Kersvers winkelpark van AAVO Architects scoort op alle vlakken

Diverse kledingwinkels, de Mechelse vestigingen van Vanden Borre en A.S.Adventure, het eerste Vlaamse filiaal van de Franse decoratieketen 4Murs én de eerste Albert Heijn XL-supermarkt in België, met een oppervlakte van maar liefst 3500 m² en een zeer ruime versafdeling: het winkelaanbod in Malinas is niet min. Met negentien handelszaken en parking voor negenhonderd wagens (waarvan 350 ondergronds) en vierhonderd fietsen is dit 27.500 m² grote complex een nieuw commercieel baken aan de rand van de stad. Wie verzadigd is van al dat winkelen, kan bovendien terecht in Maneblusser City, een horecazaak met zonneterras van Brouwerij Het Anker die 800 m² bestrijkt en plaats biedt aan 220 klanten. Kortom: alles is aanwezig in het kersverse retailpark, dat sterk inzet op lokale verankering en een leuke, ongedwongen winkelsfeer.

Ruimtelijke en landschappelijke integratie

Het ontwerp van Malinas is van de hand van AAVO Architects, dat in het verleden al twee andere winkelparken realiseerde voor bouwheer Mitiska REIM. “De eerste schetsen dateren al van 2012”, zegt Louis Van Oost, architect-zaakvoerder bij AAVO Architects. “Maar aangezien de zone binnen de lus van de R6 oorspronkelijk was voorbehouden voor bedrijven, heeft het een tijdje geduurd vooraleer het stedenbouwkundige concept op punt stond. Uiteindelijk werd er beslist dat er toch grootschalige detailhandel mocht komen, op voorwaarde dat de baanwinkels op het verderop gelegen Rode Kruisplein zouden plaatsmaken voor een residentiële ontwikkeling. Na de wijziging van het RUP hebben wij een masterplan uitgewerkt om de site zo kwalitatief mogelijk in te vullen, inclusief een optimale ontsluiting voor fietsers en voetgangers, een uitgebreide regenwaterbeheerstudie, rietcompensatie in de vorm van een grote vijver en boscompensatie elders in Mechelen … Kortom: vooraleer we ons toespitsten op de look-and-feel van de bebouwing, hadden we samen met de stad en Ontwerpbureau Pauwels al erg veel aandacht besteed aan de ruimtelijke en landschappelijke integratie van het nieuwe winkelpark.”

Fraaie uitstraling

Ook in architecturaal opzicht werd er naar een ‘high-levelproject’ gestreefd, zeker gezien de strategische locatie langs een van de belangrijkste invalswegen naar de stad. “Het bezoekerscomfort stond voorop”, benadrukt Louis Van Oost. “Vandaar de keuze voor een brede promenade, een fraaie luifelstructuur met een lichtstraat (geoptimaliseerd in functie van de oriëntatie) en een ondergrondse parking – een zeldzaamheid in dergelijke winkelparken”, legt Louis Van Oost uit. “De architecturale vormgeving vloeide grotendeels voort uit het specifieke karakter van de site. De gebogen vorm van het complex bevordert de beleving en zorgt ervoor dat je overal een mooi overzicht hebt. Al impliceert dit natuurlijk ook wel dat alle gevels in het oog springen. We opteerden bijgevolg voor een hoogwaardige natuursteenbekleding die een visuele link legt met de bebouwing in de binnenstad en een groene achtergevel van 3150 m², zodat we tevens konden inspelen op de eis van de stad om aan te sluiten bij het aanpalende bos. Zelfs de leveringsweg, de publiciteitsvoorzieningen en de lay-out van de zevenduizend zonnepanelen en het groen op het schuine, zuidgerichte dak zijn tot in de puntjes uitgewerkt en gedetailleerd. Bovendien zijn de twee voormalige zoutsilo’s aan de voorkant van het terrein gerenoveerd. Kortom: we zijn erg ver gegaan om de uitstraling van het winkelpark te perfectioneren.”

