerde Provincie Antwerpen: “Duurzaamheid, dat is ook kiezen voor lokaal ondernemerschap. Dankzij de 53 sociale economiebedrijven in de provincie Antwerpen hebben onze bedrijven een ruime keuze. Bovendien is een samenwerking met bedrijven uit de sociale economie een grote meerwaarde voor de bouwsector. Ze staan bekend als lokale en betrouwbare partners, die bovendien marktconforme prijzen aanbieden. Het resultaat is kwalitatief en de samenwerking zorgt voor een positieve en sociale impact, waarbij de bedrijven en de medewerkers hun trots halen uit tevreden klanten.”
Brochure vol tips en informatie
Om de rol van maatwerkbedrijven in de kijker te zetten, ontwikkelde Kamp C in samenwerking met verschillende partners een brochure. Daarin staan heel wat inspirerende voorbeelden voor aannemers, ontwerpbureaus en materiaalproducenten, en concrete situaties van hoe de samenwerking tussen bouw en sociale economie er vandaag in de praktijk al aan toegaat. Daarnaast wordt er een antwoord gegeven op de vaakst voorkomende vragen en bezorgdheden in verband met sociale economie. De brochure bevat ook heel wat tips, tools en handige websites om als bouwbedrijf zelf de handen in elkaar te slaan met een maatwerkbedrijf. “De rol van maatwerkbedrijven in de circulaire bouw” is terug te vinden bij Kamp C, haar partners en op de website van Kamp C.