Het klimaatpanel onder leiding van Vlaams Bouwmeester Leo Van Broeck en UCL-professor Jean-Pascal Van Ypersele heeft dinsdag haar rapport voorgesteld met daarin 27 krachtige aanbevelingen voor een beter klimaat- en duurzaamheidsbeleid. Dat deed het panel op vraag van de jonge klimaatbetogers van Youth for Climate. In het rapport wordt onder meer gepleit voor een onmiddellijke betonstop en meer diepgaande energetische renovaties.
Eind januari 2019 vroeg Youth For Climate aan Leo Van Broeck en Jean-Pascal van Ypersele een panel van wetenschappers samen te brengen om hen en de beleidsmakers te laten weten welke wetenschappelijk onderbouwde oplossingen er zijn om de klimaat- en duurzaamheidscrisis een halt toe te roepen. De aankondiging van de oprichting van dit panel heeft een vloedgolf aan positieve reacties veroorzaakt. Zo hebben meer dan 160 specialisten, zowel uit de academische wereld als uit diverse andere competentiedomeinen, bijdragen geleverd als reactie op een online bevraging van het panel.
Gedurende de voorbije maanden heeft een onafhankelijk panel van een 40-tal experten intensief samengewerkt om vanuit deze brede waaier aan inzichten een helder rapport samen te stellen. Het eindresultaat omvat zowel een scherpe probleemstelling als 27 krachtige aanbevelingen om een beter klimaat- en duurzaamheidsbeleid te voeren.
‘We varen met onze Titanic recht op een ijsberg af en we kijken enkel of er niet te veel roet uit de schoorsteen komt. Dat is waanzin’’, klinkt het bij Leo Van Broeck. Volgens het klimaatpanel is business as usual niet langer een optie willen we de klimaatcrisis aan te pakken. Een grondige maatschappelijke transitie dringt zich op, waarbij iedereen zijn verantwoordelijkheid dient op te nemen, zowel wetenschappers als beleidsmakers, burgers, organisaties en bedrijven. “Er is geen enkel argument om de uitdaging nog langer voor ons uit te schuiven. We weten genoeg om nu te handelen”, aldus het panel.
Onmiddellijke betonstop
Naast meer natuur- en bosgebied, het verdwijnen van fossiele brandstoffen uit de energiemix in het voordeel van hernieuwbare energiebronnen, een slimme kilometerheffing, een verdubbeling van het aantal gebruikers van het openbaar vervoer,... formuleerden de experts ook maatregelen op het vlak van wonen en ruimtelijk ordening.
Volgens het panel moet gestreefd worden naar meer betaalbare woningen op goede locaties in of nabij kernen, alsook naar betere woontypologieën die qua levenskwaliteit en gezinsvriendelijkheid minstens even goed en indien mogelijk beter zijn dan een suburbane verkavelingsvilla. Volgens het panel moet men minder inzetten op individuele gebouwen en veel meer op allerlei vormen van groepswoningbouw in hoge dichtheid.
Het panel stelt dat onze huizen energiezuiniger moeten worden. Meer diepgaande renovaties dringen zich op en geburen best collectief op wijk- of gemeentelijk niveau. Een van de voorstellen is het vervangen van de woonbonus door een stimulans voor renovatie, collectief, modulair, aanpasbaar en betaalbaar wonen.
Het panel pleit verder voor een onmiddellijke stop van het innemen van open ruimte, de zogenaamde betonstop, Tegelijk dient de ruimtelijke footprint van de mens verkleind te worden door kernversterking, verdichting, ontharding en uitdoving van uitgewoonde perifere wijken en lintbebouwing. Om kernversterking te stimuleren vraagt het panel onder meer om mechanismen te introduceren die de overmatige kost van wegen, infrastructuur, nutsvoorzieningen doorrekenen aan de gebruikers of investeerders die daar gebouwen of grondposities hebben. Taksen en premies dienen locatie-gestuurd te zijn en gewenst ruimtelijk beleid en gedrag te belonen.
Lees hier het volledige rapport.