Keynote: Slimme verlichting transformeert museum-,kantoor- én winkelervaring (Future Lighting 2025)
-
Paula Acuna Roncancio
-
Paula Acuna Roncancio
Kunsttentoonstellingen zijn doorgaans van tijdelijke aard, wat specifieke uitdagingen met zich meebrengt op het vlak van verlichting. Kunstwerken variëren in formaat, textuur en presentatie, waardoor een statisch verlichtingssysteem vaak tekortschiet. Daar komt bij dat musea geregeld hun opstellingen wisselen, wat een flexibele én kwaliteitsvolle lichtoplossing vereist. Dat gaat traditioneel gepaard gaat met hoge kosten en een beperkte duurzaamheid. Tijdens haar keynote op Future Lighting zal Paula Acuna Roncancio verduidelijken hoe zij daar met een innovatieve ontwikkeling op wil inspelen, en daarbij meteen ook een beloftevolle oplossing biedt voor kantooromgevingen en de retailsector.
“Samen met KU Leuven en met steun van de Vlaamse overheid ontwierpen we een slimme verlichtingsprojector die met behulp van een camera en artificiële intelligentie de randen van kunstwerken detecteert. Op basis daarvan past de projector automatisch zijn lichtbundel aan aan de vorm van het kunstwerk, met een hoekresolutie van 11 graden”, vertelt Acuna. “Deze slimme projector combineert technologische verfijning met museale kwaliteit: een hoge kleurweergave-index (CRI >90), regelbare kleurtemperatuur (van warm tot neutraal) en een egale lichtverdeling maken hem geschikt voor veeleisende tentoonstellingsruimten.”
Eerste proof of concept in kantoorruimte
Hoewel het concept initieel ontwikkeld werd voor kunstverlichting, werd het eerste prototype geïnstalleerd in een kantooromgeving. Die keuze kwam voort uit de nood om het systeem verder te testen en optimaliseren. Acuna: “De kostprijs ligt voorlopig nog te hoog voor grootschalige commercialisatie. Maar door het in verschillende projecten toe te passen, kunnen we nagaan waar we kunnen optimaliseren. Bijvoorbeeld: kan de resolutie omlaag? Kunnen we het verbruik van de lichtbron verlagen? Zo groeit het project gestaag richting marktintroductie, met oog voor kostenefficiëntie en schaalbaarheid.”
Deelname aan Europees SONATA-project: focus op werkcomfort
De verlichtingsprojector is ook opgenomen in het Europese SONATA-project, dat inzet op de combinatie van slimme technologieën om de werkomstandigheden in open kantooromgevingen te verbeteren. In deze context helpt de projector om een gepersonaliseerde en afgebakende werkzone van ca. 3 m² te creëren, waar werknemers zich optimaal kunnen concentreren. “We combineren onze lichtoplossing met akoestische panelen van een partnerbedrijf, en zelfs verplaatsbare wanden die door KU Leuven zijn ontwikkeld. Zo ontstaat een flexibele en adaptieve werkomgeving, afgestemd op de behoeften van de gebruikers”, aldus Acuna. De combinatie van licht, akoestiek en ruimte-indeling draagt bij aan een verhoging van het welzijn én de productiviteit op de werkvloer.
Privacyvriendelijke technologie en elektronische aanpassing
Een belangrijke uitdaging in kantooromgevingen is privacy. Waar de camera in musea gericht is op objecten, kijkt die in kantoren mogelijk naar mensen. Acuna verduidelijkt: “Daarom onderzoeken we momenteel alternatieve detectietechnologieën met een veel lagere resolutie, die toch voldoende input geven voor een correcte aanpassing van het lichtvlak.” Uniek aan de projector is bovendien dat alle aanpassingen elektronisch gebeuren via individueel aanpasbare pixels. Mechanische onderdelen zijn niet nodig, wat het systeem robuust, betaalbaar en onderhoudsvriendelijk maakt. De elektronisch aanpasbare lichtbron werd door het Delta Light Team ontwikkeld omdat er geen standaardoplossing bestonden die aan de eisen voldeden.
De toekomst: gepersonaliseerde winkelverlichting?
De mogelijkheden van deze technologie stoppen niet bij kunst en kantoor. Acuna ziet in de verre toekomst ook kansen in de retailsector, waar slimme verlichting klantgericht kan worden ingezet: “Stel je voor dat een winkel bij het binnenkomen via je smartphone weet wat je voorkeuren zijn. De projector zou dan automatisch producten kunnen accentueren die aansluiten bij jouw interesses, of zelfs je koopgedrag subtiel kunnen beïnvloeden door bepaalde merken meer in de kijker te zetten.”
Een uitnodiging aan toekomstige partners
De slimme verlichtingsprojector toont aan hoe AI en lichttechnologie hand in hand kunnen gaan om zowel beleving als functionaliteit te verhogen. Acuna besluit enthousiast: “Ik kijk er enorm naar uit om deze innovatie voor te stellen op Future Lighting. We weet vinden we daar nieuwe partners om samen verder te ontwikkelen, of om de oplossing in de praktijk uit te testen.”
Keynote ‘Enlightening art with digital light’: donderdag 20 november van 15u45 tot 16u15 op de Science Stage van Future Lighting 2025