De kolenwasserij is opgenomen op de shortlist van meest bedreigde erfgoedsites van Europa, samen met elf andere historische gebouwen uit tien Europese landen. De voorbije jaren waren er geregeld geruchten over plannen tot gedeeltelijke of volledige sloping door projectontwikkelaar be-MINE.
De steenkoolmijn van Beringen en de kolenwasserij werden door de Vlaamse Overheid in 1993 en 1994 wettelijk beschermd. “De kolenwasserij is een van de grootste en indrukwekkendste industrieel erfgoedsites in Vlaanderen en zelfs ver daarbuiten”, meldt de Vlaamse Vereniging voor Industriële Archeologie vzw, die het dossier voor de shortlist indiende. “Het is een functionele mastodont in ijzer, staal, baksteen en glas die de mijnsite en heel de omgeving domineert. Met heel zijn installatie en uitrusting beschermd, is het een uitzondering in Europa. Het is het een van de - zo niet - belangrijkste vertegenwoordigers van de grootschalige mijnbouw zoals deze zich in de 20ste eeuw ontwikkelde."
De kolenwasserij werd vanaf 1923 gebouwd (kolenwasserij 1) en nadien uitgebreid (kolenwasserijen 2, 3 en 4). Deze vier delen vormen samen één massief gebouw.
Sloopplannen
De voorbije jaren doken er geregeld geruchten op over plannen tot gedeeltelijke of volledige sloping door projectontwikkelaar be-MINE. Deze zomer werd een slopingsaanvraag voor het deel ‘kolenwasserij 1' door het gemeentebestuur van Beringen geweigerd. Deze weigering is nu onderwerp van een beroepsprocedure bij de provincie Limburg.
The 7 Most Endangered 2018
Vorig jaar werd daarom door de Vlaamse Vereniging voor Industriële Archeologie vzw een dossier opgesteld en ingediend voor de Europese Campagne ‘The 7 Most Endangered 2018'. Dit is een programma van Europa Nostra, de toonaangevende erfgoedorganisatie in Europa, samen met het European Investment Bank Institute, en gesteund door de EU Commissie onder het ‘Creative Europe’-programma.
De vzw meldt nu dat de kolenwasserij van de steenkoolmijn van Beringen geselecteerd werd door een panel van experts op verschillende gebieden en op de shortlist geplaatst van het ‘The 7 Most Endangered’-programma 2018. Op deze shortlist zijn 12 erfgoedlocaties uit 10 Europese landen opgenomen, waarvan één uit België.
Op de shortlist staan onder meer ook het historische centrum van Wenen en het kasteel van Sammezzano in het Italiaanse Toscane. De definitieve lijst van 7 meest bedreigde erfgoedlocaties in Europa zal op 15 maart onthuld worden.