Van 1 september tot 15 oktober kan je in Antwerpen gaan kijken naar de tentoonstelling Best of!, Provinciale Architectuurprijzen in perspectief. Architect Kris Leenders van het Tiense bureau Driewerf bezocht de tentoonstelling al in Leuven en stelt zich vragen bij de willekeur van de provinciale selectiecriteria.
Van 1 september tot 15 oktober kan je in Antwerpen gaan kijken naar de tentoonstelling Best of!, Provinciale Architectuurprijzen in perspectief. Architect Kris Leenders van het Tiense bureau Driewerf ging in Leuven de tentoonstelling al eens bezoeken en stelt zich vragen bij de willekeur van de provinciale selectiecriteria.
Op de affiche Woning Linq van NU Architectuuratelier.
Woning BS in Semmerzake van Jo Taillieu Architecten en Francesca de Fonseca, een luxe-villa met volledig glazen buitengevels, wint in 2007 de provinciale architectuurprijs Oost-Vlaanderen met als thema duurzaamheid. Een loods voor de opslag van gereedschap voor bosonderhoud in Hoeilaart (Vlaams-Brabant), aan de rand van het Zoniënwoud, van Huiswerk Architecten, wordt geselecteerd voor de provinciale architectuurprijs Antwerpen in 2006.
Wildgroei aan criteria
Het zijn maar twee voorbeelden van de wildgroei aan criteria die de provinciebesturen hanteren bij het toekennen van de provinciale architectuurprijzen, en de willekeur waarmee ze omspringen met hun eigen criteria. Dat is onmiskenbaar het gevolg van de bevoegdheden die het provinciale niveau heeft op het vlak van architectuur: geen namelijk. De provincies zijn hoogstens algemeen bevoegd om “bij te dragen tot het welzijn van de burgers en tot de duurzame ontwikkeling van het provinciale gebied”.
Elke provincie kan dat naar believen vertalen in een beleid voor het ondersteunen en openbaar maken van kwalitatieve architectuur. De provincie Antwerpen doet dat door om de vier jaar een architect die in de provincie Antwerpen geboren is, woont, werkt of studeert, te bekronen. Vlaams-Brabant wisselt om de twee jaar een prijs voor woonprojecten af met een prijs voor openbare, publieksgerichte en bedrijfsgebouwen, gelegen in Vlaams-Brabant. Oost-Vlaanderen schrijft tweejaarlijks een thematische prijs voor architectuur uit, voor projecten die zich in Oost-Vlaanderen bevinden. West-Vlaanderen reikt een vierjaarlijkse architectuurprijs uit die openstaat voor projecten op West-Vlaams grondgebied of waarvan de architect in West-Vlaanderen geboren is. De provincie Limburg organiseert dan weer geen architectuurprijs.
Verscheidenheid troef
Dat is meteen de grote verdienste van de tentoonstelling Best of! Provinciale architectuurprijzen in perspectief: het weergeven van de verscheidenheid aan projecten die geselecteerd worden voor de provinciale architectuurprijzen op basis van uiteenlopende criteria. Die ver-scheidenheid (of noem het willekeur) kan inderdaad de aanleiding zijn om het architectuurbeleid van de provincies aan een kritisch oog te onderwerpen, maar geeft bovendien een bredere kijk op de Vlaamse architectuurproductie. Ongetwijfeld interessante architectuurprojec-ten, die om welke reden dan ook nooit te zien zijn in de door de architectuurpausen gemonopoliseerde publicaties en tentoonstellingen, komen hier wel aan bod.
Woning Semmerzake van Jo Taillieu Architecten en Francesca de Fonseca, en het gerenoveerde cultureel centurlm van hasselt van A2o architecten. (Foto's: Jeroen Musch en Philippe Van Gelooven)
Drieëndertig winnende en genomineerde projecten (voor Limburg aangevuld met een selectie uit de publicatie Limburgse Architectuur Proeven! van Architectuurwijzer vzw) worden telkens gepresenteerd op één tentoonstellingspaneel, waarop foto’s, tekst en plannen verzameld zijn. Soms vult een maquette, een boek of een video, een paneel aan. Wellicht alleen architecten zullen de overdaad aan informatie per paneel, met piepkleine plannetjes als gevolg, als een gemis ervaren.
De tentoonstelling Best of! Provinciale architectuurprijzen in perspectief, een initiatief van vzw Stad en Architectuur uit Leuven, is nog te zien in Antwerpen (Provinciehuis, 1 september tot 15 oktober 2009), Ieper (Lakenhallen, 18 oktober tot 22 november 2009) en Alsemberg (CC De Meent, 5 tot 31 januari 2010).
Kris Leenders
Onze partners