Kaseco: de eerste autonome bio-ecologische kaswoning in België

In de woning worden uitsluitend recycleerbare of lokale bio-ecologische bouwmaterialen gebruikt en wordt gestreefd naar autonome energie- en watervoorziening, gepaard aan een minimaal energiegebruik. De Kaseco-kaswoning bestaat uit een houtskeletbouw omgeven door een serre. Een woning met een dubbele huid dus, waarbij de buitenhuid – de glazen kas – een microklimaat vormt rond de woning- en kantoorruimte, dat toelaat zelf groenten, fruit en ander voedsel te kweken. In Zweden en Nederland bestaan al soortgelijke constructies, maar voor België is dit een primeur.

Koen en Samia zullen, samen met hun 5 kinderen, vanaf januari 2019 hun intrek nemen in deze autonome, vrijstaande woning met kantoorfunctie die ze voor zichzelf bedachten en bouwden. Koen en Samia zijn tevens de bezielers van Kaseco, een adviesbureau, voor zowel bouwprofessionals, bedrijven, overheden en particulieren, dat streeft naar een duurzamere manier om publieke ruimtes en gebouwen te bouwen en te benutten om erin te leven en werken.


De kaswoning

Autonomie

“Het unieke aan onze kaswoning is dat ze een autonoom leven leidt”, klinkt het bij Koen Vandewalle. “Daarmee past ze volledig in de sterk in opmars zijnde off-grid levensstijl, waarbij we ervoor kiezen om zelfvoorzienend te leven zonder dat we afhankelijk zijn van toeleveranciers of aansluitingen voor gas, water en elektriciteit.”

Bio-ecologie

“Bij het bouwen vanuit bio-ecologische principes streven we ernaar om zoveel mogelijk natuurlijke en nagroeibare bouwmaterialen te gebruiken. Die hebben het voordeel dat ze onbeperkt voorradig zijn en dat hun ontginningsproces minder of niet belastend is voor het milieu. Door bio-ecologisch te bouwen, zorgen we voor meer harmonie tussen mens en omgeving: een gezonde geest in een gezond lichaam kan pas helemaal gedijen in een gezond huis in een gezonde leefomgeving.”

Circulair bouwen

“We bouwen vanuit de principes van de circulaire economie, ook wel kringloopeconomie genoemd. Dat betekent dat we zo weinig mogelijk of geen eindige grondstofvoorraden uitputten en dus al bij aanvang van de bouw nadenken over de keuzes van de materialen voor de kaswoning.”

In de ontwerp- en bouwwereld vertaalden de Duitse chemicus Michael Braungart en de Amerikaanse architect William McDonough dit principe naar de cradle-to-cradlefilosofie (of wieg-tot-wiegfilosofie), waarbij ze ervoor kozen om materialen te gebruiken die later nog nuttig inzetbaar zijn voor andere projecten, zonder kwaliteitsverlies.

De natuur als bron

De kaswoning is een autonome woon- en/of werkentiteit en is dus niet aangesloten op het netwerk van de openbare waterleiding, de openbare riolering en het gas- of elektriciteitsnetwerk. De kaswoning streeft naar zelfvoorziening op het vlak van water en energie.

De kaswoning is waterneutraal

“In de autonome bio-ecologische kaswoning maken we alleen gebruik van regenwater”, vertelt Koen Vandewalle. “Het regenwater wordt opgevangen en gaat via een lavafilter naar de regenwaterputten. Het afvalwater komt in een septische tank terecht, waarna het wordt opgepompt in een percolatieveld, met riet en andere planten, waar de natuur het water zuivert. Het gezuiverde water laten we uitvloeien naar de aansluitende beek.”

Aardig meegenomen is de recreatieve functie van het aanwezige water: de kaswoning herbergt ook een zwemvijver waarin het bij aangenaam zomerweer heerlijk verpozen is.

De zon levert alle energie

De energie in de autonome bio-ecologische kaswoning wordt enkel en alleen geleverd door zonne-energie. Sowieso is er weinig of geen energie nodig om de woning op temperatuur te houden. Door de bewuste keuze van de materialen blijft de temperatuur in de woning immers vrijwel constant. De door de zonnepanelen geproduceerde energie wordt hoofdzakelijk aangewend voor de productie van het sanitaire warme water en voor de verlichting en de andere elektrische installaties in het gebouw. De temperatuur in de serre wordt gecontroleerd door het natuurlijke schouweffect dat in het ontwerp is voorzien. De nok van de serre kan volledig open en de koelere lucht wordt aangevoerd via ondergrondse buizen of via de vier grote schuifdeuren in elke windrichting.

“Alleen bij de start is de kaswoning aangesloten op het energienet, tot we voldoende zicht hebben op het exacte elektrische verbruik van de woning. Pas daarna kunnen we de opslagcapaciteit correct berekenen. De bedoeling is om gaandeweg af te koppelen”, aldus Koen Vandewalle.

Tijdens de wintermaanden heb je in de kaswoning altijd een bruikbare buitenruimte ter beschikking waar het op zonnige vorstdagen heerlijk toeven is. De serre tovert de ruimte rond de woning om in een plek die een gevoel van eeuwige lente oproept.

(Be)Leven

“Uiteraard draaien onze principes rond het milieu. Maar ook om de mens, en nog meer om de harmonie tussen mens en milieu”, klinkt het bij de ontwerpers. “Leven in de autonome bio-ecologische kaswoning doet men niet alleen om onze planeet een dienst te bewijzen, maar is ook voor zichzelf een echte beleving. Een andere manier van leven, maar zeker ook beleven aangezien men minstens 9 maanden lang het lentegevoel in huis haalt. Bovendien laat de serre toe om zelf groenten, kruiden en fruit te telen in het eigen 'voedselbos'.”

Welke innovatieve technieken werden gebruikt in de kaswoning ?

• zonnecellen in de glaspanelen
• pv-panelen gekoppeld aan een zoutwaterbatterij
• zonnecollector voor warm water
• balansventilatie
• circulair beton
• energievriendelijke verlichting
• cellulose/houtwol-inblaasisolatie voor de houtskeletstructuur
• thermisch onderbroken houten ramen met een aluminium voorzijde en driedubbel glas met een U-waarde van 0,5
• enkel glas voor de serre en gelaagd glas voor het dak
• waterneutraal opvangcircuit voor regenwater met lavafilter, regenwaterput, cisterne en percolatievelden
• elektra-aansluiting in de opstartfase, te gebruiken als generator alleen bij elektriciteitstekort

Praktisch

De eerste autonome bio-ecologische kaswoning in België bevindt zich in de Murissonstraat, 8930 Rekkem (Menen). Ze is te bezichtigen op uitnodiging, tijdens de events of op afspraak via info@kaseco.be. Meer info via www.kaseco.plus.