Tijdens deze warme zomermaanden is de nood aan koelteeilanden voor de stad weer brandend actueel. "De gevolgen van de klimaatcrisis worden steeds voelbaarder, overheden moeten dus ambitieuze antwoorden vinden op de klimaatverandering", klinkt het bij het Brusselse stadsbestuur. In het Brussels Gewest betekent dit onder meer de aanleg van openluchtzwembaden, die tot de komst van Flow in Anderlecht vorig jaar zelfs niet bestonden. Benoit Hellings, Schepen van Klimaat en Sport in Stad Brussel, stelt daarom een ambitieus, ecologisch en toegankelijk project voor: een openbaar openluchtzwembad in het hart van het kanaal, langs de Akenkaai. En nieuwe pre-haalbaarheidsstudie, uitgevoerd door KIS Studio en SWECO, toont aan dat het technisch mogelijk is om een zwembad te installeren in het kanaal zelf.
Brussel heeft dringend nood aan openluchtzwembaden, een vaststelling die ook door organisaties als Pool is Cool wordt gemaakt. Daarom werkt de Stad Brussel aan de aanleg van een natuurlijk openluchtzwembad op haar grondgebied, zoals die bijvoorbeeld in Kopenhagen, Bern of Berlijn al bestaan. In 2020 is een uitgebreide haalbaarheidsstudie uitgevoerd. In die studie zijn verschillende criteria opgenomen, waaronder toegankelijkheid, benodigde ruimte en filtratietechnieken. Toen zijn ook enkele mogelijke plaatsen geïdentificeerd. Sinds die eerste studie is een nieuwe optie bestudeerd: de aanleg van een apart bassin in het water van het kanaal, langs de Akenkaai. Deze mogelijkheid werd verder onderzocht aan de hand van een nieuwe pre-haalbaarheidsstudie, uitgevoerd door een team bestaande uit het architectenbureau KIS Studio en het studiebureau SWECO. Deze studie toont aan dat het technisch mogelijk is om een zwembad te installeren in het kanaal zelf, zonder dat dit een impact heeft op de logistieke en industriële activiteit van de Haven van Brussel, eigenaar en beheerder van de site en aan de basis van de groene mobiliteit in onze hoofdstad.
Bereikbaar
"Kinderen doken en zwommen een paar weken geleden nog in het kanaal, precies op deze plek. Spijtig genoeg is het daar op dit moment niet geschikt om te zwemmen. Het is dus belangrijk dat er toegang tot water komt in het Brussels Gewest, op een plaats die gemakkelijk en snel bereikbaar is", zegt Benoit Hellings, Eerste Schepen en Schepen van Klimaat en Sport van Stad Brussel.
De ligging van dit openluchtzwembad langs de Akenkaai, waar vroeger Brussel Bad werd georganiseerd, beantwoordt aan deze criteria. Ze ligt in het hart van een snel evoluerende Noordwijk en is gemakkelijk bereikbaar met het openbaar vervoer. De metrolijnen 2 en 6 en tram 51 houden er halt, en ook het Noordstation ligt in de directe nabijheid van dit stukje kanaal.
Betere waterkwaliteit
De installatie van een openluchtzwembad in het midden van het kanaal betekent ook dat het water stroomopwaarts en stroomafwaarts van de zwemzone wordt gezuiverd. Daardoor verbetert de kwaliteit van het water van het Becodok, dat op dit moment in de aandacht wordt gebracht door verenigingen zoals Canal It Up. De voorgestelde behandeling van het water is hoofdzakelijk natuurlijk, waarbij nieuwe watertuinen langs de kades worden aangelegd. Er worden twee werkwijzen overwogen. In het hoogseizoen werkt het bassin in een gesloten circuit, onafhankelijk van het kanaal, en zorgen de zuiveringszones voor proper zwemwater. In het laagseizoen maakt de installatie het mogelijk een deel van het kanaalwater continu te zuiveren, omdat er niet altijd zwemmers zullen zijn.
Zeven olympische zwembaden groot
Het zwembad zou 13 meter breed en 355 meter lang kunnen zijn, dat zijn zeven Olympische zwembaden bij elkaar. Het zou bestaan uit een pierenbad, een speelzone, een duikzone, een zwemzone en ook een strand om op te ontspannen. De site zou 480 bezoekers tegelijkertijd kunnen verwelkomen, dat is een totaal van 2.400 mensen per dag. Zo krijgen de Brusselaars de kans om dicht bij huis verkoeling te vinden.
De totale bouwkosten van de infrastructuur worden geraamd op 11,5 miljoen euro. De exploitatiekosten worden geraamd op nagenoeg 500.000 euro per jaar, inclusief personeel.
De haalbaarheid van een natuurlijk openluchtzwembad langs de Akenkaai is dus aangetoond. In het kader van de reflectie die het Brussels Gewest via perspective.brussels of ook via Beliris over dit deel van het kanaal voert, stelt de Schepen van Sport een project voor met de Haven van Brussel als centrale partner. Het wil elke Brusselaar een kwaliteitsvolle sportinfrastructuur bieden, en een koelteeiland van 355 meter lang in het hart van de hoofdstad. "Dit openbare openluchtzwembad wordt een kans om de Brusselaars opnieuw in contact te brengen met hun kanaal", klinkt het in het persbericht.