“We zijn erg ver gegaan om de uitstraling van het winkelpark te perfectioneren”

Duurzaamheid troef

Malinas is niet alleen een architecturaal pronkstuk, maar tevens een toonbeeld op het vlak van duurzaamheid. Het wordt dan ook bestempeld als het ‘groenste winkelpark van het land’. “Dit kan je zowel letterlijk als figuurlijk opvatten”, legt Louis Van Oost uit. “Aangezien Malinas een BREEAM Excellent-certificaat ambieert, kwam het erop aan om de ecologische footprint te minimaliseren. De huurders opteerden maximaal voor energiezuinige technieken, met CO2-neutrale verwarming en koeling als uitgangspunt. Daarnaast ontwikkelde studiebureau Istema een concept van zonnedelen, waarbij de geproduceerde groene stroom verspreid wordt over de verschillende winkels. Om het plaatje compleet te maken, besloten we eveneens een slimme batterij te voorzien die de verlichting in de ondergrondse parking en de andere gemeenschappelijke delen voedt. Daarnaast hebben we uiteraard ook inspanningen geleverd om bomen te verplanten, de biodiversiteit op peil te houden via streekeigen begroeiing, regenwaterrecuperatie en laadpunten voor elektrische auto’s te voorzien, duurzame mobiliteit te stimuleren … De bouwheer wilde duidelijk een nieuwe standaard zetten en is daar glansrijk in geslaagd.”

Uitdagende klus

De realisatie van het nieuwe winkelpark had heel wat voeten in de aarde. Zo moesten de verschillende winkelunits aan elkaar gekoppeld worden in een boog. Een uitdagende klus, vertelt Matthias Van Roosbroeck, senior projectleider bedrijfsbouw bij Groep Verelst. “Er is veel gps- en landmeterswerk aan te pas gekomen om alles haarfijn te kunnen uitzetten en de beoogde afmetingen te kunnen aanhouden. Daarnaast hebben we het gebouw volledig uitgetekend in 3D en de prefabstructuur verder uitgewerkt met behulp van BIM. Deze laatste bestaat uit betonnen kolommen en scheidingsmuren, die ook als brandwand fungeren. Het dak is opgebouwd uit gelamelleerde houten liggers, een steeldeck en een smalle strook met welfsels in de achterste zone. De achtergevel is opgetrokken in geïsoleerde betonpanelen en de voorgevel in volle betonpanelen, die zijn ingevuld met vitrines en bekleed met natuursteen. De stalen luifelstructuur is afgewerkt met aluminiumplaten en een glazen lichtstraat. Gezien de overkraging van 8 meter fungeert het eerste vak binnen als trekker om dat tegengewicht op te vangen. Vermits de luifel uitmondt in een dunne punt, moesten we de staalstructuur bovendien zo slank mogelijk houden en hadden we erg weinig speling om alles te doen passen.”

Prestigieuze topreferentie

Dit alles verhinderde aannemer Verelst echter niet om het nieuwe winkelpark in recordtempo te realiseren. Ook de impact van de coronacrisis bleef gelukkig binnen de perken. Midden augustus 2020 gingen de bouwwerken van start en amper twaalf maanden later konden de ketens hun winkelruimtes al beginnen inrichten. Al bij al nam de realisatie van Malinas slechts vijftien maanden in beslag. “Een huzarenstukje van de aannemers, die volledig mee waren met ons verhaal en evenveel oog voor detail aan de dag legden. Er heerste een echte ‘bouwteamsfeer’ op de werf, met dank aan een gedreven projectmanager die zich eerder als ‘coach’ gedroeg. We zijn dus niet alleen erg enthousiast over het ontwerp en het eindresultaat, maar zeker ook over het volledige realisatieproces”, benadrukt Louis Van Oost. “Daar sluiten we ons volmondig bij aan”, pikt Matthias Van Roosbroeck in. “Alle betrokken partijen hadden hetzelfde doel voor ogen. Aangezien dit voor ons een niet te missen thuismatch was, hadden we in de aanbestedingsfase al erg veel tijd, middelen en energie geïnvesteerd om onze aanpak te stroomlijnen. Dat heeft zeker geloond tijdens de uitvoering. Meer dan de helft van onze medewerkers passeert dagelijks langs Malinas, dus we zijn erg fier op deze prestigieuze topreferentie!”